Ông Nguyễn Xuân Hoàng (TP Bảo Lộc, Lâm Đồng)
Luật sư NGUYỄN VĂN HỒNG (Đoàn Luật sư TP.HCM, ảnh) trả lời:
Theo Điều 42, Điều 43 Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam 2015, VKS kiểm sát việc tuân theo pháp luật của cơ quan, người có thẩm quyền trong quản lý, thi hành tạm giữ, tạm giam.
VKS có các nhiệm vụ, quyền hạn sau:
a) Kiểm sát tại trại tạm giam, nhà tạm giữ, buồng tạm giữ; hỏi người bị tạm giữ, người bị tạm giam về việc tạm giữ, tạm giam;
b) Kiểm sát hồ sơ tạm giữ, tạm giam;
c) Yêu cầu trưởng nhà tạm giữ, giám thị trại tạm giam, trưởng buồng tạm giữ bộ đội biên phòng tự kiểm tra việc tạm giữ, tạm giam và thông báo kết quả cho VKS; cung cấp hồ sơ, tài liệu có liên quan đến việc thi hành tạm giữ, tạm giam; thông báo tình hình thi hành tạm giữ, tạm giam; trả lời về quyết định, biện pháp hoặc việc làm vi phạm pháp luật trong việc tạm giữ, tạm giam;
d) Quyết định trả tự do ngay cho người bị tạm giữ, người bị tạm giam không có căn cứ và trái pháp luật. Thủ trưởng cơ sở giam giữ nếu không nhất trí với quyết định đó thì vẫn phải thi hành nhưng có quyền khiếu nại lên VKS cấp trên có thẩm quyền. Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận được khiếu nại, viện trưởng VKS cấp trên phải giải quyết;
đ) Kháng nghị, kiến nghị, yêu cầu cơ quan, người có thẩm quyền trong việc tạm giữ, tạm giam; đình chỉ việc thi hành, sửa đổi hoặc bãi bỏ quyết định có vi phạm pháp luật trong quản lý, thi hành tạm giữ, tạm giam, chấm dứt hành vi vi phạm pháp luật và yêu cầu xử lý người vi phạm pháp luật; phải được giải quyết trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận được kháng nghị. Thủ trưởng cơ sở giam giữ nếu không nhất trí với kháng nghị thì có quyền khiếu nại lên VKS cấp trên có thẩm quyền; VKS cấp trên phải giải quyết trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận được khiếu nại; quyết định của VKS cấp trên là quyết định có hiệu lực pháp luật. Còn kiến nghị phải được xem xét, giải quyết, trả lời trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày nhận được kiến nghị.
e) Khởi tố hoặc yêu cầu cơ quan điều tra khởi tố vụ án hình sự khi phát hiện vụ việc có dấu hiệu tội phạm trong quản lý, thi hành tạm giữ, tạm giam theo quy định của pháp luật;
g) Giải quyết khiếu nại, tố cáo và thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn khác trong kiểm sát quản lý, thi hành tạm giữ, tạm giam theo quy định của luật này, Luật Tổ chức VKSND và BLTTHS.
Đối với cơ quan quản lý tạm giữ, tạm giam, VKS không có thẩm quyền trực tiếp kiểm sát nhưng có thẩm quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo và kiểm sát việc tuân theo pháp luật của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan trong quản lý tạm giữ, tạm giam. Nếu phát hiện vi phạm, tồn tại hoặc nguyên nhân, điều kiện có thể dẫn đến vi phạm, VKS có thẩm quyền kiến nghị, kháng nghị đối với cơ quan quản lý tạm giữ, tạm giam. VKS là cơ quan duy nhất có trách nhiệm giải quyết khiếu nại, tố cáo trong hoạt động tạm giữ, tạm giam.