Ngày 3-1, TAND Cấp cao tại TP HCM xử phúc thẩm (lưu động tại TAND TP Cần Thơ) đã tuyên hủy toàn bộ bản án sơ thẩm, trả hồ sơ cho VKSND TP Cần Thơ điều tra lại vụ án Nguyễn Tất Vân (52 tuổi, ngụ Đồng Nai) bị truy tố tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Bị cáo kêu oan
Theo hồ sơ vụ án, ngày 1-9-2010, Nguyễn Tất Vân là chủ tịch HĐQT kiêm giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư khoáng sản và Xây dựng Golden Land trụ sở Hà Nội (gọi tắt là Công ty Golden Land).
Bị cáo ký hợp đồng liên doanh với ông Nguyễn Đức Tòng, Giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng Nguyễn Tòng (gọi tắt là Công ty Nguyễn Tòng) có trụ sở tại Vĩnh Long để hợp tác đầu tư bảy dự án công trình giao thông nông thôn, vùng sâu vùng xa trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long (gọi tắt là liên doanh).
Nguyễn Tất Vân (áo trắng ở giữa) tại tòa phúc thẩm.
Năm 2011, UBND tỉnh Vĩnh Long phê duyệt dự án đầu tư xây dựng các công trình trên và chấp thuận về nguyên tắc cho liên doanh làm nhà đầu tư ba công trình, trong đó có công trình giao thông Khu du lịch (KDL) sinh thái xã Tân Ngãi - Trường An. Đồng thời, UBND tỉnh đã ban hành quyết định phê duyệt đề xuất dự đầu tư xây dựng công trình trên cho liên doanh là cơ sở pháp lý để nhà đầu tư triển khai thực hiện các thủ tục theo đúng quy định của Nhà nước.
Tuy nhiên, dù chưa được cấp giấy chứng nhận đầu tư nhưng Vân lại liên hệ với hai trung gian khác là Vũ Đức Hùng, Võ Thị Bảo Trân tìm nhà thầu phụ không thông qua liên doanh. Vợ chồng Trân liên hệ với bị hại là ông Nguyễn Triều Dâng nói cần nhà thầu phụ để thi công đường giao thông KDL và ông Dâng đồng ý.
Biết Hùng tìm được nhà thầu, Vân nhiều lần liên hệ Hùng và yêu cầu người nhận thầu phải đưa tiền hoa hồng trước để nhà đầu tư ký hợp đồng thi công. Hùng và Trân liên hệ ông Dâng để nhận tiền. Tin tưởng dự án là có thật, ông Dâng nhiều lần đưa tiền cho vợ chồng Trân, tổng cộng 1,91 tỉ đồng.
Sau khi nhận tiền của ông Dâng, Trân lấy 810 triệu đồng, đưa cho Hùng 1,1 tỉ đồng. Hùng lấy 520 triệu đồng và chuyển khoản cho Vân 580 triệu đồng. Vân cho Trân mượn 70 triệu đồng, còn lại tiêu xài cá nhân hết và bỏ mặc dự án...
Cuối cùng, UBND tỉnh Vĩnh Long thu hồi chủ trương đầu tư xây dựng đối với các dự án tại Vĩnh Long do phía liên doanh không thực hiện đúng cam kết về thời gian. Phát hiện dự án không được phép thực hiện, ông Dâng yêu cầu trả lại số tiền đã đưa nhưng Vân, Hùng và vợ chồng Trân tránh né nên ông Dâng làm đơn tố cáo.
Xử sơ thẩm ngày 30-5-2018, TAND TP Cần Thơ đã tuyên phạt Vân 12 năm tù về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Tổng hợp chung với bản án ba năm tù treo (cùng tội danh) vào năm 2011, bị cáo phải chấp hành 15 năm tù. Ngoài ra, tòa cũng ra quyết định bắt tạm giam bị cáo Vân tại phiên tòa sau khi tuyên án để đảm bảo việc thi hành án.
Sau đó bị cáo Vân có kháng cáo kêu oan.
Chưa rõ có lừa đảo hay không
Tòa phúc thẩm nhận định, Cấp sơ thẩm cho rằng dự án này chưa được đăng ký kinh doanh, chưa được duyệt và chưa đăng ký về về liên doanh nhưng đã thực hiện là sai quy định pháp luật. Tuy nhiên đối chiếu với điều 4 của Luật đầu tư thì nhận định của cấp sơ thẩm là chưa đủ căn cứ. Hơn nữa đây là những dự án có thật và được UBND tỉnh Vĩnh Long chấp thuận.
Ngoài ra, trước đó Vân chuyển cho Tòng tiền lập hồ sơ dự án (có chứng từ ở ngân hàng), cấp sơ thẩm không chấp nhận chứng cứ này nhưng cấp sơ thẩm không chứng minh được số tiền này chi vào đâu. Vân cũng đã chuyển khoản cho Tòng 150 triệu đồng tiền thanh toán đầu tư.
Ngày 30-5-2011, Công ty Golden Land và công ty Hàng Không do Vũ Đức Hùng làm giám đốc có kết hợp đồng liên doanh với nội dung giao cho công ty Hàng Không tìm đối tác thực hiện ba dự án trên và thủ tục thực hiện dự án công trình đường giao thông KDL.
Như vậy việc ký hợp đồng liên doanh này là hoàn toàn tự nguyện và có thật. Đến ngày 30-6-2011, Công Ty Hàng Không, Golden Land và Tân Triều đã ký hợp đồng liên doan để thực hiện công trình giao thông KDL, giao công ty Hàng Không làm thủ tục thực hiện dự án, Công ty Tân Triều thi công dự án.
Tháng 7-2011, công ty Golden Land đã ký hợp đồng chuyển tiền cho Hùng để thực hiện ba dự án trên. Sau đó 22-12-2012, Golden Land đã ký hợp đồng với một công ty mua hai chiếc ca nô đã sử dụng với giá 280 triệu. Cấp sơ thẩm cho rằng Vân mua tài sản này không liên quan đến vụ án là đánh giá chưa đủ căn cứ.
Tòa phúc thẩm đã thay đổi biện pháp ngăn chặn cho bị cáo Vân tại ngoại.
Ngày 1-2-2011, Golden Land và Tân Triều đã ký hợp đồng giao cho Tân Triều xây dựng KDL, ngoài ra còn giao cho Tân Triều xây dựng công trình sau khi đơn vị tư vấn thiết kế cũng chủ đầu tư bàn giao mặt bằng. Hợp đồng được ký đều dựa trên sự tự nguyện thỏa thuận, có đủ thời gian để bị hại tìm hiểu về vai trò tư cách pháp nhân của công ty bị cáo.
Qua tranh luận, phân tích của các luật sư tại tòa thể hiện cơ quan điều tra chưa chứng minh được Vân có hành vi lừa đảo, gian dối, chiếm đoạt tiền của ai, trong giai đoạn này, nếu dự án này không bị thu hồi thì bị cáo có chiếm đoạt tiền 580 triệu đồng hay không.
Mặt khác hiện Vân có địa chỉ rõ ràng xét thấy không cần thiết tiếp tục tạm giam đối với bị cáo. Do đó Tòa phúc thẩm chấp nhận kháng cáo của bị cáo, quyết định hủy toàn bộ án sơ thẩm giao về cho VKSND TP Cần Thơ điều tra xét xử lại vụ án, đồng thời thay đổi biện pháp ngăn chặn đối với bị cáo.
