Tăng lương cơ sở 30% thì cũng nên nâng mức giảm trừ gia cảnh 30%

Chiều 26-6, Quốc hội thảo luận về việc điều chỉnh mức lương cơ sở lên 30% từ ngày 1-7. Các ý kiến đều bày tỏ đồng tình và lưu ý Chính phủ cần có những giải pháp để hạn chế việc giá tăng sau khi tăng lương.

Đồng tính việc tăng lương cơ sở

Các ĐB đều nhận định trong lúc chưa cải cách tiền lương theo Nghị quyết 27 của Trung ương thì tăng lương cơ sở là hợp lý.

ĐB Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) cho rằng khi chuyển xếp từ lương cũ sang lương mới, đối với cán bộ, công chức, viên chức giữ chức vụ lãnh đạo đang hưởng lương chuyên môn nghiệp vụ, với phụ cấp chức vụ lãnh đạo sẽ rất khó khăn do nhiều bậc lương cũ (ngạch công chức, chức danh nghề nghiệp viên chức khác nhau) lại được xếp vào một mức lương chức vụ mới.

“Nhiều trường hợp từ cấp Vụ, cấp Sở và tương đương trở xuống đến cấp xã khi xếp vào mức lương chức vụ mới sẽ thấp hơn so với mức lương hiện hưởng”- ĐB Hòa nhấn mạnh.

Ngoài ra, cách tính lương theo vị trí việc làm còn phải sửa đổi rất nhiều quy định của Đảng, Nhà nước về chính sách, chế độ gắn với mức lương cơ sở hiện hành.

Theo ĐB Hòa, dù hiện nay nhiều bộ, ngành, địa phương đã phê duyệt Đề án vị trí việc làm nhưng theo báo cáo của Chính phủ thì “còn nặng về hình thức”, chưa đảm bảo tính đồng bộ tương đồng. Mặc khác, cấp thẩm quyền chưa thông qua Danh mục vị trí việc làm nên chưa đủ điều kiện để có thể thông qua chính sách lương mới.

“Chính phủ trình tiếp tục thực hiện theo lộ trình tăng mức lương cở sở, lương hưu, phụ cấp, các chế độ chính sách khác là rất cần thiết”- ông Phạm Văn Hòa nêu quan điểm.

ĐB Nguyễn Quang Huân (Bình Dương) cũng dẫn Nghị quyết 27 năm 2018 của Trung ương, cùng với dữ liệu của nền kinh tế và khẳng định “cải cách tiền lương rất cần thiết, nhưng cải cách như thế nào?”

Theo ĐB Huân, tăng lương phải theo quy mô GDP nhưng nếu tiền lương cứ tăng theo cách để chống lạm phát hoặc chỉ đặt mục tiêu để bảo đảm đời sống thì không khuyến khích được cán bộ, công chức, viên chức- những người làm việc ở khu vực công. Bởi những người làm việc ở khu vực công, ngoài việc họ tự hào về vị trí xã hội, họ còn phải được yên tâm về thu nhập thì mới gắn bó lâu dài.

Đó cũng là cách “chống tham nhũng ngay từ đầu”, theo ĐB.

“Lúc đó, khi lương đủ lớn, họ đủ để trang trải, nuôi gia đình, xứng đáng theo mức đóng góp GDP tăng trưởng thì lúc đó họ sẽ không muốn tham nhũng và rất e ngại khi dính vào tham nhũng bởi họ có thể sẽ mất thu nhập trước đây”- ông Huân nói.

Để cải cách toàn diện, ĐBQH tỉnh Bình Dương đề xuất phải đưa ra công thức tính và căn cứ theo GDP hàng năm.

“Có thể chúng ta không kịp làm lần này, nhưng về lâu dài phải làm như thế mới là giải pháp căn cơ. Nếu làm được thế chúng ta cũng cần vất vả với việc phải đi tích trữ, huy động các nguồn ngân sách để dự trữ như hiện nay”- ông Huân nói và đánh giá mức dự trữ hơn 913 nghìn tỉ để phục vụ lần tăng lương này đã là một nỗ lực rất lớn.

Cần gắn với tinh gọn bộ máy

ĐB Tạ Văn Hạ (Quảng Nam) cho rằng tăng lương là niềm phấn khởi đối với đội ngũ cán bộ, công chức, người lao động. Tuy nhiên song song với đó thì cần đẩy mạnh tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế.

Mặt khác, Chính phủ cũng cần có giải pháp để bình ổn giá, nhất là những mặt hàng tiêu dùng, tránh tình trạng lương vừa tăng thì giá cả các mặt hàng đã tăng theo. Đại biểu Hạ cũng đề nghị nghiên cứu về mức giảm trừ gia cảnh.

“Lương tăng 30% thì mức giảm trừ gia cảnh cũng phải giảm từ 30-50%” – ông Hạ đề xuất.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân (TP.HCM) cho hay trong 20 năm qua chúng ta đã có 14 lần điều chỉnh mức lương cơ sở. Trong đó, có hai lần tăng lương cơ sở làm tăng lạm phát đó là năm 2008 khi tăng lương cơ sở 20%, lạm phát tăng từ 6,3% lên 23%. Năm 2011, lương cơ sở tăng 13,7%, lạm phát tăng từ 9,2% lên 18,6%.

Thực tế lạm phát tăng không chỉ do lương cơ sở mà còn do lạm phát thế giới, giá dầu thế giới tăng, tỉ giá tăng… Do đó, trong thời gian tới, ông đề nghị Chính phủ cần quan tâm đến bốn vấn đề.

Thứ nhất là về chính sách tiền tệ cần linh hoạt theo lạm phát mục tiêu 4% và phải giữ cho được ổn định tỉ giá.

Thứ hai, phải điều chỉnh các hàng hóa dịch vụ nhà nước quản lý như học phí, giá dịch vụ khám chữa bệnh… phải giãn ra, không cùng một lúc và phải cách xa ngày 1-7.

Thứ ba là chuẩn bị nguồn hàng, đảm bảo cung hàng hóa, không để xảy ra thiếu hàng; thúc đẩy sản xuất.

Thứ tư, quan trọng nhất là phải kiểm soát lạm phát tâm lý, lạm phát tin đồn, lạm phát domino, té nước theo mưa và phải tăng cường kiểm tra, thanh tra, xử phạt nghiêm minh những vấn đề liên quan đến pháp luật về giá.

Trong thảo luận tổ về vấn đề này, các ĐB cũng đều thống nhất phải có giải pháp đồng bộ để chống lạm phát khi tăng lương.