Tranh cãi hàng giả hay hàng nhái

Mới đây, TAND huyện Bình Chánh (TP.HCM) đã tuyên phạt Ngô Thị Thúy Phượng bảy năm tù, Nguyễn Ngọc Hân (chồng Phượng) năm năm tù về tội buôn bán hàng giả. HĐXX cũng áp dụng hình phạt bổ sung, phạt các bị cáo từ 20 triệu đồng đến 30 triệu đồng.

Trong vụ án, điều gây tranh cãi gay gắt là tang vật là hàng giả hay hàng nhái. Nếu là hàng giả thì việc xử lý các bị cáo về tội buôn bán hàng giả là đúng. Nhưng nếu chỉ là hàng nhái nhãn hiệu thì các bị cáo có dấu hiệu vi phạm tội nhẹ hơn là xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp.

Hám lời nên phạm tội

Theo cáo trạng, tháng 7-2010, Hân lập Công ty TNHH May Hân Hạnh để may gia công tại phường 12 (quận Gò Vấp). Từ tháng 5-2012, hai vợ chồng thuê các công nhân không rõ lai lịch may áo thun giả nhãn hiệu Lacoste. Bị Đội Quản lý thị trường (QLTT) quận lập biên bản về hàng hóa có dấu hiệu giả nhãn hiệu Lacoste (đã được đăng ký bảo hộ tại Việt Nam), Phượng và Hân đã bán hết thiết bị máy móc, ngừng hoạt động. Sau đó, hai vợ chồng chuyển hết số áo thun giả nhãn hiệu Lacoste về một căn nhà không số thuê tại xã Vĩnh Lộc (Bình Chánh) để cất giấu nhằm bán ra thị trường thu hồi vốn.

Ngày 20-12-2012, Hân thuê xe tải vận chuyển số áo thun này để Phượng đem bán. Khi đang chất hàng trên xe thì bị Đội QLTT huyện Bình Chánh kiểm tra, lập biên bản tạm giữ toàn bộ số hàng gồm 13.240 áo thun nữ, 2.010 áo thun nam mang nhãn hiệu Lacoste.

VKS căn cứ vào kết quả định giá của hội đồng định giá xác định tổng giá trị hàng giả tương đương với hàng thật là gần 25,5 tỉ đồng. Từ đó, VKS truy tố vợ chồng Phượng ra tòa theo khoản 3 Điều 156 BLHS về tội buôn bán hàng giả (khung hình phạt từ bảy năm tù đến 15 năm tù). Đối với hành vi sản xuất hàng giả, vì công ty của vợ chồng Phượng đã ngưng hoạt động nên chưa đủ căn cứ xác định.

Áo thun đỏ Lacoste thật (trái) và hàng tang vật. Ảnh: H.YẾN

Tội nào mới đúng?

Tại phiên tòa sơ thẩm, luật sư của các bị cáo cho rằng theo lẽ thường, hàng giả làm ra phải giống hàng thật và nhìn bằng mắt thường khó phân biệt. Trong khi hàng tang vật của vụ án khác hoàn toàn so với các sản phẩm của Lacoste (đại diện cho nhãn hiệu Lacoste cũng xác nhận không có sản phẩm nào của hãng có mẫu như hàng tang vật).

Luật sư liệt kê 12 sự khác nhau giữa hàng Lacoste thật với hàng tang vật như chất liệu vải khác nhau; kích cỡ, màu sắc con cá sấu khác nhau; mác nhãn hiệu hàng tang vật to hình vuông, ghi nơi xuất xứ, cá sấu màu xanh, không rõ ràng trong khi hàng chính hiệu mác hình chữ nhật, in trực tiếp chữ Lacoste, cá sấu màu đen, răng, mắt thấy rõ…

Theo luật sư, đặc điểm giống nhau giữa hàng tang vật và hàng thật Lacoste chỉ là cùng sử dụng chữ Lacoste và hình con cá sấu. Hàng tang vật không phải hàng giả mà chỉ là hàng nhái nhãn hiệu Lacoste. Hai bị cáo trong trường hợp này đã sử dụng trái phép nhãn hiệu Lacoste.

Ngoài ra, luật sư còn cho rằng khách thể của tội buôn bán hàng giả xâm phạm đến tính trung thực, hoạt động đúng đắn của các chủ thể sản xuất, kinh doanh và xâm phạm đến lợi ích của người tiêu dùng. Còn hành vi sử dụng nhãn hiệu Lacoste trong lô hàng của các bị cáo chỉ nhằm mục đích chiều theo thị hiếu của người tiêu dùng để tăng lợi nhuận chứ không nhằm lừa gạt người tiêu dùng về chất lượng sản phẩm. Điều này chứng minh khi giá sản phẩm mà hai bị cáo bán đúng với giá trị thực tế của sản phẩm là chỉ từ 40.000 đồng đến 50.000 đồng. Người tiêu dùng có thể mua hàng với giá này tại bất kỳ cửa hàng hay chợ. Người mua hoàn toàn nhận thức được đây là hàng nhái nhãn hiệu Lacoste và chấp nhận mua với giá rẻ chỉ bằng 1/50 lần áo thật của nhãn hiệu này. Họ hoàn toàn biết rõ với giá này không thể mua một cái áo chính hiệu Lacoste được.

Từ đó, luật sư khẳng định các bị cáo không phạm tội buôn bán hàng giả (Điều 156 BLHS) mà chỉ có dấu hiệu của tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp (Điều 171 BLHS).

Tuy nhiên, HĐXX đã bác lời bào chữa của luật sư, cho rằng đủ căn cứ xác định tội danh buôn bán hàng giả với các bị cáo. Theo HĐXX, hành vi của các bị cáo có gây thiệt hại cho người tiêu dùng. Bởi lẽ người tiêu dùng chân chính ở đây không thể chỉ hiểu theo nghĩa hẹp là người trực tiếp mua sản phẩm giá rẻ mà còn có những người mua hàng chính hãng để sử dụng. Họ bỏ ra một số tiền lớn mua áo Lacoste mặc là muốn mang trên mình giá trị tinh thần bản ngã, khoác trên người một cái áo thương hiệu nổi tiếng trên 100 năm. Hành vi của các bị cáo có thể đánh tan thương hiệu này, làm cho khách hàng của hãng quay lưng với họ vì bị đánh đồng với người sử dụng hàng chợ…

Ngay sau đó, hai bị cáo cho biết sẽ kháng cáo. Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin tới bạn đọc khi vụ việc có diễn tiến mới.

ÁI MINH