Theo hãng tin Reuters, chiến thắng của ông Donald Trump trong cuộc đua vào Nhà Trắng về cơ bản sẽ chấm dứt các vụ án hình sự chống lại ông, ít nhất trong 4 năm ông tại vị.
Trong phần lớn thời gian của năm nay, ông Trump phải đối mặt 4 vụ truy tố cùng lúc, gồm (1) vụ làm sai lệch hồ sơ và sổ sách kinh doanh để chi tiền “bịt miệng” nữ diễn viên khiêu dâm Stormy Daniels trong chiến dịch tranh cử năm 2016; (2) cáo buộc ông âm mưu lật ngược kết quả cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2020; (3) vụ truy tố ông Trump lưu giữ trái phép tài liệu mật của chính phủ sau khi rời Nhà Trắng; (4) cáo buộc ông âm mưu lật ngược kết quả bầu cử tổng thống năm 2020 ở bang Georgia.
Ông Trump không nhận tội đối với tất cả cáo buộc và coi các cuộc truy tố là có động cơ chính trị.
Gác lại 2 vụ án
Một số nguồn tin thân cận nói với Reuters rằng các quan chức Bộ Tư pháp Mỹ đang tính cách gác lại 2 vụ án hình sự của Công tố viên đặc biệt Jack Smith chống lại Tổng thống đắc cử Trump vì một chính sách lâu đời cấm truy tố một tổng thống đương nhiệm.
Ông Smith đang phụ trách 2 trong số 4 vụ án chống lại tổng thống đắc cử Trump gồm các cuộc điều tra về tài liệu mật của ông Trump và cáo buộc ông âm mưu lật ngược kết quả cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2020.
Một viên chức Bộ Tư pháp nói với đài CNN rằng ông Smith đang tích cực thảo luận với ban lãnh đạo Bộ Tư pháp về cách thức gác lại 2 vụ án liên bang chống lại Tổng thống đắc cử Trump.
Hồi tháng 10, ông Trump nói ông sẽ sa thải ông Smith "trong vòng hai giây" sau khi ông tuyên thệ nhậm chức.
Tương lai 2 vụ án còn lại?
Vẫn còn 2 rắc rối pháp lý là vụ làm sai lệch hồ sơ và sổ sách kinh doanh để “bịt miệng” nữ diễn viên Stormy Daniels và cáo buộc âm mưu lật ngược kết quả bầu cử tổng thống năm 2020 ở bang Georgia.
Trong đó, ông Trump đã bị bồi thẩm đoàn tòa án Manhattan kết luận ông phạm 34 tội danh làm giả hồ sơ kinh doanh liên quan đến các khoản thanh toán tiền bịt miệng ngôi sao phim người lớn Stormy Daniels và dự kiến sẽ bị tuyên án vào ngày 26-11.
Theo CNN, các luật sư của ông Trump dự kiến sẽ nộp đơn yêu cầu thẩm phán hoãn tuyên án trong những ngày tới, lập luận rằng với tư cách là một tổng thống đắc cử, ông Trump có quyền được bảo vệ theo hiến pháp Mỹ giống như một tổng thống đương nhiệm và nên được bảo vệ khỏi mọi hành động của các công tố viên.
Đơn dự kiến sẽ được nộp trước thời hạn 12-11 mà Thẩm phán Juan Merchan - người giám sát vụ án hình sự liên quan cáo buộc ông Trump dùng tiền “bịt miệng” nữ diễn viên phim người lớn Stormy Daniels - đặt ra để quyết định có xóa bỏ bản án của ông Trump hay không.
Nếu Thẩm phán Merchan quyết định xóa bỏ bản án, các cáo buộc sẽ bị bác bỏ và Tổng thống đắc cử Trump sẽ không bị kết án.
Nhưng nếu thẩm phán quyết định giữ nguyên bản án, luật sư của ông Trump dự kiến sẽ yêu cầu thẩm phán Merchan hoãn tuyên án để họ có thể kháng cáo. Nếu không được chấp thuận, luật sư của ông Trump có thể viện dẫn quyền miễn trừ để kháng cáo lên tòa phúc thẩm bang New York và có khả năng là lên đến Tòa Tối cao Mỹ để yêu cầu tòa án hoãn tuyên án của ông Trump cho đến khi tất cả các kháng cáo được giải quyết, có thể mất nhiều tháng.
Nếu Thẩm phán Merchan tiếp tục tuyên án, ông Trump có thể bị phạt tù bốn năm, nhưng thẩm phán không bắt buộc phải tuyên án tù đối với tổng thống đắc cử, thay vào đó có thể áp dụng mức án nhẹ hơn, chẳng hạn như quản chế, quản thúc tại gia, phục vụ cộng đồng hoặc phạt tiền.
Bất kỳ bản án nào cũng sẽ trở nên phức tạp vì Tổng thống đắc cử Trump sẽ nhậm chức vào ngày 20-1-2025. Các luật sư của ông Trump có thể sẽ điều chỉnh đơn kháng cáo để nêu ra các vấn đề hiến pháp thách thức liệu một thẩm phán cấp bang có thể tuyên án một tổng thống đắc cử hay không. Điều này có thể khiến vụ án phải kéo dài tại tòa án trong nhiều năm.
Còn đối với cáo buộc nỗ lực lật ngược kết quả bầu cử tổng thống năm 2020 tại Georgia. Bà Fani Willis - công tố viên trưởng quận Fulton và là một đảng viên Dân chủ - đang giám sát cuộc điều tra này.
Theo Reuters, ông Trump không thể chấm dứt cuộc điều tra này nhưng các luật sư của ông Trump đã tuyên bố sẽ tìm cách tạm dừng mọi hoạt động liên quan đến ông Trump dựa trên lập luận rằng một tổng thống không nên phải đối mặt với gánh nặng truy tố hình sự khi còn tại nhiệm.
Luật sư của ông Trump đang yêu cầu tòa phúc thẩm Georgia hủy tư cách của công tố viên Willis với cáo buộc bà có hành vi sai với một cựu phó cảnh sát trưởng. Các phiên điều trần được lên lịch vào tháng 12 này. Nếu nỗ lực đó không thành công, vụ án sẽ có thể được tiến hành chống lại các đồng phạm khác trong cuộc điều tra, bao gồm luật sư cá nhân cũ của ông Trump là ông Rudy Giuliani và cựu Chánh văn phòng Nhà Trắng Mark Meadows.
Tuy nhiên, các chuyên gia pháp lý dự đoán rằng vụ này sẽ không tiến triển khi ông Trump vẫn còn ở Nhà Trắng.
