Sáng ngày 4-6, Bác sĩ Lê Hoàng Phúc - Phó phòng phụ trách Phòng Kế hoạch Tổng hợp Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ cho biết, bệnh viện này vừa cứu sống trường hợp ngộ độc cá nóc rất nặng từ bệnh viện tuyến dưới chuyển lên.
Theo đó trưa ngày 3-6, bệnh nhân tên Nguyễn Văn V. (63 tuổi, ngụ Tân Phước Hưng - Phụng Hiệp, Hậu Giang) cho hay ông ăn khoảng ba con cá nóc mít. Hai tiếng sau khi ăn, ông V. cảm thấy tê hai bàn tay, hai chân dần dần đến tê môi và được gia đình cho nhập viện trong tình trạng suy hô hấp, co giật, tê cứng tay chân, cứng hàm. Được biết hiện tại sau một ngày điều trị tích cực tại Khoa Hồi sức tích cực- chống độc, tình trạng sức khỏe bệnh nhân ổn định, đã rút nội khí quản, bệnh nhân tỉnh táo, tiếp xúc tốt, còn tê nhẹ hai tay và vẫn còn theo dõi tại bệnh viện.
Ông V. hiện đang được theo dõi tại Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ.
Mặc dù trong nhiều năm nay, các cơ quan chức năng luôn cảnh báo người dân không nên sử dụng cá nóc khi không nắm rõ cách chế biến loại cá độc hại này. Tuy nhiên trên thực tế ngộ độc cá nóc vẫn diễn ra hàng năm. Gần nhất vào tháng 9-2018, năm ngư dân tại Cà Mau bị ngộ độc do ăn cá nóc, may mắn được cấp cứu kịp thời nên đã qua cơn nguy kịch.
Bộ phận cực độc của cá nóc
Cục An toàn thực phẩm - Bộ Y tế (VFA) cũng nhấn mạnh độc tố có trong cá nóc là tetrodotoxin và tập trung nhiều ở gan, thận, tụy, cơ quan sinh sản, mắt, mang, da, máu của cá. Độc tố này tăng mạnh vào mùa cá sinh sản (từ tháng 2- 7).
Thịt cá nóc không có độc tố nhưng khi đánh bắt, chế biến hoặc cá ươn, bị dập nát, độc tố ngấm vào thịt sẽ gây độc khi dùng. Độc tố trong nó độc tới mức, chỉ cần ăn khoảng 10g thịt cá nóc có độc tố là bị ngộ độc, trường hợp nặng gây liệt toàn thân, da tím tái, trụy tim... với tỉ lệ tử vong lên đến 60% nếu cấp cứu chậm. Chỉ từ 1-2mg độc tố có thể gây chết người.
Độc tố cá nóc có tính bền vững cao. Nếu đun sôi ở 100 độ C trong sáu giờ độc tố mới giảm một nửa, đun sôi ở 200 độ C trong 10 phút độc tố mới bị phá hủy hoàn toàn. Như vậy, nếu chỉ đun nấu thông thường, ngộ độc cá nóc vẫn có thể xảy ra do độc tố chưa bị phá hủ hết. Ngay cả khi phơi khô, chế biến thông thường độc tố chưa bị phá hủy nên vẫn gây ngộ độc.
Dấu hiệu ngộ độc cá nóc
Theo Cục VFA, người ăn phải cá nóc có độc tố Tetrodotoxin, sau 5 phút đến 3-4 giờ mới xuất hiện cảm giác ngứa ở miệng; môi, lưỡi tê, khó chịu. Tiếp theo thấy mệt mỏi, chóng mặt, choáng váng, cảm giác như nghẹt thắt lồng ngực, vã mồ hôi, tiết nước dãi, sùi bọt mép, nói khó, nuốt khó, mặt ủng đỏ, đau bụng, buồn nôn, nôn, run giật, cứng hàm, cứng lưỡi, chi dưới yếu, đồng tử co, liệt vận động nhãn cầu. Trường hợp nặng xuất hiện liệt toàn thân, người mềm ra, chân tay mất khả năng vận động, da tím tái, nhiệt độ và huyết áp giảm, khó thở, cuối cùng liệt cơ hô hấp, trụy tim mạch và tử vong.
Phòng tránh ngộ độc cá nóc
Trước những nguy hiểm trên, Bác sĩ CK2 Dương Thiện Phước- Trưởng khoa Hồi sức tích cực và Chống độc, Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ cảnh báo người dân không nên chế biến thịt cá nóc mít làm món ăn vì độc tố thường nằm ở ruột gan, trứng và tinh hoàn của cá.
Ăn cá nóc mít có thể tử vong vì nhiễm độc tố Tetrodotoxin. Ảnh: Internet
Cục An toàn thực phẩm cũng khuyến cáo người dân không ăn cá nóc khô, tươi; không chế biến, không bán, không sử dụng các sản phẩm từ cá nóc như: chả, bột cá nóc.
Người dân nên loại bỏ cá nóc ngay từ khi kéo lưới, đánh bắt, không sử dụng cá nóc làm thực phẩm dưới bất kì hình thức nào, khi xuất hiện triệu chứng ngộ độc như trên cần phải đến ngay cơ sở y tế để được cấp cứu kịp thời.
Đồng thời khi có biểu hiện nghi ngờ ngộ độc cá nóc (tê môi, lưỡi, bàn tay) cần uống ngay thuốc giải độc (than hoạt tính và sorbitol) và đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám, cấp cứu kịp thời.
