Bộ Nội vụ vừa hoàn thiện dự thảo nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp tỉnh, cấp xã cùng tờ trình kèm theo.
Theo dự thảo nghị quyết, quy trình, thủ tục cũng như hồ sơ đề án thực hiện sáp nhập ĐVHC cấp tỉnh, cấp xã đã được hướng dẫn cụ thể.
Phân công một địa phương chủ trì xây dựng đề án
Liên quan đến đề án sắp xếp ĐVHC cấp tỉnh, Bộ Nội vụ cho biết căn cứ định hướng phương án sắp xếp, sáp nhập ĐVHC cấp tỉnh đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, Chính phủ phân công UBND của một tỉnh, TP trực thuộc chủ trì, phối hợp với địa phương còn lại xây dựng đề án.
Hồ sơ đề án sáp nhập tỉnh gồm tờ trình, đề án theo mẫu, báo cáo tổng hợp ý kiến Nhân dân, ý kiến của HĐND cấp tỉnh và các cơ quan, tổ chức có liên quan; dự thảo nghị quyết của Quốc hội về sắp xếp ĐVHC cấp tỉnh.
Ngoài ra, hồ sơ đề án còn có hai bản đồ (gồm một bản đồ về hiện trạng địa giới các ĐVHC cấp tỉnh có liên quan và một bản đồ về phương án sắp xếp, sáp nhập ĐVHC cấp tỉnh) và các tài liệu khác có liên quan (nếu có).

Bộ Nội vụ lưu ý đề án sắp xếp ĐVHC cấp tỉnh phải được lấy ý kiến Nhân dân là cử tri đại diện hộ gia đình trên địa bàn. Sau khi có kết quả, UBND cấp tỉnh (cơ quan chủ trì và cơ quan phối hợp) có trách nhiệm hoàn thiện đề án và gửi HĐND cùng cấp để xem xét, biểu quyết về chủ trương sắp xếp ĐVHC cấp tỉnh.
UBND cấp tỉnh (cơ quan chủ trì) sẽ tổng hợp báo cáo chung trên cơ sở báo cáo kết quả của UBND cấp tỉnh cùng sáp nhập (cơ quan phối hợp).
Trên cơ sở Hồ sơ đề án của UBND cấp tỉnh, Bộ Nội vụ tổng hợp, xây dựng Đề án của Chính phủ trình Quốc hội. Hồ sơ đề án của Chính phủ về sắp xếp ĐVHC cấp tỉnh phải được Ủy ban Pháp luật và Tư pháp thẩm tra, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến trước khi trình Quốc hội xem xét, quyết định theo thẩm quyền.
Trình tự, thủ tục xây dựng, thông qua đề án sắp xếp xã
Tại dự thảo, Bộ Nội vụ cũng hướng dẫn cụ thể về trình tự, thủ tục xây dựng và thông qua đề án sắp xếp ĐVHC cấp xã.
Cụ thể, UBND cấp tỉnh tổ chức xây dựng Đề án sắp xếp cấp xã trên địa bàn có tính đến định hướng phương án sắp xếp cấp tỉnh đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt để bảo đảm tính kết nối, đồng bộ giữa các xã, phường trực thuộc ĐVHC cấp tỉnh sau sắp xếp.
Hồ sơ đề án sắp xếp ĐVHC cấp xã cũng gồm tờ trình, đề án theo mẫu, báo cáo tổng hợp ý kiến Nhân dân, ý kiến của HĐND cấp tỉnh và các cơ quan, tổ chức có liên quan. Cùng đó là hai bản đồ, gồm một bản đồ về hiện trạng địa giới của tất cả các đơn vị cấp xã có liên quan; một bản đồ về phương án sắp xếp, sáp nhập đơn vị cấp xã…
Đề án sắp xếp ĐVHC cấp xã cũng phải được lấy ý kiến Nhân dân là cử tri đại diện hộ gia đình ở những ĐVHC cấp xã chịu ảnh hưởng trực tiếp. Sau khi có kết quả, UBND cấp tỉnh có trách nhiệm hoàn thiện đề án và gửi HĐND cùng cấp xem xét, biểu quyết về chủ trương.
Bộ Nội vụ sau đó sẽ thẩm định Đề án của từng địa phương trước khi trình Chính phủ; xây dựng Đề án của Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Hồ sơ này cũng phải được Ủy ban Pháp luật và Tư pháp thẩm tra trước khi trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định theo thẩm quyền.
Ngoài việc chịu trách nhiệm tổ chức lấy ý kiến Nhân dân là cử tri đại diện hộ gia đình thường trú trên địa bàn, UBND cấp tỉnh còn quyết định nội dung và hình thức lấy ý kiến phù hợp với điều kiện thực tiễn của địa phương.
“Trong thời gian tối đa năm ngày làm việc kể từ ngày hoàn thành việc lấy ý kiến Nhân dân, UBND cấp tỉnh tổ chức việc tổng hợp và lập báo cáo kết quả lấy ý kiến Nhân dân trên địa bàn” – theo dự thảo của Bộ Nội vụ.
Bộ Nội vụ cho biết có 11 ĐVHC cấp tỉnh không thuộc diện sắp xếp là Hà Nội, Huế, Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Cao Bằng, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh.
52 ĐVHC cấp tỉnh thuộc diện phải sắp xếp, trong đó có bốn TP là Hải Phòng, TP.HCM, Đà Nẵng, Cần Thơ và 48 tỉnh.