Ngày 23-12, Hội đồng Tư vấn triển khai thực hiện Nghị quyết 98/2023 và Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM, đã phối hợp tổ chức hội thảo “Kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam - vấn đề đặt ra cho TP.HCM và Đông Nam Bộ”.
Thực hiện kỳ vọng của Nghị quyết 31
TS Trần Du Lịch, Chủ tịch Hội đồng tư vấn triển khai thực hiện Nghị quyết 98/2023, khẳng định kỷ nguyên mới là cơ hội để TP.HCM thực hiện kỳ vọng phát triển, biến khát vọng thành hiện thực - mà theo ông, kỳ vọng phát triển của TP.HCM là Nghị quyết 31/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển TP.HCM đến năm 2030, tầm nhìn 2045.
Theo TS Trần Du lịch, TP.HCM là nơi có điều kiện nhất để tiến vào kỷ nguyên mới. Do đó, TP cần xác lập vị trí, vai trò trong 10 năm tới theo tinh thần Nghị quyết 31.
Trong đó, mục tiêu tăng trưởng kinh tế TP phải cao hơn 1,2-1,5 lần mức bình quân cả nước như đã đạt trước đây. Tức bình quân giai đoạn 2026-2035, kinh tế TP phải tăng trưởng hằng năm hai con số (11-12%/năm) và duy trì tăng trưởng ổn định trong 10 năm tiếp theo khoảng 9-10%.
“TP.HCM từng là nơi lập nghiệp của doanh nhân cả nước thì trong thời đại mới phải là nơi khởi nghiệp của khu vực. TP là điểm đến của Châu Á với tầm nhìn toàn cầu”- TS Trần Du Lịch nói và cho rằng: Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ và Trung tâm Tài chính quốc tế phải là nhân tố đột phá trong việc xây dựng cửa ngõ giao lưu kinh tế trong nước và quốc tế.
Với những mục tiêu ấy, TP.HCM phải tập trung vào những công trình, dự án sẽ làm thay đổi TP theo tầm nhìn của Nghị quyết 31. Ông Lịch chỉ ra cần xử lý nhanh các công trình, dự án đang tồn đọng kéo dài nhiều năm gây lãng phí nguồn lực; giải quyết dứt điểm đường vành đai kết nối các cửa ngõ đang bị nghẽn, để đồng bộ hệ thống đường bộ và đột phá trong đường sắt đô thị.
Đáng chú ý, TS Trần Du Lịch cho rằng cần phát triển Vùng TP.HCM giống như Vùng Tokyo, Vùng Osaka, Vùng Paris… “TP.HCM như một người anh cả điều hành phát triển vùng này”- ông nhấn mạnh.
PGS.TS Trần Hoàng Ngân, Trợ lý Bí thư Thành ủy TP.HCM, nhấn mạnh TP.HCM đang rất tự tin cùng cả nước bước vào kỷ nguyên vươn mình.
Theo PGS Trần Hoàng Ngân, để vươn lên tầm cao mới, TP.HCM cần bám vào 3 đột phá chiến lược (thể chế, kết cấu hạ tầng và nhân lực chất lượng cao); 3 động cơ tăng tốc (khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, dịch vụ chất lượng cao) và 3 hoạt động thường xuyên và bền vững (chuyển đổi xanh, văn hóa, du lịch).
Ông Trần Hoàng Ngân nhấn mạnh cần theo đuổi Luật đô thị đặc biệt cho TP.HCM phù hợp với quy mô kinh tế TP; đột phá nguồn nhân lực chất lượng cao nhằm triển khai hiệu quả các chương trình đề án trọng điểm.
Để cán bộ "vươn mình"
GS Trần Ngọc Anh, ĐH Indiana (Hoa Kỳ), lấy hình ảnh một cái cây để mô tả 7 chiến lược của kỷ nguyên vươn mình ứng với 3 phần của cây (gốc, thân, ngọn); gồm: sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước pháp quyền, tinh gọn bộ máy, công tác cán bộ, chống lãng phí, chuyển đổi số và kinh tế.
