Bị áp tiền sử dụng đất ‘khủng’, dân choáng

Nhiều người dân có đất ở quận Bình Tân, TP.HCM đang đứng ngồi không yên vì phải nộp tiền sử dụng đất quá cao khi xin chuyển mục đích sử dụng từ đất sản xuất kinh doanh sang đất ở.

Cao hơn tính toán cả chục tỉ đồng

Hơn một năm nay, ông Lâm Ngọc Đường (ngụ quận Tân Phú) chạy đôn chạy đáo xin chuyển mục đích sử dụng khu đất hơn 3.500 m2 của ông tại phường Bình Hưng Hòa, quận Bình Tân. Khu đất này vốn là đất nông nghiệp, ông Đường mua lại từ năm 1997 rồi xin chuyển sang đất sản xuất kinh doanh để làm cơ sở mì - nui. Việc chuyển mục đích của ông Đường khi đó được UBND quận Bình Tân chấp thuận nhưng ông phải chuyển sang hình thức thuê đất thời hạn 50 năm (ký hợp đồng thuê đất với Sở TN&MT).

Đến tháng 3-2014, ông Đường làm thủ tục xin chuyển khu đất trên sang đất ở. Theo quy định, thời gian giải quyết là 30 ngày nhưng đến tháng 7-2014, UBND quận Bình Tân mới ban hành quyết định chấp thuận cho ông Đường chuyển mục đích sử dụng đất. Mãi tới hơn một năm sau (tháng 8-2015), ông Đường nhận được thông báo về việc đóng tiền sử dụng đất. Trường hợp của ông Đường, cơ quan chức năng xác định không được tính là chuyển mục đích sử dụng đất (bằng bảng giá đất x hệ số 1,0 = khoảng 15 tỉ đồng) mà là giao đất ở mới (bằng bảng giá đất x hệ số 1,6 = khoảng 28 tỉ đồng). Trong khi đó nếu được giải quyết chuyển mục đích trong năm 2014, ông Đường ước tính số tiền sử dụng đất phải nộp chỉ gần 9 tỉ đồng.

“Đất này do tôi nhận chuyển nhượng của người dân, không phải đất do Nhà nước giao. Trước đó tôi đã phải bỏ tiền ra mua đất, rồi bỏ tiền ra thuê lại đất của mình, trả tiền thuê đất hằng năm cho Nhà nước. Giờ sao lại tính tiền theo mức giá giao đất ở mới trong khi đó là đất sử dụng hợp pháp của tôi? Hơn nữa, hồ sơ của tôi thụ lý xong năm 2014, sao tôi phải đóng tiền theo giá đất năm 2015?” ­- ông Đường ấm ức.

Khu đất của ông Lâm Ngọc Đường trước đây là xưởng sản xuất xin chuyển sang đất ở. Ảnh: VIỆT HOA

Ông Trương Tứ Đệ, ngụ quận 11, cũng có khu đất gần 2.500 m2 (ở phường An Lạc, quận Bình Tân) mua lại của người dân từ năm 1995. Sau đó ông Đệ xin chuyển sang đất sản xuất kinh doanh và được ký hợp đồng thuê đất. Đến năm 2013, ông Đệ xin chuyển sang đất ở và cũng được giải quyết tương tự trường hợp ông Lâm Ngọc Đường. Tính theo bảng giá đất năm 2015 với hình thức giao đất ở mới, tổng số tiền ông Đệ phải đóng lên tới 32 tỉ đồng. Trong khi nếu tính theo giá đất năm 2014 với hình thức chuyển mục đích sử dụng đất thì ông chỉ phải đóng khoảng 10 tỉ đồng.

Bộ Tài chính hướng dẫn cũng không ăn thua

Pháp Luật TP.HCM cũng nhận được khá nhiều hồ sơ của người dân có đất ở Bình Tân đang gặp vướng mắc tương tự. Đa phần hồ sơ của người dân đều bị giải quyết chậm so với quy định. Thậm chí có những trường hợp người dân nộp hồ sơ từ năm 2013, được UBND phường xác nhận vào tháng 1-2014 nhưng mãi đến tháng 2-2015 quận Bình Tân mới có quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất.

Theo tìm hiểu, các trường hợp vướng mắc tại quận Bình Tân bắt nguồn từ Công văn 8415/2014 của Sở Tài chính. Trong công văn, Sở Tài chính hướng dẫn: Hộ gia đình, cá nhân được Nhà nước cho thuê đất có thời hạn, sử dụng vào mục đích sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp và đã được nộp tiền thuê đất hằng năm, được Nhà nước cho chuyển hình thức sử dụng đất và mục đích sử dụng đất sang đất ở (như các trường hợp nêu trên) không phải là trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất mà là trường hợp chuyển hình thức sử dụng đất và mục đích sử dụng đất. Do đó giá đất tính thu tiền sử dụng đất được xác định như trường hợp giao đất ở mới…

Đáng nói là khi giải quyết hồ sơ của ông Đường, UBND quận Bình Tân đã có văn bản đề nghị Sở Tài chính hướng dẫn cách tính tiền sử dụng đất. Sở này sau đó có công văn nhờ Bộ Tài chính hướng dẫn xem trường hợp này là chuyển mục đích sử dụng đất hay giao đất ở mới. Dù Bộ Tài chính trả lời trường hợp của ông Đường là chuyển mục đích sử dụng đất nhưng Sở Tài chính vẫn tiếp tục kiến nghị TP giao Sở TN&MT xác định cụ thể đây là trường hợp nào và hướng dẫn quận Bình Tân thực hiện.

Trong công văn gửi UBND quận Bình Tân, Sở TN&MT khẳng định: “Căn cứ các quy định của pháp luật đất đai thì trường hợp của ông Đường là chuyển mục đích sử dụng đất từ đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp sang đất ở”. Song đến tháng 8-2015, ông Đường nhận được thông báo thực hiện nghĩa vụ tài chính của Chi cục Thuế quận Bình Tân vẫn theo hình thức giao đất ở mới. Ông Trương Tứ Đệ và nhiều người dân khác tại quận Bình Tân cũng nhận được thông báo tương tự với số tiền sử dụng đất cao hơn rất nhiều so với dự tính của họ.