Hơn bốn năm từ khi thành lập đến nay,Văn phòng Thừa phát lại (TPL) quận Gò Vấp mới chỉ thụ lý năm vụ yêu cầu thi hành án (THA) thì đã thi hành xong bốn vụ, thu được hơn 7 tỉ đồng để THA cho người dân. Trong đó có hai vụ, sau khi TPL vào cuộc thì đương sự đã tự nguyện THA hoặc tự thương lượng với nhau, rút ngắn quá trình THA.
Đương sự tự nguyện nộp tiền
tháng 8-2013, Văn phòng TPL quận Gò Vấp tổ chức thi hành bản án của TAND TP.HCM tuyên buộc ông D. (ngụ quận Gò Vấp) phải trả cho ông H. (ngụ quận 4) hơn 1,2 tỉ đồng. văn phòng TPL đã thuyết phục, vận động ông D. đã tự nguyện nộp đủ tiền nợ gốc và lãi để THA.
Cùng năm này, Văn phòng TPL quận Gò Vấp thụ lý thi hành một bản án của TAND TP.HCM tuyên buộc ông P. và bà N. phải trả cho ông L., bà H. hơn 5,2 tỉ đồng. Sau khi tống đạt quyết định THA nhưng người phải THA không tự nguyện thi hành, TPL đã ra quyết định ngăn chặn chuyển dịch tài sản để kê biên, định giá, phát mại. Sau khi TPL ra quyết định này, hai bên đương sự đã ngồi lại với nhau để thỏa thuận THA bằng cách giao tài sản để cấn trừ toàn bộ số nợ. Đến tháng 10-2014 (sau gần nửa năm), toàn bộ việc THA đã xong xuôi...
Phối hợp suôn sẻ
Cũng có một số vụ khác TPL phải cưỡng chế THA. Trong các vụ đó, sự phối hợp giữa TPL và các ngành liên quan rất tốt.
Trước đây, Văn phòng TPL quận Tân Bình từng tổ chức thành công một vụ cưỡng chế kê biên tài sản để THA theo yêu cầu của khách hàng: Theo quyết định công nhận sự thỏa thuận của TAND quận Tân Bình, Công ty S. (bị đơn) có trách nhiệm thanh toán cho Công ty H. 450 triệu đồng trong vòng ba tháng. Sau khi ra quyết định THA và tống đạt nhưng phía Công ty S. vẫn không tự nguyện THA, TPL đã quyết định cưỡng chế THA bằng cách phong tỏa, kê biên thành công bốn chiếc xe đầu kéo của công ty này để đưa về kho bán đấu giá theo quy định…
Nhân viên Văn phòng TPL quận Bình Thạnh trong một lần cưỡng chế thi hành án. Ảnh: T.TÙNG
Hiện Văn phòng TPL quận Thủ Đức đang tổ chức thi hành ba bản án liên quan đến việc Công ty P. bán trùng căn hộ dự án cho nhiều người. Theo bản án đã có hiệu lực pháp luật của TAND quận Thủ Đức, Công ty P. phải trả lại tiền cho ba hộ dân. Ông Nguyễn Tiến Pháp (Trưởng Văn phòng TPL quận Thủ Đức) cho biết văn phòng đang hoàn tất các thủ tục để tiến hành cưỡng chế, kê biên toàn bộ dự án của Công ty P. Việc phối hợp với các cơ quan chức năng liên quan rất suôn sẻ. Sau khi cưỡng chế, TPL sẽ phối hợp với đơn vị bán đấu giá tài sản để xử lý THA.
Để dân biết nhiều hơn
Để người dân biết và tin tưởng nhiều hơn vào chức năng trực tiếp tổ chức THA của TPL, ông Nguyễn Tiến Pháp đề xuất tòa án hai cấp ở TP.HCM tạo điều kiện để TPL được bố trí một bàn làm việc tại trụ sở các tòa, gần khu vực thụ lý, phát hành bản án. Mục đích là để TPL tư vấn pháp luật miễn phí cho người dân về thủ tục THA và việc lựa chọn tổ chức THA cho hiệu quả với từng vụ việc. Tất nhiên việc lựa chọn cơ quan THA dân sự hay TPL đứng ra tổ chức THA là do người dân quyết định. Ngoài ra, ông Pháp cho rằng nên quy định cho phép cơ chế TPL được quyền nhận bản án hoặc quyết định của tòa để tự tiếp xúc, giới thiệu chức năng THA của mình đến cá nhân, tổ chức có nhu cầu.
