Nghị quyết số 29 – NQ/TW về Chiến lược Bảo vệ Tổ quốc trên không gian mạng xác định: “... Bảo vệ vững chắc chủ quyền quốc gia trên không gian mạng góp phần bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc và lợi ích quốc gia – dân tộc; giữ vững môi trường hoà bình, ổn định để xây dựng và phát triển đất nước...”.
Không gian mạng là vùng “lãnh thổ đặc biệt” của quốc gia. Đấu tranh và bảo vệ chủ quyền quốc gia trên không gian mạng là nhiệm vụ quan trọng thiết yếu, lâu dài của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân.
Mặt trận không tiếng súng
Chúng ta đều ghi nhận rằng: Internet và mạng xã hội đã và đang mang lại nhiều giá trị tích cực; gắn kết cộng đồng, chia sẻ tình cảm, giao lưu công việc, kinh doanh mang lại hiệu quả thiết thực cho nền kinh tế và trên các lĩnh vực chính trị, xã hội...
Tuy nhiên, không gian mạng (mạng xã hội), bên cạnh số đông người sử dụng có ý thức, trách nhiệm vẫn còn những phát ngôn lệch chuẩn, đi ngược lại đạo lý, truyền thống dân tộc, trở thành một trong những yếu tố tiềm năng nhất trong lan truyền quan điểm sai trái, thù địch. Từ đó, gây khó khăn cho sự thống nhất về tư tưởng trong Đảng, đồng thuận xã hội; gây mất ổn định an ninh chính trị, chia rẽ khối đoàn kết giữa Đảng với Nhân dân. Đặc biệt các thế lực thù địch, lợi dụng trí tuệ nhân tạo (AI), chat GPT... tạo ra những nguy cơ, thách thức mới.
Các thế lực thù địch còn lợi dụng không gian mạng gây tâm lý hoài nghi, bi quan, khủng hoảng niềm tin, chạy theo lối sống vị kỷ, thực dụng, buông thả, tác động và chi phối tới nhận thức, tư tưởng gây xáo trộn cuộc sống trong các tầng lớp nhân dân.
Đáng chú ý, một số quốc gia vẫn đang bí mật triển khai các hoạt động trinh sát, giám sát, tình báo, bố trí hệ thống vũ khí mạng, sẵn sàng tấn công, xâm phạm chủ quyền của Việt Nam trên không gian mạng...
Do vậy, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái trên không gian mạng là mặt trận không tiếng súng nhưng quyết liệt, phức tạp và lâu dài.
Cần phát huy sức mạnh tổng hợp
Chủ quyền trên không gian mạng, là một bộ phận không thể tách rời của chủ quyền quốc gia và bảo đảm chủ quyền quốc gia trên không gian mạng chính là bảo vệ chủ quyền quốc gia, dân tộc.
Bởi vậy, cần phát huy sức mạnh tổng hợp để bảo vệ hệ thống thông tin, các dữ liệu, tài nguyên số, đảm bảo tính vẹn toàn, bí mật sẵn sàng của thông tin.
Trong thời đại chuyển đổi số mạnh mẽ, xây dựng Chính phủ điện tử, hướng tới chính phủ số, nền kinh tế số, xã hội số, công dân số, nhất là trong lĩnh vực quân sự, quốc phòng- an ninh.
Không gian mạng đã trở thành môi trường tiến hành tác chiến mạng, tác chiến thông tin. Đòi hỏi phải giải quyết tốt mối quan hệ giữa khai thác, sử dụng và bảo vệ vững chắc chủ quyền quốc gia trên không gian mạng.
Bởi vậy, nhận diện âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch trên không gian mạng chính là cuộc đấu tranh để bảo vệ nền tảng của Đảng; là vấn đề mang tính cấp thiết, nhiệm vụ của hệ thống chính trị, ý thức, trách nhiệm của toàn xã hội.
Trước hết cần tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, quản lý điều hành của Nhà nước, sự vào cuộc quyết liệt, hiệu quả của các cấp, các ngành để huy động mọi nguồn lực. Nâng cao nhận thức, trách nhiệm, kỹ năng cho cán bộ, Đảng viên và các tầng lớp nhân dân thường xuyên, liên tục với nội dung và biện pháp phù hợp, hiệu quả. Tổ chức triển khai và thực hiện nghiêm túc Nghị quyết số 29 của Bộ Chính trị về bảo vệ Tổ quốc trên không gian mạng; Nghị quyết số 30 của Bộ Chính trị về chiến lược an ninh mạng quốc gia.
