Ba tôi không lập di chúc nhưng mẹ tôi thì có lập di chúc để lại phần tài sản của bà cho các con, mỗi người một phần bằng nhau. Tôi năm nay 56 tuổi, vì e ngại sức khỏe không tốt nên tôi muốn lập di chúc để lại phần tài sản mà tôi sẽ được thừa hưởng từ mẹ tôi cho người em trai của tôi thì có được không?
Đỗ Thị Tuyết (Biên Hòa, Đồng Nai)
Luật sư ĐẶNG TRƯỜNG THANH trả lời:
Không. Theo Điều 646 Bộ luật Dân sự năm 2005, di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Trong trường hợp của bà, khi mẹ bà vẫn còn sống thì di chúc của người mẹ chưa có hiệu lực pháp luật. Vì thế phần thừa kế mà bà sẽ được hưởng sau khi người mẹ qua đời vẫn là tài sản của người mẹ nên bà chưa phải là chủ sở hữu tài sản đó. Bà không thể lập di chúc để lại những tài sản không thuộc quyền sở hữu của mình cho bất kỳ ai. Nếu muốn người em trai được hưởng cả phần thừa kế của mình, bà có thể đề nghị người mẹ lập di chúc mới cho phép người con trai được hưởng hai phần thừa kế.
Hồ sơ sang tên nhà
Chị tôi không có chồng, không có con. Tài sản duy nhất bà có là một căn nhà. Thời gian gần đây có một người cháu họ hàng xa đến ở cùng bà để đi học. Chị tôi nay đã già yếu. Tôi nghe mọi người nói người cháu này đang có ý định tự làm thủ tục để sang tên căn nhà của chị tôi. Liệu điều này có thành sự thật hay không?
Phạm Khoa (Quận 3, TP.HCM)
Luật sư NGÔ MINH TRỰC trả lời:
Theo Luật Nhà ở, hồ sơ chuyển nhượng quyền sở hữu nhà ở gồm có: Đơn đề nghị chuyển quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất; giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất; hộ khẩu thường trú của người mua; trích lục thửa đất; hợp đồng chuyển quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất. Khoản 3 Điều 93 luật này còn quy định rất rõ: Hợp đồng về nhà ở phải có chứng nhận của công chứng hoặc chứng thực của UBND cấp huyện đối với nhà ở tại đô thị, chứng thực của UBND xã đối với nhà ở tại nông thôn. Do đó, nếu không có đủ các giấy tờ này thì người cháu không thể làm thủ tục nhận chuyển nhượng quyền sở hữu nhà ở.
Nếu còn minh mẫn thì người chị của ông có toàn quyền định đoạt căn nhà, có thể bán, tặng cho hoặc làm di chúc để lại căn nhà cho người nào mà bà ấy muốn.
TRÂN CHÍNH ghi