Theo GS Trần Ngọc Anh, có 3 điều kiện tiên quyết để đội ngũ cán bộ có thể triển khai kỷ nguyên vươn mình thành công. Đó là họ phải có năng lực, động lực và môi trường, nói cách khác, cán bộ phải muốn làm, làm được và được làm.
Ông cho rằng để cán bộ có năng lực thì ít nhất lương phải đủ sống. Ông cho rằng các cải cách lương trước đây đều thất bại vì tăng lương đồng loạt, nên không đủ ngân sách để nâng đủ cao. Do đó, cần tăng lương cao trước cho những nhóm cán bộ quan trọng, những ngành quan trọng, đem lại hiệu quả kinh tế, ngân sách trước mới tăng lương cho nhóm cán bộ khác.
Để cán bộ có động lực thì cần hệ thống đánh giá công việc là một thước đo kết quả tốt mới dẫn tới khen thưởng và bổ nhiệm công bằng, biến kết quả công việc thành động lực làm việc.
Cuối cùng, để cán bộ có môi trường làm việc sáng tạo thì luật pháp cần rõ ràng, có quy trình cho phép các thí điểm. “Sáng tạo có lúc thành công, có lúc thất bại - nhưng người sáng tạo không bị trách nhiệm hình sự. Phải tạo được niềm tin là cán bộ sẽ được bảo vệ khi sáng tạo. Nên có sớm những vụ xử đặc biệt khoan hồng với cán bộ vi phạm vì dám nghĩ dám làm”- GS Trần Ngọc Anh bày tỏ.
Về tinh gọn bộ máy, GS Trần Ngọc Anh cho rằng Việt Nam hiện đang tập trung vào giảm số lượng người làm trong khu vực công nhưng có chỗ thừa người và chỗ thiếu người. Do đó, nếu áp dụng chính sách “đồng phục” giảm biên chế thì sẽ dẫn đến quá tải công việc ở những cơ quan quan trọng. Thay vào đó, ông cho rằng nên áp dụng khoa học quản trị để xác định xem chỗ nào nên cắt hay nên tăng.
Phải giữ được đội ngũ doanh nhân
TS Nguyễn Tú Anh, Giám đốc Trung tâm Thông tin, Phân tích và Dự báo kinh tế, Ban Kinh tế Trung ương, cho rằng kỷ nguyên vươn mình là kỷ nguyên để đất nước ta tăng trưởng nhanh, bền vững và nâng cao vị thế của dân tộc.
“Nhanh và bền vững là làm sao để đạt được mục tiêu Đại hội XIII đặt ra, đến năm 2030 thu nhập trung bình cao, năm 2045 thu nhập cao…”- TS Tú Anh nói và cho rằng Việt Nam đang ở giai đoạn dựa trên đầu tư, muốn đạt được tăng trưởng nhanh thì phải đạt được quy mô đầu tư, quan trọng nhất là phải nâng được hiệu quả đầu tư.
Theo ông, để nâng cao hiệu quả đầu tư, trước mắt phải tinh gọn bộ máy và thu hút người đủ tâm, đủ tầm vào bộ máy, tạo cơ chế động lực để công chức yên tâm làm việc và cống hiến.
“Khi chúng ta là Nhà nước kiến tạo thì phải có kiến trúc sư tài năng mà kiến trúc sư tài năng thì phải được trả xứng đáng thì mới làm việc. Công chức được hưởng lương 6 triệu đồng/tháng để xây dựng kiến tạo thì rất khó”- TS Tú Anh chia sẻ.
Cũng theo TS Nguyễn Tú Anh, đất nước rơi vào bẫy thu nhập trung bình là khi không giữ được đội ngũ doanh nhân. Đội ngũ này ra đi sẽ kéo theo tài sản và trí tuệ đi ra.
Do đó, TP.HCM phải cho thấy đây là nơi đáng sống, nơi công lý được bảo vệ. Như vậy, đội ngũ doanh nhân sẽ xác định đây không chỉ là nơi làm việc, đầu tư mà là nơi họ sống, gắn bó và cống hiến.