Hoàn thiện chiến lược bảo vệ chủ quyền trên không gian mạng. Bổ sung, thể chế hoá hệ thống văn bản, quy phạm. Tiếp tục triển khai việc xác lập và thực thi, đầy đủ chủ quyền, lợi ích an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự an toàn xã hội của Việt Nam trên không gian mạng. Hoàn thiện khung khổ luật pháp quốc gia, ban hành cơ chế chính sách phù hợp với các quy định quốc tế, nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước, về an toàn thông tin, an ninh mạng. Sẵn sàng ứng phó với các thách thức an ninh mạng, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân.
Xác định rõ vai trò, tầm quan trọng của chiến tranh thông tin, chiến tranh mạng. Tự chủ công nghệ, đầu tư cơ sở hạ tầng kỹ thuật, nhất là hạ tầng công nghệ, phần cứng, từ hạ tầng lõi cho đến các thiết bị điện tử cá nhân; để hạn chế sự xâm nhập các mã độc... Chủ động xây và chống, đấu tranh và bảo vệ kịp thời phát hiện và đáp trả các mối đe doạ an ninh mạng, gián điệp mạng.
Tăng cường củng cố và phát triển lực lượng chuyên trách, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao về lĩnh vực công nghệ thông tin, an ninh mạng; tinh thông nghiệp vụ, nhạy bén chính trị, hiểu biết pháp luật. Hiện đại hoá vũ khí, trang thiết bị đáp ứng yêu cầu tác chiến mạng và an ninh mạng trong tình hình mới. Huy động sự tham gia đông đảo của mọi tầng lớp nhân dân; phối hợp chặt chẽ lực lượng quân đội, công an, thông tin- truyền thông và các lực lượng khác. Trong đó quân đội và công an làm nòng cốt.
Tập trung vào đối tượng bảo vệ Tổ quốc trên không gian mạng, đó là các tổ chức, cá nhân, sử dụng không gian mạng thực hiện các hoạt động xâm nhập, phá hoại về kinh tế, chính trị, tư tưởng, văn hoá, xã hội, quốc phòng- an ninh, đối ngoại. Xâm phạm, lợi ích quốc gia, dân tộc; quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân.
Trong lĩnh vực quốc phòng, quân sự, không gian mạng là môi trường tác chiến, cho phép người chỉ huy, người lính sử dụng hệ thống thông tin quản lý, điều hành, hệ thống điều khiển vũ khí, trinh sát kỹ thuật, các hệ thống tự động hoá chỉ huy để tương tác trong các hoạt động tác chiến.
Trên cơ sở công tác quản lý của nhà nước về các dịch vụ trên không gian mạng, cần tăng cường phối hợp chặt chẽ các cơ quan, bộ, ban, ngành, địa phương tạo thế trận phòng thủ vững chắc, giám sát, đảm bảo an toàn, an ninh thông tin, phục vụ bảo vệ toàn vẹn chủ quyền không gian mạng quốc gia. Cùng đó, nâng cao ý thức và năng lực tự bảo vệ của người dân khi tham gia các hoạt động trên mạng, tuân thủ theo quy định của pháp luật.
Bên cạnh đó, tăng cường hợp tác quốc tế đảm bảo an toàn, an ninh mạng. Tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế để đấu tranh, phản bác những luận điệu sai trái chống phá Việt Nam. Tham gia các công ước quốc tế phù hợp với luật pháp Việt Nam. Phối hợp có hiệu quả các nghị định thư, thoả thuận hợp tác phòng chống tội phạm.
Đấu tranh và bảo vệ chủ quyền quốc gia trên không gian mạng là nhiệm vụ khó khăn, phức tạp trong tiến trình thực hiện cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0. Không gian mạng vừa mang lại nhiều cơ hội mới để quốc gia xây dựng và phát triển nhưng cũng không ít thách thức chi phối, ảnh hưởng tới mọi mặt đời sống xã hội.
Phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, của cả hệ thống chính trị quyết tâm thực hiện mạnh mẽ chuyển đổi số để xây dựng một đất nước Việt Nam hùng cường, giàu mạnh, phát triển.
