10 giờ đêm ngày 28-7, cuộc hội đàm giữa hai bộ trưởng Ngoại giao Campuchia và Thái Lan tại tỉnh Siem Reap (Campuchia) mới kết thúc sau 12 tiếng thảo luận ròng rã dù dự tính kết thúc lúc 16 giờ 30. Cả hai phái đoàn Campuchia và Thái Lan đều đã phải hoãn chuyến bay.
Nội dung hội đàm nhằm giải quyết vấn đề tranh chấp ngôi đền cổ Preah Vihear ở biên giới hai nước. Kết quả hội đàm là thông tin tốt lành.
Tại cuộc họp báo sau hội đàm, Bộ trưởng Ngoại giao Campuchia Hor Namhong thông báo: “Chúng tôi nhất trí đề đạt lên chính phủ sẽ rút quân khỏi khu vực tranh chấp, tức xung quanh ngôi đền và bên ngoài khu vực đền Preah Vihear”.
Bộ trưởng Ngoại giao Thái Lan Tej Bunnag tiếp lời: “Việc rút quân chỉ có thể thực hiện sau khi chính phủ chấp thuận”.
Bộ trưởng Ngoại giao Campuchia Hor Namhong cho biết trong cuộc hội đàm sắp tới, hai bên sẽ ấn định số binh sĩ được phép có mặt trong khu vực tranh chấp.
Cả hai bộ trưởng ngoại giao cam kết tìm giải pháp hòa bình để giải quyết vấn đề tranh chấp biên giới. Tuy nhiên, hai ông chưa công bố cụ thể sẽ rút quân vào thời điểm nào và chưa ấn định ngày cho cuộc họp tiếp theo.
Ngay sau hội đàm, Bộ trưởng Ngoại giao Tej Bunnag đã lập tức gọi điện thoại cho Thủ tướng Thái Lan Samak Sundaravej báo cáo tình hình.
Trong thông cáo báo chí phổ biến sau hội đàm, hai bộ trưởng ngoại giao đã đề nghị ba việc:
- Thành lập một lực lượng tác chiến chung phụ trách các vấn đề liên quan đến tranh chấp.
- Thành lập một ủy ban hỗn hợp phụ trách vấn đề phân định ranh giới ở biên giới. Ủy ban hỗn hợp sẽ nhanh chóng họp để nhất trí địa điểm phân định phù hợp cho mỗi bên.
- Thành lập một đơn vị hỗn hợp phụ trách rà phá bom mìn trong khu vực tranh chấp 4,6 km2.
Trả lời phỏng vấn của báo chí về việc đưa vấn đề tranh chấp lên Hội đồng Bảo an LHQ, Bộ trưởng Ngoại giao Campuchia Hor Namhong giải thích: Hai nước chú trọng giải quyết song phương và đã có tiến bộ trong vấn đề giải quyết biên giới, vì vậy hiện nay để sang một bên giải pháp đưa vấn đề tranh chấp lên Hội đồng Bảo an LHQ. Tuy nhiên, ông Hor Namhong cho biết chưa hoàn toàn loại bỏ khả năng này.
Ngày 29-7, Thủ tướng Campuchia Hun Sen tuyên bố Campuchia đã sẵn sàng rút quân khỏi khu vực đền cổ Preah Vihear, tuy nhiên thời gian rút quân còn phụ thuộc vào phía Thái Lan.
| Hiện nay, dưới chân đền cổ Preah Vihear có khoảng 4.000 binh sĩ Thái Lan và Campuchia. Hai bên đã cử đại diện quân đội đàm phán lần đầu vào ngày 21-7 tại Aranyaprathet (Thái Lan). Kết quả chỉ mới cam kết hai bên sẽ không sử dụng vũ lực.  Ngôi đền Preah Vihear tọa lạc trên núi thuộc lãnh thổ Campuchia, xung quanh là rừng nhưng từ chân núi muốn lên đền dễ dàng nhất phải đi từ phía Thái Lan. Năm 1962, tòa án quốc tế đã phán quyết đền cổ Preah Vihear thuộc lãnh thổ Campuchia. Đầu tháng 7-2008, đền cổ Preah Vihear được ghi vào danh sách di sản thế giới. |
HOÀNG DUY - LÊ LINH (Theo Cambodge Soir, The Nation, DPA)
