Chiều 20-10, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến đã có một số chia sẻ về kết quả sơ bộ sau khi Đoàn thanh tra của Ủy ban châu Âu (EC) sang thanh tra về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) lần thứ tư.
Đợt làm việc này của EC diễn ra từ ngày 10 đến ngày 18-10, bao gồm các cuộc họp với các đơn vị của Bộ NN&PTNT, và đi thực địa tại hai tỉnh là Bà Rịa - Vũng Tàu và Bình Định.
Thứ trưởng Tiến cho biết: “Về kết quả chính thức, Đoàn thanh tra phải báo cáo với Tổng vụ Các vấn đề Biển và Thủy sản của EC, do vậy đến lúc đó mới kết luận việc gỡ thẻ vàng của Việt Nam”.
Tuy nhiên, đánh giá kết quả sơ bộ, phía EC tiếp tục ghi nhận, đánh giá cao nỗ lực chống khai thác IUU của Việt Nam, đặc biệt là quyết tâm chính trị, sự quan tâm, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
“Đoàn cũng đánh giá sự chuyển biến tích cực, đi đúng hướng và sự chỉ đạo rất sát sao từ Trung ương của Việt Nam; đồng tình với Việt Nam rằng việc chuyển từ nghề cá nhân dân sang nghề cá có trách nhiệm đã có sự chuyển biến tích cực” - Thứ trưởng Tiến chia sẻ.
Về khung pháp lý, Đoàn công tác của EU cơ bản thống nhất với hướng sửa đổi, bổ sung đối Nghị định 26/2019/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thủy sản và Nghị định số 42/2019/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản.
Vấn đề mấu chốt còn lại là EU băn khoăn công tác tổ chức thực hiện trên thực tế tại địa phương đến nay vẫn còn hạn chế trong việc theo dõi, kiểm soát, giám sát hoạt động tàu cá, cũng như việc xử phạt vi phạm khai thác IUU, chế tài xử lý đối với các doanh nghiệp gian lận chưa nghiêm khắc.
Đoàn tiếp tục khuyến nghị Việt Nam cần phải có biện pháp xử lý nghiêm trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân tại địa phương không hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao cũng như các doanh nghiệp làm ăn phi pháp.
Đoàn cũng khuyến nghị các địa phương tập trung thực hiện nghiêm túc các quy định pháp luật thủy sản, đặc biệt quy định về thiết bị giám sát hành trình (VMS), đăng ký, cấp phép, đánh dấu tàu cá, tạo sự chuyển biến trên thực tế, kiên quyết xử phạt triệt để các hành vi vi phạm khai thác IUU.
Theo Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, dự kiến giữa năm sau, EC sẽ tiếp tục có một lần kiểm tra nữa. Do vậy, lãnh đạo các tỉnh thành ven biển phải tiếp tục chỉ đạo sát sao, thường xuyên liên tục và đồng bộ các giải pháp. Có như vậy Việt Nam mới có khả năng gỡ “thẻ vàng”.
Cùng đó, các tỉnh có hệ thống kết nối với thiết bị VMS thì phải trực 24/24 để phát hiện sớm tàu vượt ranh giới, mất kết nối. Đặc biệt là thực hiện các biện pháp mạnh không để tàu cá vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài.
“Bộ NN&PTNT sẽ khẩn trương đưa vào vận hành Hệ thống truy xuất nguồn gốc điện tử. Đồng thời, tiếp tục tổ chức các đoàn công tác kiểm tra, đôn đốc và đề xuất biện pháp xử lý trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân còn thiếu trách nhiệm tại địa phương” - ông Tiến nói.
