Giá đồng USD đồng loạt xuống dốc, qua thời 'nóng như lửa'

Ngày 20-8, Vietcombank niêm yết giá mua USD ở mức 24.770 VND/USD, giá bán ở mức 25.140 VND/USD, giảm tới 320 đồng ở cả hai chiều so với đầu tháng 7 vừa qua, cách rất xa so với trần tỉ giá do Ngân hàng Nhà nước quy định.

Điều này hoàn toàn trái ngược so với cách đây vài tháng, khi giá bán đồng bạc xanh tại các nhà băng liên tục neo ở mức kịch trần.

Tỉ giá USD/VND 'rơi' nhanh trên ở các thị trường

Còn nhớ vào tháng 4 vừa qua có thời điểm giá mỗi USD tại các ngân hàng thương mại bán ra với giá cao kỷ lục, lên gần 25.500 đồng, tương ứng tăng gần 5% giá trị so với đầu năm.

Ngay trong thời điểm tỉ giá “nóng như lửa”, Ngân hàng Nhà nước đã phải sử dụng biện pháp rất mạnh là bán can thiệp ngoại tệ cho các tổ chức tín dụng có trạng thái ngoại tệ âm để chuyển trạng thái ngoại tệ về 0.

Bên cạnh đó, nhà điều hành còn phát hành tín phiếu VND để hút bớt tiền đồng trong hệ thống, kết hợp với việc điều chỉnh tăng lãi suất tín phiếu, lãi suất trên kênh cầm cố giấy tờ có giá (OMO).

Các biện pháp này không chỉ giải tỏa tâm lý thị trường mà còn nhanh chóng giúp hạ nhiệt tỉ giá, bảo vệ nguồn dự trữ ngoại hối, đồng thời khiến đồng bạc xanh trên thị trường chợ đen liên tục lao dốc.

Đến sáng nay, mỗi USD chợ đen đang giao dịch quanh ngưỡng 25.350 – 25.430 VND/USD. So với vùng giá cao kỷ lục từng thiết lập hồi tháng cuối tháng 6, vượt mốc 26.030 VND/USD, đến nay giá USD chợ đen đã “bốc hơi” khoảng 600 – 650 đồng, tương ứng mức giảm 2,5% giá trị.

Ngoài giảm căng thẳng tỉ giá, khoảng cách chênh lệch giá bán USD giữa thị trường ngân hàng thương mại và thị trường tự do cũng được thu hẹp tới mức kinh ngạc. Từ chỗ vênh nhau tới từ 900 - 1.000 đồng vào đầu tháng 3, đến nay khoảng cách này đã được rút ngắn xuống dưới 300 đồng.

Tính chung từ đầu tháng 7 tỉ giá USD tại các ngân hàng thương mại đã liên tục điều chỉnh giảm, ngày càng xa so với mức trần tỉ giá theo Ngân hàng Nhà nước quy định.

Tỉ giá USD/VND hạ nhiệt, không chỉ mang lại nhiều triển vọng tích cực cho doanh nghiệp nhập khẩu hoặc doanh nghiệp đang có khoản nợ bằng USD, mà ở một góc độ nào đó nó cũng hỗ trợ cho các doanh nghiệp xuất khẩu được hưởng lợi khi chi phí lãi vay bằng ngoại tệ giảm, giúp họ tăng tính cạnh tranh trên thị trường.

Liệu áp lực tỉ giá USD/VND có quay trở lại?

Đại diện Hiệp hội ngân hàng Việt Nam cho rằng đồng USD suy yếu và lợi suất trái phiếu Mỹ thấp hơn sẽ tạo thêm không gian và là điều kiện thuận lợi để các ngân hàng trung ương châu Á điều hành chính sách tiền tệ theo hướng nới lỏng, nếu các điều kiện vĩ mô trong nước đủ hợp lý cho việc cắt giảm lãi suất.

Chỉ số đồng USD-Index duy trì đà giảm từ đầu tháng 7 và hiện đã tụt xuống còn 102,02 điểm, mức thấp nhất kể từ đầu năm nay sau một loạt những dữ liệu khả quan về tình hình lạm phát tại Mỹ vừa được công bố.

