Ngày 17-11 nhiều hãng truyền thông quốc tế, trong đó có tờ The New York Times đưa tin rằng Tổng thống Mỹ Joe Biden đã cho phép Ukraine sử dụng tên lửa chiến thuật lục quân ATACMS tấn công lãnh thổ Nga.
Liên quan diễn biến này, hai ngày vừa qua liên tục xuất hiện các phát ngôn từ phía các đồng minh Mỹ là Anh, Pháp, Đức, theo hãng tin AFP.
Trong ngày 18-11, Thủ tướng Anh Keir Starmer – khi đang ở Rio de Janeiro (Brazil) tham dự hội nghị thượng đỉnh G20 – từ chối “đi vào chi tiết” về việc liệu Anh có cho phép Ukraine sử dụng tên lửa Storm Shadow do London cung cấp tấn công lãnh thổ Nga. Ông Starmer chỉ nói rằng London nhận thấy cần phải “tăng gấp đôi” sự hỗ trợ dành cho Ukraine để đảm bảo Kiev “có những gì cần thiết trong thời gian cần thiết”.
Trước đó, bà Maria Eagle – Quốc vụ khanh về mua sắm và công nghiệp quốc phòng Anh – nói với các nhà lập pháp Anh rằng London có ý định “liên kết với các đồng minh” trong chính sách giúp Ukraine “có thể tận dụng các nguồn lực đã được cung cấp” để đẩy lùi chiến dịch quân sự của Nga.
Cùng ngày 18-11, khi được yêu cầu xác nhận lập trường của Paris, Ngoại trưởng Pháp Jean-Noel Barrot nhắc lại lời Tổng thống Pháp Emmanuel Macron hồi tháng 5 rằng Điện Elysee đang cân nhắc cho phép Ukraine sử dụng tên lửa SCALP do Paris cung cấp tấn công lãnh thổ Nga.
“Chúng tôi đã tuyên bố công khai rằng chúng tôi vẫn đang cân nhắc phương án nếu cần thiết cho phép tấn công vào các mục tiêu mà từ đó Nga dùng để tấn công vào lãnh thổ Ukraine. Vì vậy, không có gì mới ở đây" – ông Barrot trả lời báo giới trước thềm cuộc họp của các ngoại trưởng thành viên Liên minh châu Âu (EU) tại Brussels (Bỉ).
Trước đó, tờ Le Figaro ngày 17-11 đưa tin Pháp và Anh cho phép Ukraine dùng tên lửa hành trình tầm xa SCALP và Storm Shadow do hai đồng minh này cung cấp tấn công lãnh thổ Nga. Tuy nhiên, thông tin này sau đó đã bị xoá.
Về phía Đức, hôm 18-11, Bộ trưởng Quốc phòng Boris Pistorius nói rằng thông tin Mỹ cho phép Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa do Washington cung cấp tấn công lãnh thổ Nga “không làm thay đổi đánh giá hiện tại” của Berlin về khả năng đưa ra quyết định tương tự.
Đức từ lâu nêu rõ lập trường từ chối cung cấp cho Ukraine tên lửa tầm xa Taurus, bất chấp các đồng minh đã chuyển giao cho Kiev các loại tên lửa tương tự như tên lửa chiến thuật lục quân (ATACMS - Mỹ), SCALP (Pháp) và Storm Shadow (Anh).
Ông Pistorius nhấn mạnh rằng Berlin “không có lý do để đưa ra quyết định khác” liên quan vấn đề này. Thay vào đó, Đức có ý định cung cấp 4.000 máy bay không người lái (UAV) được trang bị trí tuệ nhân tạo (AI) để hỗ trợ cho Ukraine.
Một quan chức đại diện cho chính phủ Đức nhấn mạnh rằng Thủ tướng Đức Olaf Scholz “có những giới hạn nhất định” và vẫn “không muốn chuyển giao những vũ khí tầm xa” cho Ukraine.
Tuy nhiên, Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock hoan nghênh thông tin về việc Mỹ cho phép Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa tấn công lãnh thổ Nga và cho biết bà “nhìn nhận vấn đề này theo cùng cách với các đối tác Đông Âu, với Anh, Pháp và Mỹ”.
Lãnh đạo đảng Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo (CDU) đối lập – ông Friedrich Merz chỉ trích ông Scholz vì từ chối cung cấp tên lửa tầm xa cho Ukraine. Là một trong những ứng viên tiềm năng cho vị trí thủ tướng Đức trong cuộc bầu cử sớm vào đầu năm sau, ông Merz tuyên bố nếu trở thành nhà lãnh đạo chính phủ Đức, ông sẽ cung cấp cho Ukraine tên lửa Taurus.
Đến thời điểm này, Nhà Trắng và Lầu Năm Góc chưa có tuyên bố công khai về thông tin ông Biden bật đèn xanh cho Ukraine dùng tên lửa tầm xa tấn công sang lãnh thổ Nga.
Các quan chức hàng đầu của Nga nhấn mạnh rằng nếu đúng Mỹ đồng ý để Ukraine dùng tên lửa tầm xa do Washington cung cấp tấn công lãnh thổ Nga và Ukraine hành động theo đó, diễn biến này sẽ “thay đổi hoàn toàn bản chất của cuộc xung đột” và “chắc chắn sẽ tạo ra một vòng xoáy leo thang căng thẳng hoàn toàn mới”.
