Theo dữ liệu tổng hợp mới nhất của 32 doanh nghiệp phi tài chính và 11 đơn vị ngành tài chính (bao gồm 9 ngân hàng) đang niêm yết, chiếm 34,1% vốn hóa toàn thị trường, Fiingroup nhận thấy lợi nhuận quý 3-2021 của 9 ngân hàng dự kiến giảm 13,4% so với quý liền trước
Lợi nhuận ngân hàng giảm quí 2 liên tiếp
FiinGroup cho biết đây là quý thứ 2 liên tiếp các ngân hàng ghi nhận lợi nhuận giảm. Gia tăng trích lập dự phòng và cắt giảm lãi suất hỗ trợ khách hàng bị ảnh hưởng bởi COVID-19 là hai nguyên nhân chính cho sự sụt giảm này.
TS. Nguyễn Quốc Hùng, Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng, cho biết: Ngành ngân hàng đã rất nỗ lực hỗ trợ các doanh nghiệp, nhưng nguồn lực của các tổ chức tín dụng đến nay đã dần suy giảm. Những khoản nợ dù đã được cơ cấu lại nhưng bản chất nền tảng vẫn là nợ xấu, chỉ khác là ngân hàng không phải trích lập dự phòng rủi ro ngay.
Mới nhất, Thông tư 14 mới sửa đổi năm 2021 yêu cầu các ngân hàng phải trích lập dự phòng rủi ro 3 năm với mức 30% trong năm nay, lại tạo thành áp lực lớn. Do đó, ngân hàng cần sự vào cuộc của cơ quan chức năng giúp chính sách được dài hơi, kịp thời và hiệu quả”.
Nếu so với cùng kỳ, lợi nhuận các ngân hàng duy trì tăng (tăng 10,8% so với cùng kỳ năm ngoái) nhưng tốc độ đã chậm lại trong 2 quý gần đây. Trong số các ngân hàng niêm yết, thì mã VCB (Vietcombank) và CTG (Vietinbank) được cho là sẽ lội ngược dòng với mức tăng trưởng lợi nhuận lần lượt là 0,9% và 4,9% so với cùng ký quý trước, chủ yếu do nền so sánh thấp vì hai ngân hàng này đã tăng mạnh trích lập chi phí dự phòng rủi ro trong quý 2 trước đó.
Cụ thể, tính đến hết phiên giao dịch sáng 11-10, mã CTG giao dịch quanh mức 30.200 đồng/cp, tăng 700 đồng/cp so với cuối tuần qua. Mã VCB có phiên tăng giá thứ 5 liên tiếp, giao dịch quanh vùng 97.400 đồng/cp.
Trong khi đó, mã VIB (ngân hàng VIB) dự kiến sẽ có mức lợi nhuận bị giảm mạnh, tương đương giảm gần 40% so với cùng kỳ quý trước do các mảng kinh doanh chính của nhà băng này chủ yếu trong lĩnh vực cho vay mua nhà, ô tô và bancassurance. Đây đều là những lĩnh vực bị tác động tiêu cực bởi giãn cách xã hội tại nhiều tỉnh thành lớn.
Hiện, giá cổ phiếu ngân hàng cũng đã phần nào phản ánh tình hình kinh doanh kém tích cực với mức giảm 14,3% kể từ đầu tháng 7 sau khi đã tăng gần 50% trong nửa đầu năm 2021, đưa định giá dựa trên giá trị sổ sách (P/B) của khối ngân hàng về dưới mức trung bình 3 năm cộng 1 lần độ lệch chuẩn (2,08x).
Tuy nhiên, theo FiinGroup, đây vẫn là mức khá đắt so với lịch sử cũng như triển vọng lợi nhuận ngắn và trung hạn dưới áp lực trích lập chi phí dự phòng rủi ro theo các quy định hiện hành bao gồm Thông tư 14 cũng như thực tế tác động của COVID-19 đến chất lượng tín dụng của người vay.
Cổ phiếu ngành ngân hàng hiện đang ở mức khá đắt đỏ.
Nhóm doanh nghiệp được hưởng lợi nhờ COVID-19
Trong khi khối tài chính phần ghi nhận lợi nhuận giảm mạnh thì ở nhóm doanh nghiệp phi tài chính lại có mức tăng trưởng lợi nhuận khá mạnh nhờ việc được hưởng lợi từ đà tăng giá hàng hóa và đứt gãy chuỗi cung ứng.
Cụ thể, lợi nhuận sau thuế quý 3-2021 của 32 doanh nghiệp được dự báo có thể tăng 36,5% so với cùng kỳ. Đây là mức tăng trưởng tốt hơn kỳ vọng trong bối cảnh giãn cách xã hội tại nhiều tỉnh thành lớn kéo dài trong quý 3. So với quý 2 trước đó, lợi nhuận sau thuế giảm 13,4%.
Tăng trưởng lợi nhuận so với cùng kỳ chủ yếu ghi nhận tại các nhóm ngành được hưởng lợi nhờ đà tăng giá hàng hóa, chẳng hạn như nhóm doanh nghiệp thép, phân bón, hóa chất; hưởng lợi nhờ đứt gãy chuỗi cung ứng là nhóm doanh nghiệp vận tải biển, thực phẩm và hưởng lợi do nhu cầu gia tăng do giãn cách là các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghệ thông tin.
Ở chiều ngược lại, một số ngành dự kiến có lợi nhuận giảm mạnh do tiêu dùng trong nước sụt giảm vì ảnh hưởng của giãn cách xã hội, bao gồm hàng cá nhân (PNJ), bia (SAB), cao su (HRC), khí đốt (GAS) và dược phẩm (IMP).
FiinGroup cho rằng đây cũng là những nhóm ngành sẽ hồi phục mạnh mẽ sau khi các hoạt động kinh tế và giao thương được kích hoạt trở lại theo chiến lược “sống chung với COVID-19”.
Trên thị trường chứng khoán, diễn biến giá cổ phiếu trong nhiều tuần cũng phân hóa theo triển vọng lợi nhuận của từng nhóm ngành. Trong đó, phần lớn các doanh nghiệp có triển vọng lợi nhuận tích cực trong quý 3 đều chứng kiến giá cổ phiếu tăng giá trong hơn 1 tháng qua.
Nhờ dòng tiền sôi động, các cổ phiếu vốn hóa vừa và nhỏ (bao gồm TCD, DGC, DCM) tăng tốt hơn so với nhóm vốn hóa lớn như “xe lu” HPG, MSN, FPT. Xu hướng tăng giá này khiến định giá chung của nhóm cổ phiếu vốn hóa trung bình và nhỏ (VNMID và VNSML) hiện đang ở mặt bằng khá cao so với mức trung bình 3 năm.
Trong khi đó, kỳ vọng hồi phục đã giúp nhiều cổ phiếu thuộc nhóm có lợi nhuận quý 3 suy giảm bật tăng tốt trong các ngày gần đây. Nổi bật là GAS với lợi nhuận sau thuế quý 3 ước giảm 10% so với cùng kỳ năm ngoái nhưng câu chuyện về giá khí đang tăng cao và nhu cầu khí cho sản xuất điện hồi phục trong quý 4 đã giúp cổ phiếu GAS tăng 22,5% trong 2 tuần qua.