Cụ thể như chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong tháng 6 ghi nhận mức tăng thấp nhất trong vòng 3 năm trở lại đây, tỉ lệ thất nghiệp vượt 4% lần đầu tiên kể từ cuối năm 2021, chi phí nhà ở vốn là rào cản lớn nhất với việc kiểm soát đà tăng CPI đã có dấu hiệu hạ nhiệt sau 2 năm.

Các chuyên gia phân tích thị trường cũng như các nhà đầu tư đang nghiêng về kịch bản lần giảm lãi suất đầu tiên của Cục dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có thể xuất hiện vào kỳ họp tháng 9, với mức cắt giảm 50 điểm cơ bản thay vì 25 điểm cơ bản như kỳ vọng trước đó, đưa lãi suất cơ sở của đồng USD xuống còn 5% - 5,25%/năm.

“Việc chỉ số DXY suy yếu cùng với sự can thiệp hiệu quả của ngân hàng nhà nước thông qua việc bán ngoại hối, đã giảm bớt áp lực lên tỉ giá VND/USD”, Hiệp hội ngân hàng Việt Nam nêu quan điểm.

Tuy nhiên, PGS. TS Nguyễn Hữu Huân, chuyên gia tài chính ngân hàng cho rằng: Đây là giai đoạn thấp điểm của tỉ giá, bởi các doanh nghiệp xuất khẩu đã hoàn thành xong đơn hàng, ngoại tệ về nhiều, chưa kể mức vốn giải ngân FDI tăng so với cùng kỳ.

Đồng thời, nhu cầu ngoại tệ trong nước không cao khi các doanh nghiệp đã thực hiện xong nhập khẩu nguyên vật liệu phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh trong giai đoạn trước. Nhờ các yếu tố này mà tỉ giá trong những tuần gần đây liên tục giảm.

Thế nhưng vào những tháng cuối năm, thị trường có thể vẫn sẽ đón nhận thêm một đợt tăng giá nữa. Thứ nhất là vào dịp cuối năm thì nhu cầu nhập khẩu nguyên liệu để sản xuất hàng hóa phục vụ tiêu dùng nội địa cũng sẽ tăng.

Thứ hai nữa là vào cuối năm, người dân thường có thói quen mua vàng nhiều. Một khi thị trường vàng “nóng” trở lại sẽ xảy ra tình trạng gom USD trên “chợ đen” để nhập lậu vàng. Những điều này nếu xảy ra cùng lúc chắc chắn sẽ gây áp lực lên tỉ giá.

Rất khó dự đoán sự biến động của tỉ giá trong những tháng cuối năm, bởi nó phụ thuộc vào nhiều yếu tố, chẳng hạn như diễn biến bất thường của thị trường vàng, khả năng phục hồi kinh tế có mạnh mẽ hay không.

Trong trường hợp, nhập khẩu tăng mạnh do nhu cầu tiêu dùng tăng cao thì áp lực lên tỉ giá sẽ rất lớn, kéo theo tỉ giá có thể sẽ tăng thêm 1-2% nữa, qua đó đẩy tỉ giá USD/VND tăng so với đầu năm nay là 4-5%.

Còn trong trường hợp muốn giữ tỉ giá USD/VND ổn định như hiện tại, tức là chỉ tăng đâu đó khoảng 3% trong cả năm nay, đòi hỏi xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam phải tăng mạnh như trong nửa đầu năm nay, tiếp đến là nhà đầu tư ngoại phải ngưng bán ròng.

"Tuy nhiên, với kỳ vọng Fed sẽ giảm lãi suất cơ sở cũng được xem là yếu tố hỗ trợ cho đà bán ròng của các nhà đầu tư ngoại sẽ giảm trong thời gian tới. Cộng thêm với kiều hối đổ về vào tháng cuối năm tiếp tục tăng mạnh do nhà đầu tư đang tận dụng Luật Đất đai mới đã chính thức có hiệu lực.

Đặc biệt là ngân hàng nhà nước và các cơ quan chức năng tiếp tục thực hiện thanh kiểm tra hàng hóa đầu vào của các cửa hàng kinh doanh vàng một cách chặt chẽ thì đây sẽ là những điểm mấu chốt giúp tỉ giá USD/VND “yên ổn” trong thời điểm cuối năm”, ông Huân nhấn mạnh.