Ban Thường trực Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN) vừa ra công văn yêu cầu các chùa, cơ sở tự viện (nơi tăng ni tu tập có sự quản lý của giáo hội) khi tổ chức lễ cầu an tránh mê tín dị đoan, lệch chuẩn tâm linh nhằm bảo vệ sự trong sáng của chính pháp.
Cầu quốc thái dân an, không cúng sao giải hạn
Theo đó, Ban Thường trực Hội đồng Trị sự GHPGVN yêu cầu các chùa, cơ sở tự viện, tăng ni khi tổ chức thực hành các nghi lễ cầu quốc thái dân an phải tránh mê tín dị đoan, không đốt vàng mã, tránh những nội dung nghi lễ không đúng với chính pháp của Phật giáo dễ bị xã hội hiểu lầm, lệch chuẩn tâm linh.
Đồng thời, Ban Thường trực Hồi đồng Trị sự cũng yêu cầu các chùa, cơ sở tự viện, tăng ni khi thực hành các nghi lễ cầu quốc thái dân an không dùng các thuật ngữ như “giải hạn”, “dâng sao giải hạn”, “cắt giải oan gia trái chủ”… mà phải nêu bật ý nghĩa, sự vận hành luật nhân quả của Phật giáo, tạo phước đức bằng việc tránh ác, làm thiện, làm nhiều việc tốt.
Anh Bùi Vĩnh Bảo (ngụ quận Tân Phú) cho biết nhiều năm nay vợ chồng anh tiêu tốn không ít tiền bạc để cúng sao giải hạn vào dịp đầu năm. Nhận thấy việc cúng vừa tốn kém, bản thân lại thêm lo lắng, anh Bảo nhiều lần muốn bỏ thói quen cúng sao giải hạn. Tuy nhiên, vợ anh không chấp nhận vì lo sợ vào những năm sao xấu mà không cúng thì gia đình sẽ gặp tai ương, xui rủi.
Chị Nguyễn Thị Thu (ngụ quận Tân Bình) thì chia sẻ: “Đi nhiều chùa, tôi thấy người ta tiêu tốn tiền của vào việc cúng bái, đốt vàng mã mà rất xót, chưa kể việc kinh doanh tâm linh tạo hình ảnh xấu nơi thờ tự. Vì vậy, các chùa trên cả nước cần thống nhất loại bỏ việc cúng sao hạn, tổ chức các nghi lễ chính pháp để người dân cầu an”.
Vào dịp lễ, tết, người dân thường đến chùa cầu an trong năm mới. Ảnh: HTD
Xóa nỗi ám ảnh sao tốt, sao xấu
Theo hòa thượng Thích Thiện Chiếu, Phó ban Từ thiện xã hội trung ương GHPGVN, trụ trì chùa Kỳ Quang II, cúng sao giải hạn là một tín ngưỡng dân gian, không xuất phát từ giáo lý nhà Phật.
Do con người lo sợ trước các thế lực thiên nhiên như thần linh, ma, quỷ… nên họ tin rằng việc cúng bái sẽ mang lại những điều may mắn và xua đuổi những điều xui rủi.
“Trong Phật giáo không quan niệm có sao tốt hay sao xấu ảnh hưởng đến cuộc sống của con người mà tất cả hạnh phúc hay khổ đau đều do những việc làm ra hằng ngày của chính bản thân mỗi người. Một người khi đã làm việc xấu, dù có sắm lễ rình rang để giải hạn cũng chỉ là vô ích” - hòa thượng luận giải.
Theo nghi lễ Phật giáo, vào dịp đầu năm mới, chùa chiền, tự viện sẽ tổ chức lễ cầu quốc thái dân an, tụng kinh để cầu mong sự an lành. Đây là nghi lễ chính thống của Phật giáo.
Theo hòa thượng, trước việc người dân quá tin vào sao hạn, một số chùa đã tổ chức cúng sao giải hạn để người dân an tâm, một số chùa khác chỉ tụng kinh lễ Phật vào dịp đầu năm để cầu bình an. Tuy nhiên, việc nhà chùa, tự viện tổ chức cúng sao giải hạn rất dễ gây nên biến tướng trong niềm tin Phật giáo ở người dân. Đồng thời, không thống nhất trong nghi lễ nhà Phật.
Hòa thượng Thích Thiện Chiếu nhận định việc Ban Trị sự GHPGVN đưa ra công văn, yêu cầu chấn chỉnh lễ cầu an đầu xuân ở các chùa, tự viện rất kịp thời để giữ gìn chính pháp Phật giáo.
“Công văn là cơ sở để nhà chùa mạnh dạn xóa bỏ các nghi lễ lạc hậu, không phù hợp chính pháp. Từ đó, Phật tử cũng dần thay đổi quan niệm sao xấu, sao tốt, cúng sao giải hạn” - hòa thượng nói.
Đồng quan điểm, TS tôn giáo Dương Ngọc Dũng, giảng viên ĐH KH-XH&NV, ĐH Quốc gia TP.HCM, cho biết trong kinh văn của Phật học không nhắc đến việc sao hạn. Kinh văn trái lại còn khuyên nhủ và ngăn cấm người tu hành làm những việc mê tín, sai lệch lời dạy của Đức Phật.
“Trong khi đạo Phật tin rằng con người chính là căn nguyên để hóa giải những điều xấu, tạo nên việc thiện thì việc cúng sao giải hạn chỉ cho thấy người dân ngày càng không tin vào khả năng của mình mà cầu xin trời Phật ban phúc lộc” - TS Dũng nói.
Đạo Phật không thể thay thế ai để giải nghiệp Nhân quả là một định luật tất nhiên, có tương quan mật thiết với nhau và chi phối mọi sự, mọi vật. Khi tin vào nhân quả ắt sẽ tin vào luân hồi, vì vậy giáo lý nhà Phật luôn hướng mọi người làm việc thiện, tích phúc đức để có được sự tốt đẹp qua nhiều đời. Đạo Phật giúp mọi người hiểu đúng về luật nhân quả nhưng không thể thay thế ai để giải trừ hạn nghiệp. Nếu cúng dường tam bảo mà không hành thiện giúp người, giúp đời thì cũng chỉ hoài công. Việc tu học phải diễn ra trong đời sống hằng ngày của mọi người. Khi thân, miệng, ý làm việc tốt đẹp, thanh cao, hiền thiện thì tự ắt phúc đức sẽ tự đến, những nạn tai cũng từ đó mà hóa giải không cần cúng bái. Thượng tọa THÍCH GIÁC TOÀN, Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự trung ương GHPGVN, Viện trưởng Học viện Phật giáo Việt Nam tại TP.HCM |