Chiều 15-3, Hiệp hội Bia - Rượu - Nước giải khát Việt Nam (VBA) tổ chức Hội nghị “Gặp mặt các doanh nghiệp hội viên VBA" tại Hà Nội.
Cần nghiên cứu chế độ thuế hỗn hợp
Chia sẻ tại hội thảo, ông Nguyễn Duy Vương - Trưởng phòng đối ngoại, Công ty THHH Nhà máy Bia Heiniken Việt Nam - cho hay, tình hình kinh tế năm 2024 dự đoán sẽ còn tiếp tục khó khăn, do vậy việc tăng thuế Tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) thời điểm này chưa phù hợp. Điều đó có thể dẫn đến những ảnh hưởng nặng nề không chỉ với DN mà với cả chuỗi cung ứng, người tiêu dùng.
Đại diện Heineken Việt Nam cho biết, chính sách thuế tương đối hiện tại chưa tạo động lực bứt phá cho các DN đầu tư nâng cao công nghệ sản xuất để có thể đạt được những sản phẩm đáp ứng các tiêu chuẩn cao, đảm bảo sức khỏe người dùng. Trong khi đó, với xu thế phát triển của quốc tế, các quy định về tiêu chuẩn sức khỏe, cuộc sống an toàn, môi trường xanh, bền vững... đang được tất cả các quốc gia trên thế giới chú trọng.
Trong suốt những năm vừa qua, việc tăng thuế TTĐB dẫn đến tăng giá sản phẩm bia rõ ràng chưa phải là công cụ hiệu quả giúp điều tiết tiêu dùng sản phẩm bia. Hiện tại, người dân cũng đang dần hạn chế tiêu dùng các mặt hàng đồ uống do kinh tế khó khăn và nhận thức phải uống có chừng mực.
Điều này đòi hỏi các DN không ngừng sáng tạo, đổi mới công nghệ, tạo ra các sản phẩm phù hợp, nhằm thúc đẩy hành vi tiêu dùng an toàn hơn, chừng mực hơn đối với sản phẩm đồ uống có cồn.
Tuy nhiên, theo ông Vương khó khăn cũng chỉ là một yếu tố, các DN đồ uống cần nhìn nhận toàn diện hơn, sâu xa hơn đối với vấn đề này.
“Các kiến nghị cần mang tính chất dài hạn để Quốc hội, Chính phủ có thể đưa ra một sắc thuế đảm bảo sự phát triển của toàn ngành, cũng như đảm bảo sự phát triển môi trường và xã hội” - ông Vương nói
Do đó, ông Vương đề xuất nên tiếp tục nghiên cứu những tác động của phương pháp thuế hỗn hợp, đúng với định hướng của Quyết định 508/QĐ-TTg năm 2022 đã phê duyệt Chiến lược cải cách hệ thống thuế đến năm 2030 do Thủ tướng Chính phủ ban hành.
Đại diện Heiniken cho rằng chế độ thuế theo phương pháp hỗn hợp là một gợi ý điển hình. Bởi chế độ thuế này vừa khuyến khích sản xuất và tiêu thụ các sản phẩm chất lượng cao, ít cồn, vừa đồng thời mang tới sự sáng tạo, đổi mới sản phẩm và đóng vai trò tích cực hơn trong việc thúc đẩy người tiêu dùng uống có chừng mực.
Đặc biệt, theo ông Vương phương pháp thuế này sẽ giúp cân bằng giữa tăng thu ngân sách nhà nước và giảm tiêu thụ đồ uống có cồn, có lợi hơn cho sức khỏe cộng đồng.
Luật thuế TTĐB khả năng sẽ có hiệu lực vào năm 2026
Chia sẻ tại hội thảo, ông Đậu Anh Tuấn - Phó Tổng Thư ký, Trưởng Ban pháp chế Liên đoàn Thương Mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, bức tranh về nền kinh tế và sức khỏe DN đang đáng lo ngại. Đặc biệt, DN ngành đồ uống đang chịu tác động tiêu cực kép từ tình hình thế giới và những chính sách liên quan.
Do đó, theo ông Tuấn, về việc tăng thuế 10% đối với bia rượu, các DN bia, rượu có thể xin giãn tăng thuế để vượt qua thời gian khó khăn này.
Thông tin thêm, ông Tuấn cho biết lộ trình thông qua Luật thuế TTĐB đã được hoãn một kỳ họp, tức là sang tháng 10-2024 sẽ được cho ý kiến lần đầu và sẽ được thông qua vào tháng 5-2025. Khả năng luật sẽ có hiệu lực vào tháng 1-2026.
Theo bà Nguyễn Thị Minh Thảo - Trưởng Ban Nghiên cứu môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh (CIEM), CIEM đã có báo cáo đánh giá định lượng tác động của thuế TTĐB đối với ngành đồ uống có cồn.
DN nói chung và DN trong lĩnh vực nước giải khát nói riêng đang trong giai đoạn khó khăn. Các chính sách ban hành cần đảm bảo nhất quán với định hướng, chính sách của Đảng và Nhà nước về hỗ trợ phục hồi và phát triển doanh nghiệp.
Đại diện CIEM kiến nghị cơ quan soạn thảo nên đánh giá tác động một cách toàn diện khi đề xuất mở rộng đối tượng chịu thuế và tăng thuế TTĐB. Cùng với đó, Chính phủ nên lùi thời hạn hoặc có lộ trình đối với việc áp dụng sắc thuế TTĐB đối với nước giải khát có đường để các DN xây dựng chiến lược thích ứng, kế hoạch cải tiến sản phẩm, trong khi có thể khấu hao dây chuyền công nghệ cũ.
