Sau khi cựu Tổng thống Donald Trump - ứng viên đảng Cộng hòa giành đủ số phiếu đại cử tri để trở thành tổng thống thứ 47 của nước Mỹ, Phó Tổng thống Kamala Harris - đối thủ của ông Trump trong cuộc đua vào Nhà Trắng cũng như chính quyền đương kim Tổng thống Joe Biden đã chúc mừng chiến thắng của ông Trump, cho thấy tín hiệu về một cuộc chuyển giao quyền lực trong hòa bình.
Cam kết chuyển giao quyền lực trong hòa bình
Chiều 6-11 (giờ Mỹ), bà Harris đã có bài phát biểu trước những người ủng hộ tại ĐH Howard, thủ đô Washington D.C - bài phát biểu được lên kế hoạch từ trước để chờ đón một chiến thắng của bà, theo đài CNN.
Mở đầu bài phát biểu, nữ phó tổng thống thừa nhận thất bại trước ông Trump và kêu gọi những người ủng hộ bà cũng chấp nhận điều này.
“Hôm nay, trái tim tôi tràn đầy - tràn đầy lòng biết ơn vì sự tin tưởng mà các bạn dành cho tôi, tràn đầy tình yêu dành cho đất nước chúng ta và tràn đầy quyết tâm. Kết quả của cuộc bầu cử này không phải là những gì chúng ta mong muốn, không phải là những gì chúng ta đã đấu tranh. Nhưng hãy nghe tôi: Ánh sáng trong lời hứa về nước Mỹ vẫn sẽ rực cháy” - bà Harris nói.
Bà Harris nói rằng bà hiểu những người ủng hộ bà đang trải qua “những cảm xúc khác nhau” nhưng “chúng ta phải chấp nhận kết quả của cuộc bầu cử”. “Một nguyên tắc cơ bản của nền dân chủ Mỹ là khi chúng ta thua cuộc, chúng ta phải chấp nhận kết quả” - bà Harris nói thêm.
Phó Tổng thống Harris cho biết bà đã gọi điện cho Tổng thống đắc cử Trump để chúc mừng ông và nhấn mạnh với ông rằng “chúng ta sẽ chuyển giao quyền lực một cách hòa bình”.
Trước đó, đội ngũ của ông Trump xác nhận cuộc gọi, cho biết ông Trump “đã công nhận sức mạnh, sự chuyên nghiệp và sự kiên trì của Phó Tổng thống Harris trong suốt chiến dịch, và cả hai đều đồng ý về tầm quan trọng của việc thống nhất đất nước”.
Cùng ngày, một quan chức Nhà Trắng cho hay Tổng thống Joe Biden cũng đã gọi cho ông Trump để chúc mừng và mời tổng thống đắc cử tới Nhà Trắng. “Tổng thống Biden đã bày tỏ cam kết đảm bảo quá trình chuyển giao diễn ra suôn sẻ và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nỗ lực đoàn kết đất nước. Ông ấy cũng mời Tổng thống đắc cử Trump đến gặp ông tại Nhà Trắng. Các nhân viên sẽ phối hợp một ngày cụ thể trong tương lai gần” - theo quan chức Nhà Trắng.
CNN rạng sáng 7-11 (giờ Mỹ) dẫn nguồn tin rằng đội ngũ của ông Trump đang thảo luận về thời điểm ông tới Washington D.C để gặp Tổng thống Biden. Nguồn tin cho biết cuộc gặp có thể diễn ra vào tuần tới, trước khi ông Biden thực hiện chuyến công du nước ngoài kéo dài một tuần.
Cựu Tổng thống Barack Obama, một nhân vật cấp cao của đảng Dân chủ, cũng chúc mừng chiến thắng của Tổng thống đắc cử Trump và phó tổng thống đắc cử JD Vance. “Rõ ràng đây không phải là kết quả mà chúng tôi mong đợi, vì chúng tôi bất đồng sâu sắc với liên danh Cộng hòa về rất nhiều vấn đề. Nhưng sống trong một nền dân chủ có nghĩa là phải thừa nhận rằng quan điểm của chúng ta không phải lúc nào cũng chiến thắng, và sẵn sàng chấp nhận chuyển giao quyền lực một cách hòa bình” - ông Obama viết trên Facebook.
“Một nguyên tắc cơ bản của nền dân chủ Mỹ là khi chúng ta thua cuộc, chúng ta phải chấp nhận kết quả” - Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris.
Chuẩn bị cho sự trở lại của ông Trump
Theo tờ The New York Times, tính đến 2 giờ 30 sáng 7-11 (giờ Mỹ), 50 bang ở Mỹ đã hoàn tất việc kiểm phiếu, ông Trump đã giành được 295 phiếu đại cử tri và con số của bà Harris là 226.
