Trả lời báo Vietnamplus, ông Đào Trung Chính, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý đất đai (Bộ Tài nguyên và Môi trường) cho biết: mặc dù Luật đất đai mới vẫn còn một số quy định “khuôn mẫu” song vẫn hứa hẹn góp phần tháo gỡ khó khăn trong công tác quản lý, đảm bảo quyền lợi của người sử dụng đất.
So với Luật Đất đai cũ, Luật Đất đai lần này đã "hiện thực hóa" công tác quản lý với những điểm mới rất quan trọng. Đó là tạo nhiều thuận lợi cho người dân như quy định hạn mức sử dụng đất nông nghiệp; quy định rõ ràng các quyền về bồi thường, hỗ trợ tái định cư. Đặc biệt, áp dụng luật mới này, quyền lợi của người sử dụng đất (bao gồm cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp) sẽ tạo được sự bình đẳng, kể cả người dân trong và ngoài nước.
Luật Đất đai mới cũng siết chặt khâu quản lý, sử dụng đất và hạn chế tình trạng “ôm” dự án, hay chạy dự án đồng thời giới hạn việc phân lô bán nền. Luật cũng quy định nhà đầu tư bất động sản và doanh nghiệp khi đầu tư vào đất đai thì phải có tiềm lực kinh tế, có kinh nghiệm để đảm bảo sử dụng quỹ đất có hiệu quả.
Chấm dứt dự án, quy hoạch “treo”?
Theo ông Đào Trung Chính, do thời gian qua, nhằm thu hút nhà đầu tư, nên đã nhiều quy định “trải thảm đỏ” được ban hành khiến nhiều doanh nghiệp nhảy vào đầu tư. Tuy nhiên, do yếu kém về nguồn tài chính và năng lực, nên không ít dự án đã bị “treo,” bỏ hoang, gây lãng phí. Để giải quyết thực tế này, Luật Đất đai mới cũng quy định cụ thể quá trình lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; quy định về đảm bảo quyền lợi của người sử dụng đất trong vùng quy hoạch…
“Tôi cho rằng việc lựa chọn chủ đầu tư để giao đất, cho thuê đất sẽ góp phần kiểm soát chặt chẽ hơn. Theo đó, chủ đầu tư phải có năng lực tài chính qua báo cáo tài chính và kiểm toán, để đảm bảo việc sử dụng đất theo tiến độ ghi trong dự án đầu tư. Chủ đầu tư cũng phải kí quỹ theo qui định của pháp luật về đầu tư và không vi phạm các qui định của pháp luật đất đai”. Ông Chính nêu ý kiến.
Luật Đất đai mới xử lý “mạnh tay” các chủ đầu tư không đưa hoặc chậm đưa đất vào sử dụng, đó là yêu cầu chủ đầu tư phải nộp khoản tiền tương ứng với tiền sử dụng đất, tiền thuê đất cho thời hạn chậm đưa đất vào sử dụng (luật mới cho phép dự án được chậm tiến độ hơn so với qui định hiện hành 24 tháng). Hết 24 tháng mà chủ đầu tư vẫn chưa đưa đất vào sử dụng thì Nhà nước thu hồi đất mà không bồi thường về đất, tài sản gắn liền với đất. Các dự án vi phạm sẽ được công khai trên website để tránh tình trạng chủ đầu tư vi phạm ở địa phương này lại sang địa phương khác xin giấy phép.
UBND tỉnh xây dựng bảng giá đất có hợp lý?
Về thắc mắc này ông Chính khẳng định: bảng giá đất được giao cho UBND cấp tỉnh xây dựng là rất hợp lý vì sẽ làm giảm tình trạng “vừa đá bóng vừa thổi còi” vì giá đất do Nhà nước quy định khung và UBND cấp tỉnh căn cứ vào khung giá này để điều chỉnh bảng giá đất.
Luật mới quy định: Chính phủ ban hành khung giá đất định kỳ 5 năm một lần đối với từng loại đất, theo từng vùng. Trong thời gian thực hiện khung giá đất mà giá đất phổ biến trên thị trường tăng từ 20% trở lên so với giá tối đa hoặc giảm từ 20% trở lên so với giá tối thiểu trong khung giá đất thì Chính phủ điều chỉnh khung giá đất cho phù hợp. Bảng giá đất được xây dựng định kỳ 5 năm một lần và công bố công khai vào ngày 1/1 của năm đầu kỳ.
Giải quyết được “khu đất vàng”
Ông Chính cho biết, thực tế thì việc thu hồi đất vàng từng gặp nhiều khó khăn do nhiều chủ đầu tư không còn tiềm lực; việc cho phép chuyển đổi sử dụng mặt bằng khu đất kinh doanh lĩnh vực khác lại mâu thuẫn với quy định về mục đích sử dụng đất, quy trình quy hoạch. Nếu dự án chưa đầu tư xây dựng công trình mà để đất hoang kéo dài thì có thể thu hồi được. Còn nếu chủ đầu tư đã khởi công xây dựng dở dang rồi để đấy thì rất khó xử lý.
Tuy nhiên, trong Luật Đất đai mới lần này có hai quy định rất mới về công tác quy hoạch. Đó là quy định thu hồi đất theo quy hoạch và quá trình chỉnh trang lại đô thị, sắp xếp khu dân cư, đặc biệt là mở ra các khu đất mới. Như vậy, Luật Đất đai 2013 sẽ “điều chỉnh” quỹ đất hợp lý, công khai, góp phần giải quyết các khu đất vàng chưa được khai thác để đưa vào sử dụng đúng quy củ.
