Chiều 12-10, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về tình hình thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển KT-XH.
Chuyển mục, lấy 16.100 tỉ đồng cho vay hỗ trợ việc làm
Trình bày báo cáo của Chính phủ, Bộ trưởng KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng đề nghị cơ quan thường trực của Quốc hội xem xét, quyết định điều chuyển 16.100 tỉ đồng từ bốn 4 chính sách đã ban hành cho các mục tiêu chi khác.
Cụ thể, số tiền này gồm, 6.000 tỉ đồng từ kế hoạch thực hiện chính sách cho vay nhà ở chính sách xã hội; 2.160 tỉ đồng từ chính sách cho vay học sinh, sinh viên mua máy tính và thiết bị học tập trực tuyến; 6.700 tỉ đồng từ chương trình phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi và 1.240 tỉ đồng từ kế hoạch tín dụng cho các cơ sở giáo dục mầm non, tiểu học ngoài công lập.
Số tiền có được từ cắt giảm ở các kế hoạch, chính sách trên, Chính phủ đề xuất bổ sung cho chính sách vay hỗ trợ tạo việc làm, duy trì và mở rộng việc làm, nâng tổng số kế hoạch vốn bố trí để thực hiện chính sách này là 26.100 tỉ đồng.
Theo ông Dũng, các điều chỉnh này không ảnh hưởng đến hạn mức 38.400 tỷ đồng vay ưu đãi thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội mà Quốc hội đã ấn định.
Ngoài các điều chỉnh trên, Chính phủ cũng đề nghị dừng một số dự án tổng mức vốn 950 tỷ đồng của Bộ LĐTB&XH và 271 tỷ đồng đã bố trí cho Bộ GD&ĐT để chi cho các dự án khác cấp thiết hơn.
Với một số chính sách hỗ trợ khác, Chính phủ đề nghị UBTVQH ủng hộ, như tiếp tục hỗ trợ lãi suất 2% cho doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh theo Nghị quyết số 43/2022/QH14.
Đối với số vốn không giải ngân hết, dự kiến khoảng 38.592 tỷ đồng, thì trình Quốc hội hủy dự toán, kế hoạch vốn, không huy động nguồn lực thực hiện nữa.
Chính phủ còn đề xuất kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn đầu tư phát triển của Chương trình phục hồi kinh tế đến hết năm 2025. Lý do là kết quả giải ngân đến ngày 31-8 chỉ đạt 33.840 tỉ đồng, chỉ bằng 19,3% kế hoạch vốn được giao cả năm 2023. Chưa kể, nếu dừng lại đúng thời hạn 31-12 tới thì nhiều dự án có thể rơi vào cảnh thiếu vốn, không hoàn thành các mục tiêu đề ra.
Giao Chính phủ linh hoạt điều chỉnh
Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, Thường trực Ủy ban Kinh tế cho rằng đa số các gói hỗ trợ thuộc chính sách tài khóa vừa qua giải ngân chậm.
Có gói hỗ trợ kinh phí tồn dư nhiều, thời gian kết thúc chính sách đã lâu nhưng Chính phủ chậm đề xuất phương án xử lý như chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động. Trong khi nhiều chính sách xã hội khác có nhu cầu nhưng thiếu kinh phí hoặc có kinh phí hạn chế, gây lãng phí nguồn lực ngân sách nhà nước.
"Việc giải ngân hết các gói hỗ trợ này theo quy định của Nghị quyết số 43 của Quốc hội là không khả thi, cho thấy việc đề xuất, xây dựng chính sách chưa sát thực tế, quy trình thủ tục gây nhiều vướng mắc, khó khăn trong triển khai thực hiện", ông Thanh nhấn mạnh.
Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ tập trung phân tích, làm rõ nguyên nhân chủ quan, trách nhiệm của các cấp, các ngành trong việc triển khai thực hiện chậm.
Liên quan đến đề xuất điều chỉnh nguồn lực thực hiện các chính sách cho vay ưu đãi thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội, cơ quan thẩm tra cho rằng, việc điều chỉnh cơ cấu của chính sách hỗ trợ không vượt quá phạm vi hạn mức được Quốc hội quyết nghị. Vì vậy, đề nghị Chính phủ thực hiện việc điều chỉnh linh hoạt.
Về việc cho phép cắt giảm kế hoạch vốn của Chương trình phục hồi kinh tế và không triển khai một số dự án của Bộ LĐ,TB&XH, Bộ GD&ĐT, đa số ý kiến nhất trí với kiến nghị của Chính phủ.
Đối với việc triển khai chính sách hỗ trợ 2% lãi suất cho doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh, Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ tiếp tục thực hiện các chính sách nêu trên theo đúng quy định, khi kết thúc thời gian giải ngân của Chương trình thì hủy dự toán, kế hoạch vốn theo đúng quy định.
Về việc kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn đầu tư phát triển của Chương trình phục hồi kinh tế, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Kinh tế cho rằng hai Nghị quyết số 93, 43 của Quốc hội đã có dự liệu.
"Do đó, đề nghị Chính phủ tiếp tục thực hiện theo quy định tại các nghị quyết nêu trên của Quốc hội", ông Thanh nói.