Chỉ còn hai bang chưa hoàn tất kiểm phiếu là Arizona và Nevada, tuy nhiên việc kiểm phiếu dự kiến sẽ sớm kết thúc khi bang Arizona đã kiểm được 71% số phiếu (ông Trump đang dẫn trước với 52% so với 47% của bà Harris), và Nevada đã kiểm 88% số phiếu (ông Trump cũng dẫn trước với 52% so với 47% của bà Harris).
Đến rạng sáng 7-11 (giờ Mỹ), đảng Cộng hòa giành được 52 ghế tại Thượng viện, vượt qua 44 ghế của đảng Dân chủ. Tại thượng viện, Cộng hòa có 205 ghế so với 190 ghế của Dân chủ. Quốc hội mới sẽ bắt đầu làm việc từ ngày 3-1-2025, theo The New York Times.
Dù kết quả đã rõ ràng nhưng ứng viên chiến thắng sẽ không được công bố cho đến khi Đại cử tri bỏ phiếu. Đại cử tri là một nhóm cử tri được Hiến pháp Mỹ thành lập để bầu ra tổng thống và phó tổng thống. Ở hầu hết các bang, Đại cử tri hoạt động theo nguyên tắc người “chiến thắng sẽ giành được tất cả” - nghĩa là ứng cử viên giành được đa số phiếu phổ thông ở một bang sẽ nhận được tất cả số phiếu đại cử tri của bang đó.
Đại cử tri đoàn sẽ bỏ phiếu vào ngày 17-12 và việc kiểm phiếu và xác nhận kết quả chính thức sẽ được quốc hội Mỹ thực hiện vào ngày 6-1-2025. Người chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm nay sẽ được công bố vào ngày 6-1-2025.
Tân Tổng thống và tân Phó Tổng thống Mỹ sẽ tuyên thệ nhậm chức vào ngày 20-1-2025 tại Điện Capitol. Vào ngày hôm đó, ông Vance sẽ đọc lời tuyên thệ nhậm chức phó tổng thống. Ông Trump sau đó sẽ có bài phát biểu vào khoảng giữa trưa theo giờ địa phương, thường nêu rõ tầm nhìn và mục tiêu của ông trong nhiệm kỳ. Sau lễ nhậm chức, hai người sẽ bắt đầu làm việc ngay lập tức, theo đài ABC News.
Trong thời gian từ giờ đến Ngày nhậm chức, ông Trump và ông Vance sẽ xây dựng đội ngũ quản lý mới từ bộ trưởng đến các trợ lý trong Nhà Trắng. Sau chiến thắng của ông Trump, giới truyền thông bắt đầu đồn đoán những nhân vật khả năng sẽ có trong nội các của tân tổng thống Mỹ.
Ở vị trí bộ trưởng tài chính, hãng tin Reuters dự đoán những cái tên có thể được chọn gồm ông Scott Bessent - cố vấn kinh tế chủ chốt của ông Trump, ông John Paulson - một nhà quản lý quỹ đầu cơ tỉ phú và là nhà tài trợ lớn của ông Trump, ông Larry Kudlow - cố vấn kinh tế trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump,...
Ứng viên cho vị trí ngoại trưởng Mỹ có thể là cựu Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Robert O'Brien, Thượng nghị sĩ Bill Hagerty, Thượng nghị sĩ Marco Rubio,... Đối với vị trí bộ trưởng quốc phòng, Reuters dự đoán những cái tên như Hạ nghị sĩ Mike Waltz, ông Mike Pompeo - Giám đốc Cơ quan Tình báo trung ương Mỹ (CIA) và Ngoại trưởng dưới nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump và Thượng nghị sĩ Tom Cotton.
Ngoài ra, ông Trump đã hứa trao một vai trò trong chính quyền của ông cho Tỉ phú Elon Musk - Giám đốc điều hành hãng xe điện Tesla và là người ủng hộ ông Trump nhiệt thành trong thời gian ông Trump vận động tranh cử, cũng như cựu ứng cử viên tổng thống Robert F. Kennedy Jr.
Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ gửi điện chúc mừng ông Donald Trump
Nhân dịp ông Donald Trump được bầu làm Tổng thống Mỹ, ngày 7-1, Tổng Bí thư Tô Lâm, Chủ tịch nước Lương Cường và Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã gửi điện chúc mừng.
Lãnh đạo cấp cao Việt Nam khẳng định, Việt Nam coi Mỹ là đối tác có tầm quan trọng chiến lược và tin tưởng rằng với nền tảng vững chắc đã được gây dựng bởi nhiều thế hệ lãnh đạo hai nước trong gần 3 thập niên qua, với sự ủng hộ mạnh mẽ của Tổng thống Donald Trump trong nhiệm kỳ thứ nhất cũng như nhiệm kỳ mới, quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện Việt Nam-Mỹ sẽ tiếp tục phát triển sâu rộng, hiệu quả, bền vững, vì lợi ích và mong muốn của nhân dân hai nước và vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực và trên thế giới.
Cùng ngày, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân cũng đã gửi điện mừng tới Phó Tổng thống đắc cử James David Vance.