Hãng Reuters đưa tin Liên minh châu Âu (EU) ngày 16-9 đã đề ra “Chiến lược hợp tác của EU ở Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương” nhằm tăng cường sự hiện diện ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (AĐD-TBD) và đối phó sự trỗi dậy của Trung Quốc.
Chiến lược trên được đưa ra trong bối cảnh Mỹ, Anh, Úc hôm 15-9 công bố thiết lập liên minh quan hệ đối tác ba bên AUKUS.
EU đề ra chiến lược hợp tác chính thức ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Ảnh: REUTERS
Theo thông cáo báo chí, Bà Ursula von der Leyen – chủ tịch EC – hôm 16-9 phát biểu: “Tầm quan trọng về kinh tế, nhân khẩu học và chính trị của khu vực AĐD-TBD đang mở rộng, từ bờ biển phía đông của châu Phi đến các quốc đảo Thái Bình Dương”.
“Chúng tôi đang cung cấp một mối quan hệ đối tác tăng cường để thúc đẩy thương mại, đầu tư và kết nối, đồng thời giải quyết những thách thức toàn cầu chung và củng cố trật tự quốc tế dựa trên luật lệ" – bà Von Der Leyen nói.
Trong khi đó, Đại diện cấp cao phụ trách an ninh và đối ngoại của EU Josep Borrell phát biểu: “Trọng tâm của thế giới đang hướng về Ấn Độ Dương, cả về địa kinh tế và địa chính trị. Tương lai của EU và AĐD-TBD có mối liên hệ với nhau”.
“EU là nhà đầu tư hàng đầu, đối tác hợp tác phát triển hàng đầu và là một trong những đối tác thương mại lớn nhất ở khu vực AĐD-TBD. Sự tham gia của chúng tôi nhằm mục đích duy trì một AĐD-TBD tự do và rộng mở cho tất cả mọi người, đồng thời xây dựng quan hệ đối tác bền vững và lâu dài để hợp tác trong các vấn đề từ chuyển đổi xanh, quản trị đại dương hoặc chương trình nghị sự kỹ thuật số đến an ninh và quốc phòng” – ông Borrell nói thêm.
Các trọng tâm của chiến lược
Theo Reuters, chiến lược của EU có các trọng tâm chính trên nhiều lĩnh vực, cụ thể:
Về thương mại: EU sẽ làm việc để hoàn tất các cuộc đàm phán thương mại với Úc và New Zealand, tìm kiếm một thỏa thuận với Ấn Độ và tăng cường quan hệ chặt chẽ hơn với các quốc gia đã có thỏa thuận thương mại, chẳng hạn Hàn Quốc. EU cũng sẽ theo đuổi một thỏa thuận thương mại và đầu tư với Đài Loan.
Về vấn đề biến đổi khí hậu: EU đặt mục tiêu hỗ trợ quá trình chuyển đổi sang năng lượng xanh ở khu vực AĐD-TBD, ưu tiên sử dụng hydro tái tạo.
Về quản trị đại dương: EU hứa hẹn về sự hiện diện ngoại giao lớn hơn, mục đích nhằm giúp duy trì Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển (UNCLOS) nhằm ngăn chặn việc đánh bắt quá mức trong khu vực, cung cấp chuyên môn trong việc bảo vệ các khu vực biển, dự báo thời tiết và hạn chế ô nhiễm biển.
Về quan hệ đối tác kỹ thuật số: EU muốn bắt đầu đàm phán với Nhật, Hàn Quốc và Singapore về hợp tác sâu hơn về luồng dữ liệu, đổi mới dựa trên dữ liệu và cho phép thương mại kỹ thuật số nhiều hơn. EU cũng muốn hợp tác chặt chẽ hơn với Ấn Độ về các công nghệ mới nổi như trí tuệ nhân tạo và mạng 5G.
Về cơ sở hạ tầng: EU muốn hợp tác với Nhật, Ấn Độ và Áo về liên kết giao thông, đặc biệt trong lĩnh vực hàng không và hàng hải, cũng như đảm bảo rằng các ngân hàng phát triển và các cơ quan xuất khẩu liên kết chặt chẽ hơn với châu Á.
EU hôm 15-9 đã đưa ra một kế hoạch mới để cạnh tranh với chiến lược “Vành đai và Con đường” của Trung Quốc, tên là "Cổng toàn cầu (Global Gateway)".
Về an ninh và lợi ích: EU sẽ tìm kiếm mối quan hệ hàng hải chặt chẽ hơn với Úc, New Zealand, Indonesia và Nhật, hứa hẹn triển khai nhiều hải quân hơn để tuần tra các tuyến đường thương mại mà Trung Quốc coi là của riêng mình.
EU cũng sẽ cử cố vấn quân sự cho các phái đoàn EU trong khu vực, đồng thời nâng cao năng lực của các đối tác AĐD-TBD trong việc đảm bảo an ninh hàng hải.
Về y tế: EU muốn giúp các nước nghèo hơn ở AĐD-TBD đảm bảo tiếp cận với vaccine ngừa COVID-19. EU cũng mong muốn phát triển hợp tác để đảm bảo việc cung cấp thuốc và thiết bị y tế, giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc.
