Tại Hội nghị toàn quốc triển khai công tác can thiệp giảm thiểu tác hại, dự phòng lây nhiễm HIV ngày 11 - 12.10, Phó Thủ tướng Trương Vĩnh Trọng khẳng định: "Hiệu quả can thiệp phòng lây nhiễm HIV/AIDS chưa đạt được kết quả mong muốn. Các bộ/ngành cần thẳng thắn nhìn nhận lại những hạn chế và nhanh chóng tháo gỡ".
Trao đổi bơm kim tiêm sạch, phân phát bao caosu, liệu pháp thay thế methadone là những biện pháp giảm thiểu được đề cập nhiều nhất.
Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Bộ Y tế Trịnh Quân Huấn, độ bao phủ của các chương trình can thiệp còn rất thấp, tỉnh mà HIV đang thật sự là đại dịch nóng như Quảng Ninh cũng chỉ bao phủ được 10%. Trên toàn quốc, cũng chỉ có 20% số xã/phường được trao đổi bơm kim tiêm sạch, 30% số xã/phường triển khai chương trình bao caosu.
Hoặc như Cần Thơ cấp bơm kim tiêm sạch, nhưng lại không tổ chức thu hồi bơm kim tiêm đã sử dụng. Chu trình không khép kín này khiến bơm kim tiêm "bẩn" vẫn dễ dàng phát tán rộng.
Tính đến 30.8.2007, cả nước phát hiện 128.367 người nhiễm HIV, trong đó 25.119 người đã chuyển sang giai đoạn AIDS và 14.042 người đã tử vong do AIDS. Tuy nhiên, trên thực tế con số này còn cao hơn nhiều. (Phó Thủ tướng Trương Vĩnh Trọng - Chủ tịch UB Quốc gia phòng, chống AIDS, ma tuý, mại dâm)
Ông Nguyễn Thanh Sơn - Vụ Pháp luật hình sự, hành chính - Bộ Tư pháp thừa nhận: "Theo Điều 3, Luật Phòng, chống ma tuý thì hành vi bán hoặc phát bơm kim tiêm sạch cho các đối tượng tiêm chích ma tuý bị coi là xúi giục, lôi kéo, hỗ trợ việc sử dụng trái phép chất ma tuý".
Tương tự như vậy, việc cung cấp bao caosu có thể bị coi là tiếp tay cho hoạt động mại dâm; điều trị nghiện ma tuý bằng methadone có thể bị coi là "sử dụng, tổ chức sử dụng trái phép chất ma tuý".
Do đó, giáo dục viên đồng đẳng đi phát bơm kim tiêm sạch rất có thể bị công an bắt giữ, nếu không lực lượng công an theo sát họ để bắt các đối tượng nghiện chích ma tuý. Do đó, cũng không dễ dàng tiếp cận người tiêm chích".
Hiện nay, 18/60 tỉnh báo cáo rất khó khăn chưa biết là thế nào để triển khai các chương trình này, trong đó có cả những vùng trọng điểm như TP.Hồ Chí Minh, Cần Thơ...
Trên thực tế, theo GS - TSKH Phạm Mạnh Hùng - Phó Trưởng ban Tuyên giáo T.Ư, ở một số địa phương, 50 - 70% số người tiêm chích hoặc 33% và 14% gái mại dâm ở Cần Thơ và Hà Nội đã nhiễm HIV...
Cũng cần phải nói thêm rằng, tháng 4 vừa qua, Phó Thủ tướng đã yêu cầu thử nghiệm methadone tại 6 điểm ở TP.Hồ Chí Minh và Hải Phòng với 1.500 người.
Nhưng đến nay, sau 6 tháng bàn bạc, dự án này vẫn chưa khởi động được. Các chuyên gia về HIV/AIDS trong và ngoài nước đều cho rằng: Khi dịch HIV ở nước ta còn ở trong giai đoạn tập trung, chưa lây lan rộng ra cộng đồng thì đây là thời điểm phù hợp thực hiện các biện pháp can thiệp như trên.
Theo Quang Duy( Lao Động)
