Sáng 4-11, phát biểu về tình hình kinh tế xã hội, đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Nguyễn Thị Thủy (đoàn Bắc Kạn) cho hay bão số 3 (bão Yagi) đã gây thiệt hại nặng nề cho các tỉnh miền Bắc, tuy nhiên với sự quyết liệt lo cho dân của Đảng, QH, Chính phủ và cả hệ thống chính trị cùng sự đùm bọc của đồng bào đã phần nào làm “vơi đi nhiều nỗi đau, mất mát sau bão”.
ĐB Thủy dẫn chứng những hình ảnh chỉ đạo phòng, chống bão lũ của lãnh đạo Đảng Nhà nước, của các ngành, địa phương, của cán bộ, chiến sỹ và nhân dân để bảo đảm an toàn tính mạng, tài sản của người dân vùng bão lũ; rồi hình ảnh đồng bào trong và ngoài nước chung tay hỗ trợ bà con bị thiệt hại do bão số 3…
“Đồng bào miền Nam, miền Trung ruột thịt xuyên đêm chế biến thực phẩm, gói ghém hàng hóa để gửi cho đồng bào miền Bắc, hàng nghìn chuyến xe chở nhu yếu phẩm nối đuôi nhau cùng hướng về vùng lũ, mang theo triệu tấm lòng là minh chứng cho truyền thống quý báu của cả dân tộc.
Ở nước ngoài, kiều bào ta cũng đau đáu hướng về miền Bắc, đến nay Trung ương MTTQ Việt Nam đã tiếp nhận hơn 2.000 tỉ đồng, tất cả đều thực hiện theo “mệnh lệnh từ trái tim”” – ĐB Thuỷ dẫn chứng.
Để tiếp tục chuẩn bị tốt hơn nữa để phòng tránh, ứng phó thiên tai, ĐB Thuỷ đề nghị tiếp tục có các cơ chế đặc cách, đặc thù để bổ sung thêm nguồn lực hỗ trợ cho các địa phương bị ảnh hưởng, nhất là các địa phương miền núi.
“QH, Chính phủ cần cho phép thực hiện các thủ tục rút gọn để triển khai nguồn lực hỗ trợ đến với bà con, để tấm lòng của Đảng, Nhà nước sớm đến với bà con vùng bị thiệt hại do bão lũ” – ĐB Thủy đề nghị.
Tranh luận với ĐB Thuỷ, ĐBQH Nguyễn Lân Hiếu (đoàn Bình Định) cho rằng cần nhìn vào sự thật để rút ra nhiều bài học từ bão số 3, từ đó “có thể giảm hơn nữa những mất mát, đặc biệt là con người”.
Theo ĐB Hiếu, bài học đầu tiên là việc phân phối hàng cứu trợ để tránh tình trạng “chỗ cần không có”, chỗ lại thừa, thậm chí phải chôn hàng tấn thức ăn vì không kịp phân phát.
“Chúng ta cần ứng dụng công nghệ thông tin trong xác định nhu cầu thực chất cần cứu trợ là gì, số lượng, thời gian, cách thức đưa hàng cứu trợ đến người dân và địa phương. Việc ứng cứu cũng cần rút kinh nghiệm, sớm có kế hoạch triển khai thành tựu mới về khoa học kỹ thuật hiện đại trong cứu hộ cứu nạn” – ĐB Hiếu nói.
Bài học thứ hai, theo ĐB Hiếu là việc trồng rừng một cách bền vững thay vì “rừng keo, rừng bạch đàn, rừng cao su” trồng 3-5 năm để khai thác khiến đồi núi trọc, không có khả năng giữ đất, nước như hiện nay.
“Chúng ta cần thay đổi cách làm, tham vấn các chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước để triển khai một kế hoạch trồng rừng theo từng địa phương, từng địa hình, địa lý khác nhau. Do vậy, cần tăng cường trồng các cây bản địa, những cây lâu năm, nếu vẫn cần phát triển kinh tế - xã hội có thể quy hoạch những vùng trồng cây sản xuất còn phía trên đỉnh núi là những cây lâu năm, bản địa...” – ĐB Hiếu nói.
Bài học thứ ba, theo ĐB Hiếu là cần cẩn trọng khi thực hiện khai thác tài nguyên, hay triển khai các dự án lớn ở vùng lõi, vùng sinh quyển. Tiếp đến cần tuyên truyền để người dân thay đổi sở thích dùng “sập gụ, tủ chè” để bảo vệ rừng; nghiêm trị các hành vi phá hoại rừng, chặt phá cây…
Cuối cùng, ĐB Hiếu đề nghị cần đầu tư, phát triển y tế cơ sở đặc biệt ở vùng miền núi. Chẳng hạn, Lào Cai là tỉnh chịu nhiều ảnh hưởng của mưa bão nhưng cũng là một địa phương đã có đầu tư lớn cho y tế tuyến huyện, có sự kết nối thường xuyên với tuyến trung ương. Chính vì vậy, nhiều nạn nhân của cơn bão Yagi đã được cứu, chỉ những ca thật phức tạp sau khi sơ cứu ổn định mới chuyển về BV Việt Đức, Bạch Mai.
“Đây là mô hình cần nhân rộng để nâng cao sức khoẻ của người dân, đồng thời sẵn sàng ứng phó với những thảm họa dù không ai mong muốn nhưng hoàn toàn có thể xảy ra trong tương lai” – ông Hiếu nói.
