Bình Thuận: Tội phạm tham nhũng, kinh tế, chức vụ có chiều hướng tăng

Ông Dương Xuân Sơn, Viện trưởng VKSND tỉnh Bình Thuận, vừa ký báo cáo công tác kiểm sát năm 2023.

Tội phạm tham nhũng gia tăng

Trong năm 2023, tội phạm đã khởi tố là 1.821 vụ/ 2.126 bị can (tăng 368 vụ/ 539 bị can so với cùng kỳ). Đối với án giết người tuy có giảm nhưng không đáng kể (giảm 3 vụ/ 37 bị can so với cùng kỳ).

Các vụ án giết người, cố ý gây thương tích đa số do nguyên nhân xã hội, các đối tượng từ mâu thuẫn nhỏ, xích mích nhau trong cuộc sống nhưng do uống rượu say, thiếu kềm chế đã sử dụng hung khí nguy hiểm như dao, kiếm... để đánh, chém nhau.

Thời gian gần đây nổi lên nhiều vụ thanh thiếu niên tụ tập, chuẩn bị hung khí để đi đánh nhau, gây rối trật tự công cộng.

Tội phạm xâm phạm sở hữu vẫn tiếp tục gia tăng, phương thức phạm tội của các vụ lừa đảo ngày càng tinh vi, nhiều vụ sử dụng các ứng dụng mạng xã hội để thực hiện hành vi chiếm đoạt.

Tội phạm về tham nhũng, kinh tế, chức vụ vẫn phức tạp, có chiều hướng gia tăng, nhất là lợi dụng chức vụ quyền hạn để phạm tội trong lĩnh vực quản lý đất đai, khoáng sản.

Tội phạm về ma túy tăng mạnh (tăng 168 vụ/ 238 bị can so với cùng kỳ), đa số đối tượng phạm tội buôn bán nhỏ lẻ, chủ yếu các con nghiện mua ma túy về tàng trữ bán lại kiếm lời để lấy tiền mua ma túy sử dụng tiếp; tuy nhiên có một số đối tượng mua số lượng lớn ma túy từ TP.HCM về địa bàn tỉnh để bán.

Tình hình khiếu kiện về lĩnh vực dân sự, hôn nhân gia đình, hành chính, kinh doanh thương mại, lao động… có chiều hướng gia tăng, diễn biến đa dạng và phức tạp, nhất là các tranh chấp liên quan đất đai và yêu cầu hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Khiếu kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính của UBND và chủ tịch UBND trong lĩnh vực quản lý đất đai chiếm tỉ lệ cao.

Nguyên nhân chủ yếu là do công tác quản lý nhà nước về kinh tế, xã hội ở một số lĩnh vực nhất là các lĩnh vực quản lý đất đai, tài nguyên còn thiếu sót, sơ hở nhưng chưa được khắc phục kịp thời.

Ý thức chấp hành pháp luật ở một bộ phận cán bộ, nhân dân còn hạn chế; công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm của các cấp, các ngành, của nhân dân, nhất là các cơ quan bảo vệ pháp luật mặc dù có nhiều chuyển biến tích cực, góp phần kiềm chế sự gia tăng của một số loại tội phạm nhưng cũng có mặt chưa đáp ứng được yêu cầu trong tình hình mới.

Án phức tạp tăng

Trong năm 2023 Viện kiểm sát hai cấp tỉnh Bình Thuận đã thực hiện tốt các chỉ tiêu kế hoạch công tác đề ra; đảm bảo việc điều tra, truy tố, xét xử đúng người, đúng tội, đúng pháp luật; không để xảy ra oan, sai, bỏ lọt tội phạm và người phạm tội.

Chất lượng tranh tụng tại phiên tòa hình sự được nâng lên, không có trường hợp nào phải đình chỉ vì không phạm tội hoặc tòa tuyên không phạm tội.

Công tác xây dựng ngành kiểm sát cũng được chú trọng, thực hiện tốt việc luân chuyển, điều động, bổ nhiệm, đào tạo cán bộ nhằm từng bước nâng cao trình độ cho đội ngũ cán bộ kiểm sát có chức danh tư pháp, đồng thời đảm bảo tiêu chí “Vững về chính trị, giỏi về nghiệp vụ, tinh thông về pháp luật, công tâm và bản lĩnh, kỷ cương và trách nhiệm” để đáp ứng với yêu cầu nhiệm vụ công tác đặt ra.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác kiểm sát năm 2023 của VKS hai cấp vẫn còn một số hạn chế, cần khắc phục trong thời gian tới như công tác kiểm sát giải quyết tin báo tội phạm còn để có tin chậm được giải quyết, số lượng tin báo chưa giải quyết còn nhiều, còn để án trả hồ sơ điều tra bổ sung.

Án dân sự, hành chính còn bị hủy, sửa; tỉ lệ phát hiện vi phạm và kiến nghị, kháng nghị ở một số VKS cấp huyện còn hạn chế; chất lượng kháng nghị chưa cao, còn tình trạng phải rút kháng nghị.

Nguyên nhân là do lượng án thụ lý ngày càng tăng, phức tạp, biên chế thiếu; một số cán bộ, kiểm sát viên trình độ, năng lực, tinh thần trách nhiệm còn hạn chế; một số vụ án, vụ việc tính chất phức tạp, khó khăn trong việc điều tra, xác minh thu thập chứng cứ.

“Để VKS hai cấp tỉnh thực hiện tốt nhiệm vụ, tỉnh cần quan tâm, chỉ đạo, tạo điều kiện thuận lợi để VKS hai cấp thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ, phát huy được hiệu quả tối đa của công tác kiểm sát.

Hỗ trợ kinh phí để thực hiện số hóa hồ sơ, ghi âm, ghi hình trong tố tụng hình sự theo yêu cầu cải cách tư pháp; để đào tạo, đào tạo lại cho cán bộ, công chức của VKS hai cấp” - báo cáo của VKSND tỉnh Bình Thuận kiến nghị.