Bà Đỗ Thị Thúy Hảo (Trưởng Văn phòng TPL quận Tân Bình) thì mong muốn các cơ quan THA hỗ trợ tích cực hơn cho TPL hoạt động trên cùng địa bàn bằng cách giới thiệu vụ việc THA. Ngoài ra, nếu TPL được chính thức công nhận thì hoạt động THA cũng như xác minh tài sản sẽ khởi sắc hơn rất nhiều do người dân biết nhiều hơn.
“TPL chia sẻ gánh nặng với cơ quan THA, giúp giảm tải các vụ THA tồn đọng, đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho người dân” - ông Lê Mạnh Hùng (Trưởng Văn phòng TPL quận Bình Thạnh) khẳng định. Theo ông Hùng, dù số lượng vụ việc THA của các văn phòng TPL còn thấp nhưng bước đầu đã nhận được sự thừa nhận, tin tưởng của xã hội. Một số vụ THA có giá trị đặc biệt lớn như Văn phòng TPL quận Bình Thạnh từng tổ chức THA theo đơn yêu cầu của một công ty tài chính với giá trị về tiền lên đến hơn 148 tỉ đồng.
| Ba vướng mắc - Tòa chưa giải thích, chưa ghi rõ trong bản án, quyết định cho đương sự biết về quyền yêu cầu TPL tổ chức THA. Tòa cũng không thực hiện việc chuyển giao bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật cho văn phòng TPL có thẩm quyền vì Luật THA dân sự không đề cập đến việc này. Đây chính là một trong những nguyên nhân hạn chế việc người được THA liên hệ văn phòng TPL để yêu cầu tổ chức THA cho mình. - Trong trường hợp TPL nhận đơn yêu cầu THA sau khi cơ quan THA dân sự đã thụ lý thì văn phòng TPL phải chấm dứt việc THA. Tuy nhiên, Nghị định 61/2009 của Chính phủ (đã được sửa đổi, bổ sung) chưa quy định chấm dứt việc THA đối với trường hợp này cũng như giải quyết các hậu quả pháp lý. Mặt khác, trong trường hợp cả cơ quan THA dân sự lẫn văn phòng TPL cùng thụ lý đơn yêu cầu của đương sự thì việc xác định cơ quan nào có thẩm quyền THA (cơ quan thụ lý trước hay cơ quan ra quyết định THA trước) chưa được quy định cụ thể. - Luật THA dân sự chưa quy định về phương án xử lý trong trường hợp cùng một vụ việc có nhiều đương sự mà đương sự này yêu cầu cơ quan THA tổ chức THA, đương sự kia yêu cầu TPL tổ chức THA. Thậm chí nếu giữa văn phòng TPL và cơ quan THA thống nhất chuyển giao cho nhau thực hiện thì cũng không có thủ tục chuyển giao... Giải thích, thuyết phục hiệu quả Trong năm năm thực hiện thí điểm, các văn phòng TPL ở TP.HCM đã thụ lý 196 vụ việc THA theo yêu cầu của đương sự, trong đó có 146 vụ việc đã chấm dứt thi hành, với giá trị thi hành án về tiền là gần 421 tỉ đồng... Theo báo cáo đánh giá của UBND TP.HCM, nếu xét về khía cạnh hiệu quả, TPL đã thực hiện rất tốt việc giải thích, thuyết phục để người phải THA tự nguyện thi hành, hạn chế được tối đa việc phải áp dụng đến biện pháp cưỡng chế THA... Hiện nay trên địa bàn TP xuất phát từ sự tin tưởng vào khả năng trực tiếp tổ chức THA của TPL, các tổ chức trọng tài thương mại đã đề nghị cho TPL được trực tiếp tổ chức thi hành các phán quyết trọng tài (TPL chưa thể thực hiện yêu cầu này vì không thuộc thẩm quyền). |
