Cho tôi hỏi, trường hợp cha mẹ biết con mình trộm cắp tài sản của người khác mà cố tình che giấu, không đi trình báo công an thì có phạm tội không? Và nếu bạn bè biết cũng không trình báo thì người bạn có phạm tội không?
Bà Phạm Thị Hà (Bình Dương)
Luật sư Trịnh Ngọc Hoàn Vũ, Đoàn Luật sư TP.HCM, trả lời: Tại Điều 18 BLHS 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 (hiệu lực thi hành từ 1-1-2018) về hành vi che giấu tội phạm quy định: Người nào không hứa hẹn trước nhưng sau khi biết tội phạm được thực hiện đã che giấu người phạm tội, dấu vết, tang vật của tội phạm hoặc có hành vi khác cản trở việc phát hiện, điều tra, xử lý người phạm tội, thì phải chịu trách nhiệm hình sự về tội che giấu tội phạm trong những trường hợp mà bộ luật này quy định.
Trường hợp người che giấu tội phạm là ông, bà, cha, mẹ, con, cháu, anh chị em ruột, vợ hoặc chồng của người phạm tội không phải chịu trách nhiệm hình sự trừ trường hợp che giấu các tội xâm phạm an ninh quốc gia hoặc tội đặc biệt nghiêm trọng khác.
Ngoài ra, tại Điều 19 BLHS 2015 quy định về hành vi không tố giác tội phạm như sau: Người nào biết rõ tội phạm đang được chuẩn bị, đang được thực hiện hoặc đã được thực hiện mà không tố giác, thì phải chịu trách nhiệm hình sự về tội không tố giác tội phạm.
Người không tố giác là ông, bà, cha, mẹ, con, cháu, anh chị em ruột, vợ hoặc chồng của người phạm tội không phải chịu trách nhiệm hình sự trừ trường hợp không tố giác các tội quy định là tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.
Do đó, cha mẹ biết con mình trộm cắp tài sản của người khác mà cố tình che giấu, không đi trình báo công an thì không phạm tội, trừ trường hợp người con phạm tội đặc biệt nghiêm trọng như sau: Chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên; lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp và bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm.
Trường hợp bạn bè của người phạm tội biết mà cũng không trình báo thì người bạn đó phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi không tố giác tội phạm.
Hình phạt cụ thể quy định tại Điều 390 BLHS về tội không tố giác tội phạm có mức phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm.
