VKSND Tối cao vừa ban hành thông báo rút kinh nghiệm trong kiểm sát việc áp dụng, thi hành biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh (BBCB).
Theo thông báo, VKSND các cấp đã tiến hành kiểm sát chặt chẽ, đảm bảo việc áp dụng biện pháp BBCB được thực hiện theo đúng quy định. Tuy nhiên, cũng còn một số địa phương chưa làm tốt công tác này; còn một số tồn tại, hạn chế cần rút kinh nghiệm.
Cụ thể, một số trường hợp VKSND, TAND địa phương ra quyết định áp dụng biện pháp BBCB đối với trường hợp có kết luận giám định xác định đối tượng bị hạn chế khả năng nhận thức và hạn chế khả năng điều khiển hành vi tại thời điểm giám định là chưa thực hiện đúng quy định tại Điều 21, Điều 49 BLHS và các Điều 447, 449, 451, 452 BLTTHS.
Theo VKSND Tối cao, có nhiều trường hợp VKSND hoặc tòa án chỉ định cơ sở chữa bệnh không thuộc thẩm quyền. Đáng lưu ý, tại một số địa phương như Thanh Hóa, Hà Nội, Sơn La, Phú Yên, Quảng Ngãi ra quyết định áp dụng biện pháp BBCB nhưng nhiều năm qua không đưa đối tượng vào cơ sở chữa bệnh bắt buộc.
Cạnh đó, về kiểm sát việc ra quyết định định chỉ thi hành biện pháp BBCB, có trường hợp cơ sở chữa bệnh giao người đang BBCB cho cơ quan đề nghị áp dụng biện pháp BBCB khi chưa có quyết định đình chỉ thi hành biện pháp tư pháp BBCB. Cơ quan ra quyết định BBCB không yêu cầu giám định về tình trạng bệnh của người bị BBCB đã khỏi bệnh để ra quyết định đình chỉ biện pháp BBCB. Cá biệt có trường hợp người bị BBCB đã khỏi bệnh (bỏ trốn), nhưng VKSND không ra quyết định đình chỉ biện pháp BBCB...
Theo VKSND Tối cao, về công tác phối hợp trong thi hành biện pháp BBCB, có 6 bệnh nhân đã có kết quả giám định sau điều trị là ổn định, Viện Pháp y Tâm thần Trung ương Biên Hòa đã gửi kết quả giám định đến VKSND và cơ quan đề nghị áp dụng biện pháp tư pháp BBCB nhưng chưa nhận được quyết định đình chỉ áp dụng biện pháp tư pháp BBCB và bàn giao đối tượng.
Có 12 trường hợp bệnh nhân điều trị đã ổn định, Viện Pháp y Tâm thần Trung ương Biên Hòa đã nhiều lần thông báo nhưng cơ quan đề nghị áp dụng biện pháp tư pháp BBCB chưa có văn bản yêu cầu giám định tình trạng bệnh sau điều trị và cũng chưa được VKSND địa phương kiểm sát chặt chẽ...
Các yêu cầu chấn chỉnh
Từ đó, VKSND Tối cao yêu cầu Viện trưởng VKSND cấp tỉnh thực hiện một số yêu cầu. Cụ thể, cần tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 06/CT-VKSTC ngày 28-6-2021 của Viện trưởng VKSND Tối cao về tăng cường trách nhiệm, hiệu quả thực hành quyền công tố, kiểm sát việc áp dụng và thi hành biện pháp tư pháp BBCB trong điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án hình sự. Tổng hợp, đánh giá kết quả thực hiện và báo cáo về Vụ 8 trước ngày 30-11-2023.
Cạnh đó, cần kiểm sát chặt chẽ việc ra quyết định áp dụng biện pháp BBCB; rà soát và chỉ đạo VKS cấp dưới rà soát; kịp thời phát hiện những trường hợp áp dụng biện pháp BBCB không đúng để hủy bỏ hoặc kháng nghị, kiến nghị yêu cầu tòa án hủy bỏ. Xác định rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân để xảy ra vi phạm, nghiêm khắc kiểm điểm, chấn chỉnh khắc phục..
.
