Trên cơ sở tổng hợp ý kiến thảo luận tại tổ của các đại biểu Quốc hội đối với Dự án Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi), Bộ Công an vừa có báo cáo gửi Quốc hội về dự kiến hướng tiếp thu, giải trình.
Đáng chú ý, thảo luận tại tổ, có ý kiến nêu dự thảo Luật quy định dao có tính sát thương cao được sử dụng vào mục đích lao động, sản xuất, sinh hoạt thì không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật này.
Tuy nhiên, đại biểu đề nghị làm rõ việc sản xuất dao có tính sát thương cao để phục vụ lao động, sản xuất, sinh hoạt có thuộc phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật này không, có phải quản lý không?
Về nội dung này, Bộ Công an cho hay điểm b khoản 4 Điều 3 dự thảo Luật quy định dao có tính sát thương cao là vũ khí thô sơ. Do đó, việc sản xuất dao có tính sát thương cao vẫn thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật.
Các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân sau khi sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu, nhập khẩu dao có tính sát thương cao thuộc danh mục do Bộ trưởng Bộ Công an ban hành phải khai báo thông tin về số lượng, chủng loại sản phẩm, nhãn hiệu, tên cơ sở sản xuất với Công an xã, phường, thị trấn nơi tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân đóng trụ sở, nơi sản xuất, kinh doanh hoặc cư trú.
“Trường hợp sử dụng dao có tính sát thương cao vào mục đích lao động, sản xuất, sinh hoạt thì không phải khai báo” - theo Bộ Công an.
Ngoài ra, tại phiên thảo luận tổ, có ý kiến đề nghị làm rõ cơ sở khoa học, căn cứ quy định “dao có tính sát thương cao có chiều dài lưỡi dao từ 20 cm trở lên”.
Bộ Công an cho hay quy định này dựa trên cơ sở các loại dao găm được trang bị cho lực lượng vũ trang để thi hành công vụ đều có kích thước từ 20 cm trở lên. Tham khảo Luật của một số nước trên thế giới như Nga, Belarus, Đài Loan (Trung Quốc), Australia... đều quy định kích thước lưỡi dao để quản lý bảo đảm chặt chẽ.
Cũng theo Bộ Công an, thực tiễn đấu tranh với tội phạm sử dụng dao gây án thì đa số các loại dao thu giữ được đều có kích thước lưỡi dao từ 20 cm trở lên.
“Dao là phương tiện lưỡng dụng được người dân sử dụng phổ biến, hàng ngày trong lao động, sản xuất, sinh hoạt và có rất nhiều loại khác nhau. Do đó, dự thảo Luật chỉ điều chỉnh đối với các loại dao có tính sát thương cao nhằm phục vụ hiệu quả công tác phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm nhưng cũng không làm ảnh hưởng, tác động đến đời sống người dân” - báo cáo của Bộ Công an khẳng định.
Báo cáo của Bộ Công an cũng dẫn số liệu tổng kết năm năm thi hành Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ năm 2017 cho thấy trong tổng số hơn 28.700 vụ sử dụng trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ gây án (như: Giết người, cướp tài sản, cố ý gây thương tích, chống người thi hành công vụ, gây rối trật tự công cộng…), có đến gần 25.400 vụ (chiếm hơn 88%) đối tượng sử dụng vũ khí thô sơ, dao và phương tiện tương tự dao gây án.
Trong đó, riêng đối tượng sử dụng các loại dao, phương tiện tương tự dao gây án là hơn 16.800 vụ (chiếm hơn 66%), nhiều vụ đối tượng sử dụng dao sắc, nhọn có tính sát thương rất cao (dao bầu, dao phay, dao quắm…) giết người với tính chất rất manh động, tàn ác, dã man gây bức xúc dư luận xã hội, hoang mang, lo lắng trong nhân dân.
“Thực tế hiện nay, đối tượng là thanh thiếu niên thành lập các băng nhóm tự hoán cải các loại dao này, hàn thêm tuýp sắt dài 1-2 m để giải quyết mâu thuẫn, đe dọa đến tính mạng, sức khỏe người dân đang diễn ra rất phức tạp” - báo cáo nhấn mạnh.
Tuy nhiên, theo Bộ Công an, cơ quan chức năng lại không xử lý được đối tượng về hành vi tàng trữ, sử dụng trái phép vũ khí vì Luật hiện hành không quy định dao là vũ khí.
Vì vậy, để phòng ngừa, đấu tranh, ngăn chặn với loại tội phạm này, đồng thời không làm ảnh hưởng, tác động đến đời sống của người dân, dự thảo Luật đã phân định rõ dao có tính sát thương cao. Cụ thể:
- Dao có tính sát thương cao là vũ khí thô sơ thuộc danh mục do Bộ trưởng Bộ Công an ban hành.
- Vũ khí thô sơ được trang bị để thi hành công vụ hoặc không được trang bị nhưng sử dụng với mục đích xâm phạm tính mạng, sức khoẻ con người trái pháp luật là vũ khí quân dụng.
- Dao có tính sát thương cao khi sử dụng với mục đích lao động, sản xuất, sinh hoạt (đã bao gồm sinh hoạt trong gia đình, sinh hoạt tại cộng đồng, các hoạt động nghi lễ, tín ngưỡng) thì không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật này.
Sáng 3-6, theo nghị trình, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi).
Ngày 24-5, Quốc hội thảo luận tại tổ về dự án Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi) với 134 lượt đại biểu Quốc hội phát biểu ý kiến.
Báo cáo tổng hợp ý kiến của các đại biểu của Tổng Thư ký Quốc hội cho biết nhiều ý kiến nhất trí quy định dao có tính sát thương cao vào nhóm vũ khí thô sơ để có căn cứ xử lý đối với tội phạm sử dụng dao để gây án (4 ý kiến).
Tuy nhiên, đề nghị không nên quy định về chiều dài lưỡi dao, độ sắc, nhọn của dao vì không phù hợp, không khả thi (6 ý kiến); đề nghị không quy định dao có tính sát thương cao theo các thông số kỹ thuật, chỉ nên quy định về đặc tính, tính năng để dễ vận dụng vào thực tiễn (2 ý kiến).
Một ý kiến đề nghị có quy định để xác định rõ loại dao nói riêng hoặc những hung khí nguy hiểm nói chung không được phép mang theo người, khi mang phải có giấy phép hoặc phải có những thủ tục đặc biệt, quy định cụ thể đối những khu vực nào, địa bàn nào cấm không được mang, không được lưu hành…
Nhiều ý kiến đề nghị nghiên cứu đánh giá tác động kỹ để đảm bảo tính khả thi của quy định; đề nghị nghiên cứu thiết kế thành một điều riêng quy định giao cho cơ quan chức năng xác định để phân biệt khi nào dao là công cụ hỗ trợ, khi nào là vật dụng dùng trong sinh hoạt hàng ngày.
Từ đó, có cơ chế quản lý phù hợp, khả thi, không gây khó khăn cho cơ quan có thẩm quyền trong quá trình xác định và tránh gây khó khăn trong sản xuất, kinh doanh và đời sống hằng ngày của người dân (15 ý kiến)…
