Thủ tướng: Thuế thay đổi quá nhiều gây hệ lụy cho dân

Chúng ta đang nói đến chính phủ liêm chính, công bằng, văn minh thì ngành thuế không đứng ngoài cuộc. Môi trường kinh doanh được đánh giá tốt lên hay không phần lớn ở ngành thuế.

Đây là quan điểm chỉ đạo của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đưa ra tại hội nghị triển khai nhiệm vụ năm 2018 của Tổng cục Thuế chiều 31-1.

Lúng túng thu thuế với Uber, Facebook

Trong tham luận của mình tại hội nghị, ông Trần Ngọc Tâm, Cục trưởng Cục Thuế TP.HCM, nêu thực tế công tác thanh tra, kiểm tra thuế đối với Uber (Hà Lan) rất khó khăn. Ngành thuế đang lúng túng khi xử lý nghĩa vụ thuế của Uber do đơn vị này có trụ sở chính ở nước ngoài.

Cụ thể, trong năm 2017 đơn vị này đã tiến hành truy thu thuế đối với Uber. Theo đó, Cục Thuế TP.HCM đã ra quyết định truy thu 66,68 tỉ đồng với Uber. Sau đó, Uber đã đóng số tiền hơn 13 tỉ đồng, số tiền còn lại chưa thu được là trên 53 tỉ đồng.

Cơ quan này đã gửi văn bản yêu cầu năm ngân hàng thương mại để thực hiện cưỡng chế tài khoản Uber. Ngay sau đó, Uber đã khởi kiện Cục Thuế TP ra tòa. Và TAND TP đã ban hành quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời dừng quyết định cưỡng chế tài khoản của Cục Thuế TP. Tòa cũng đã đình chỉ giải quyết vụ án hành chính giữa Uber và Cục Thuế TP.HCM.

Lý do là Uber Việt Nam là nguyên đơn đứng ra khởi kiện trong vụ án khiếu kiện quyết định hành chính với cục trưởng Cục Thuế TP.HCM nhưng chưa đủ tư cách pháp lý.

Liên quan đến vụ việc này, Cục Thuế TP.HCM đã nhiều lần gửi văn bản xin ý kiến Tổng cục Thuế liên quan đến việc cưỡng chế tài khoản Uber để thu đủ số nợ hơn 53,3 tỉ đồng nói trên.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc: “Xây dựng chính sách phải lấy người nộp thuế làm trung tâm, đối tượng phục vụ, quan tâm bảo vệ quyền lợi của người nộp thuế”. Ảnh: VGP

“Bộ Tài chính và Tổng cục Thuế cần nhanh chóng xây dựng cơ chế, chính sách với các loại hình kinh doanh mới như công nghệ, kinh tế chia sẻ và có hướng dẫn cụ thể để các đơn vị thuế thực hiện” - ông Trần Ngọc Tâm kiến nghị.

Phản hồi kiến nghị này, ông Bùi Văn Nam, Tổng Cục trưởng Tổng cục Thuế, cho biết trong kế hoạch năm 2018 đơn vị sẽ xây dựng phương án thanh tra, kiểm tra thuế đối với các loại hình doanh nghiệp công nghệ như Uber, Grab... Đảm bảo 100% các cuộc thanh tra, kiểm tra thực hiện đúng quy trình.

Liên quan đến vấn đề trên, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng tính công bằng, lành mạnh trong nộp thuế chưa được rõ nét. Chính sách thuế hiện nay vẫn tư duy theo hướng coi trọng việc tăng thuế suất hơn là mở rộng cơ sở thuế như thương mại điện tử, giao dịch liên kết, Facebook, Uber, Grab.

“Dường như ngành thuế quá chậm trong việc tham khảo, xây dựng chính sách để quản lý Uber, Grab, Facebook” - Thủ tướng thẳng thắn chỉ rõ.

