Không bị tăng án nhờ luật được sửa

Trước đó, tại phiên xử, đại diện VKS đã rút kháng nghị yêu cầu tăng án vì không còn phù hợp với sự chuyển biến của tình hình và sự thay đổi pháp luật, mặt khác vụ án cũng không có kháng cáo. Như vậy, bản án sơ thẩm với hai bị cáo có hiệu lực pháp luật.

Từ năm 1998 đến năm 2002, Nguyễn Vũ Lê lập nhiều công ty và sử dụng nhiều hóa đơn giá trị gia tăng hợp thức hóa thủ tục xin hoàn thuế để chiếm đoạt hơn 2,1 tỉ đồng tiền thuế giá trị gia tăng. Còn Tâm và Trinh là các giám đốc công ty đã bán hóa đơn giá trị gia tăng ghi nội dung giá giả cho Lê để thu lợi bất chính.

Tháng 2-2010, TAND TP.HCM xử sơ thẩm đã phạt Lê năm năm tù về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, Tâm bốn tháng 13 ngày tù (bằng thời gian tạm giam), Trinh hai năm tù treo về tội lưu hành các giấy tờ có giá giả khác.

Bản án này sau đó bị viện trưởng VKS TP kháng nghị đề nghị tăng án với cả ba bị cáo. Bốn tháng sau, Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao đã chấp nhận kháng nghị, tăng án với Lê lên bảy năm tù, Trinh hai năm tù, Tâm một năm tù treo.

Tháng 6-2013, Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao đã họp giám đốc thẩm, hủy án phúc thẩm, giao hồ sơ về cho Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao xử lại đối với phần của hai bị cáo Tâm và Trinh.

Theo quyết định giám đốc thẩm, Tâm và Trinh thực hiện hành vi phạm tội vào thời điểm BLHS 1999 chưa được sửa đổi, bổ sung. Việc các cơ quan tố tụng truy cứu trách nhiệm hình sự với hai bị cáo về tội lưu hành giấy tờ có giá giả khác theo Điều 181 BLHS 1999 là có căn cứ. Tuy nhiên, tại thời điểm xét xử, BLHS đã được sửa đổi, bổ sung (có hiệu lực từ 1-1-2010). Theo quy định mới thì hành vi phạm tội của hai bị cáo cấu thành tội mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách Nhà nước (Điều 164a BLHS), là tội nhẹ hơn tội lưu hành các giấy tờ có giá giả khác. Vì thế, việc hai cấp sơ, phúc thẩm kết án Tâm và Trinh này về tội lưu hành giấy tờ có giá giả khác là sai lầm nghiêm trọng trong áp dụng BLHS. Do có sự thay đổi của pháp luật hình sự theo hướng có lợi cho bị cáo nên cần phải xem xét xác định lại chính xác tội danh và mức độ trách nhiệm hình sự của hai bị cáo này.

ÁI MINH