Bị cây gãy đổ gây thiệt hại, không ai kiện?

Gần đây đã xảy ra nhiều vụ cây xanh trên đường phố bỗng dưng gãy đổ gây thương tích cho người đi đường hoặc đè bẹp ô tô, xe máy… Trong hầu hết các trường hợp này, các công ty quản lý cây xanh chỉ hỗ trợ để khắc phục thiệt hại.

Tai họa từ trên trời rơi xuống

Chiều 4-6, tại góc đường Lê Lợi - Pasteur, quận 1, TP.HCM, một cây điệp có đường kính khoảng 30 cm đã gãy đổ đè lên hai chiếc xe con đậu gần đó. Đại diện cơ quan chức năng cho biết có thể cây bị mối mọt bên trong nên dễ gãy đổ. Sau đó hai chiếc xe bị đè đã được công ty cây xanh hỗ trợ thiệt hại.

Tháng 9-2011, trên phố Lê Duẩn (Hà Nội), một cây đa cổ thụ bỗng bật rễ, đổ gục chắn ngang đường và đè bẹp một chiếc ô tô du lịch khiến giao thông tại khu vực này ùn tắc trong nhiều giờ liền. Đại diện Công ty Cây xanh TP Hà Nội có mặt tại hiện trường cho biết cây đa này có tuổi đời khoảng 60 năm. Do đơn vị thi công lát lại vỉa hè, chặt hết rễ chùm nên cây bị bật gốc dù trời không có mưa gió. Tất nhiên, phương án thương lượng hỗ trợ thiệt hại cũng được công ty cây xanh tiến hành sau đó.

Không được may mắn như trên, tháng 5-2011, ô tô của ông NVT (Hà Nội) đang lưu thông trên đường phố thì bất ngờ bị một cây phượng bật gốc đổ xuống đè trúng. Vụ tai nạn bất ngờ khiến kính xe bị vỡ nát, phần đầu của chiếc xe bị đè bẹp, hai cánh cửa phía bên sườn trái xe bị hư hỏng hoàn toàn. Ngay sau đó, công an đã có mặt tại hiện trường lập biên bản vụ tai nạn, có ký nhận của chủ xe và người làm chứng. Dù vậy, sau tai nạn bất ngờ này, ông T. đã phải vất vả chạy ngược chạy xuôi, hết đến đơn vị quản lý cây xanh rồi lại đến công ty mua bảo hiểm xe để đòi bồi thường…

Công ty cây xanh khắc phục hậu quả cây đổ sau cơn giông tại TP.HCM năm 2012. Ảnh: HTD

Do luật hay do tâm lý?

Trên đây chỉ là ba trong rất nhiều vụ cây xanh công cộng bị gãy đổ gây thiệt hại nhưng cho đến nay, chưa có người bị thiệt hại nào khởi kiện ra tòa yêu cầu các công ty cây xanh phải bồi thường thiệt hại cả.

Theo ThS luật Dương Tuấn Lộc, Điều 626 Bộ luật Dân sự quy định chủ sở hữu cây cối phải bồi thường thiệt hại do cây cối gãy đổ, trừ hai trường hợp là thiệt hại xảy ra hoàn toàn do lỗi của người bị thiệt hại hoặc do sự kiện bất khả kháng. Như vậy, về trách nhiệm thì điều luật đã quy định đã tương đối rõ nên nếu bị thiệt hại, người dân có thể khởi kiện các công ty cây xanh để đòi bồi thường.

Tuy nhiên, điều luật vẫn còn điểm chung chung, có thể khiến người dân không biết tình huống của mình có được bồi thường hay không. Cụ thể, luật chưa giải thích về khái niệm “sự kiện bất khả kháng”. Theo cách hiểu thông thường thì thiên tai (bão, động đất) là sự kiện bất khả kháng, vậy mưa, gió thông thường, thậm chí mưa to, gió to nhưng không phải bão thì có phải là sự kiện bất khả kháng hay không?

Còn theo một thẩm phán Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP.HCM, trong tâm lý của người dân, những sự cố như thế này là điều rủi ro, không ai muốn xảy ra nên thường có xu hướng bỏ qua, không truy tới cùng trách nhiệm, đặc biệt là khi đã được hỗ trợ một phần. Hơn nữa, người dân vốn ngại đụng chạm đến tòa án bởi “vô phúc đáo tụng đình”, mất công, mất thời gian nên hầu như không ai nghĩ đến việc khởi kiện khi bị thiệt hại cả…

THANH TÙNG