Ngành thuế phải nói không với phong bì

Cũng tại hội nghị, Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng thừa nhận vừa qua vẫn còn tình trạng cán bộ thuế “ăn vặt”, bị khởi tố, bắt giam. Tình trạng này đã làm giảm uy tín của ngành tài chính.

“Bộ Tài chính sẽ kiên quyết đưa ra khỏi ngành cán bộ thoái hóa và tiếp tục thực hiện luân phiên luân chuyển cán bộ” - người đứng đầu Bộ Tài chính nhấn mạnh.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá việc lần đầu tiên ngành thuế thu trên 1 triệu tỉ đồng, vượt 5,2% dự toán, tăng 11,5% so với năm 2016 thể hiện sự nỗ lực của cán bộ, nhân viên ngành thuế. Tuy nhiên, nhìn nhận thực tế người đứng đầu Chính phủ cho rằng ngành thuế cần tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người nộp thuế, đẩy mạnh hậu kiểm.

“Xu hướng tiến bộ là hiện đại hóa ngành thuế, trong đó tập trung vào khâu quản lý thuế, nộp thuế điện tử. Việc cải cách hành chính tuy có tiến bộ nhưng nhìn chung diễn biến còn chậm, thủ tục hành chính đâu đó vẫn phức tạp, gây khó khăn cho người nộp thuế” - Thủ tướng nói.

Đặc biệt, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá nhiều năm qua chính sách thuế thay đổi quá nhanh, quá nhiều dẫn đến hệ lụy cho người dân. Chính sách thuế vẫn theo tư duy có lợi cho cơ quan quản lý và chưa hướng đến người nộp thuế.

Nợ thuế vẫn còn nhiều Tổng Cục trưởng Tổng cục Thuế Bùi Văn Nam cho biết mặc dù đã thu hồi hơn 44.000 tỉ đồng nợ thuế từ năm 2016 chuyển sang nhưng tổng số nợ thuế tính đến cuối năm 2017 vẫn còn hơn 73.000 tỉ đồng. Số nợ trên mặc dù giảm nhưng tỉ lệ so với tổng thu vẫn chiếm khoảng 7%. Do vậy ngành thuế kiến nghị Chính phủ trình Quốc hội ban hành nghị quyết xử lý các khoản nợ thuế không có khả năng thu hồi. Theo tìm hiểu, tiền nợ thuế chủ yếu rơi vào trường hợp người đã chết, mất tích, mất năng lực hành vi dân sự; liên quan đến trách nhiệm hình sự, tự giải thể, phá sản, tự ngừng nghỉ, bỏ địa chỉ kinh doanh…

“Chúng ta hãy xem người nộp thuế họ đang suy nghĩ gì để tạo điều kiện cho họ. Suy nghĩ chính sách thuế cần toàn diện hơn, tùy vào đặc thù từng đối tượng như người nghèo, doanh nghiệp trong nước, nước ngoài,… thể hiện sự nhạy bén trong xây dựng chính sách” - Thủ tướng nói.

Một vấn đề khác cũng được Thủ tướng lưu ý với ngành thuế đó là tình trạng tham nhũng, lợi ích nhóm trong cán bộ thuế. Thủ tướng nêu lại kết quả khảo sát của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho thấy chi phí bôi trơn cho cán bộ thuế vẫn còn lớn. Từ đó, Thủ tướng yêu cầu ngành thuế phải nói không với phong bì, nói không với tham nhũng.

“Ngành thuế cần tăng cường đào tạo chuyên môn cho cán bộ thuế, chuyển sang tư duy phục vụ người nộp thuế. Lấy người nộp thuế là trung tâm và sửa đổi luật thuế phải đảm bảo quyền lợi của người nộp thuế. Quyết liệt tinh giản biên chế bởi hiện nay quân số của ngành thuế quá đông, lên đến 44.000 người. Ngành tài chính cần đưa ra khỏi ngành những cán bộ tha hóa, biến chất” - Thủ tướng nhấn mạnh.