Stress là đòn bẩy dẫn đến tình trạng huyết áp dao động, thiếu máu cơ tim, viêm loét dạ dày, dị ứng, mất ngủ, khó tập trung, giảm chức năng sinh dục, trầm uất… Cho nên ai cũng muốn biết loại stress nào đáng sợ nhất để liệu tìm đường tránh đạn.
Những thủ phạm loại… xoàng thường gặp
Chúng ta thường tự đánh giá loại stress mình mắc phải qua các câu hỏi dưới đây:
- Stress do trắc trở trên đường tình duyên gia đạo?
- Stress vì bất mãn trong công việc?
- Stress do lo lắng về tiền bạc?
- Stress vì lao lực đến hết pin?
Sai hết! Theo kết quả nghiên cứu về hậu quả lâu dài của stress bằng cách so sánh mức độ rối loạn nội tiết tố trong tình huống căng thẳng thì cả bốn câu trả lời nêu trên đều chưa chính xác.
Trước hết, đúng là không ai vui cho nổi khi tình duyên trắc trở. Khó tránh stress từ thuở ban đầu lưu luyến ấy cho đến ngày chạy nhà hàng làm đám cưới. Tuy vậy, stress loại này chỉ chiếm vị trí cuối của nhóm.
Kế đến, stress do cọ quẹt trong công việc là một phần gắn liền với cuộc sống đời thường. Bất ngờ là stress loại này coi vậy chỉ mới đứng hàng áp chót.
Bực bội và lo lắng vì sợ trễ giờ làm, giờ học khiến nhiều người bị kẹt xe cảm thấy căng thẳng thần kinh dẫn đến stress.
Trong thời buổi đồng tiền đâm toạc tờ giấy ai lại không lo khi thiếu tiền, thiếu nợ. Ấy thế mà các nhà nghiên cứu đã chứng minh: “Nếu bạn chỉ nợ ngân hàng vài chục triệu đồng thì bạn khó ngủ nhưng nếu bạn đã nợ ngân hàng đến vài trăm triệu hoặc vài tỉ đồng thì người mất ngủ là… giám đốc ngân hàng”. Dù vậy, mức độ stress vẫn chưa phải là đáng báo động.
Cuối cùng, công việc cho dù nhẹ nhàng nhưng đòi hỏi vừa chú ý cao độ lại thêm đơn điệu là đòn bẩy tuyệt vời để stress đốn ngã nạn nhân dễ dàng. Người phải giữ trẻ chạy lăng xăng suốt ngày cũng như nhân viên nhà dưỡng lão phải chăm sóc người già ngồi đâu quên đó, chỉ cần 2 giờ làm việc liên tục đã thừa stress hơn người bình chân 8 tiếng trong văn phòng. Stress loại này vì thế rất xứng đáng đứng hạng nhì trên bảng phong thần.
Kẹt xe - thủ phạm đứng đầu bảng
Phải đến kẹt xe mới là thủ phạm gây stress vừa trực tiếp vừa hung mãnh trên sức khỏe của nạn nhân. Các nhà nghiên cứu về stress đã quả quyết là toàn bộ hệ nội tiết đều phản ứng bất lợi qua tâm trạng “nhiều trong một” trong lúc bị kẹt xe: vừa bức bối vì tiếng ồn, khói bụi, nắng nôi; vừa nôn nóng vì mình còn một đống việc cần giải quyết gấp rút... trong khi bản thân cứ phải chết cứng giữa dòng xe. Cũng chính vì thế mà chuyên gia về stress khuyến khích khách đi đường nên bổ sung chút khoáng tố manhê, vôi, kẽm trước giờ tan sở để chuẩn bị cho hệ thần kinh, cũng như ráng ít phút thiền định khi về đến nhà để tìm cách pha loãng độc tính của stress từ cơn giận bị kẹt xe.
Theo nhiều công trình nghiên cứu gần đây, không dưới 30% trường hợp nhồi máu cơ tim, 50% suy nhược thần kinh là do hậu quả của tiếng động đinh tai nhức óc. Nếu kẹt xe là chuyện dài nhiều tập thì quả thật chỉ còn cách giữ cho máu loãng. Thầy thuốc ngày xưa sao khéo thế khi đã biết cách áp dụng liệu pháp “hoạt huyết” dù thời xưa làm gì lắm xe như bây giờ!
| Thư giãn khi bị kẹt xe Đừng chịu trận đến “phát điên” trong muôn trùng xe cộ mà hãy tìm cho mình hai thú vui khỏa lấp đơn giản mà hiệu quả sau: 1. Nghe nhạc: Một tai nghe gắn với chiếc Mp3 với loại nhạc yêu thích đủ khiến đầu óc bạn tỉnh táo nhưng nhớ điều chỉnh âm lượng để còn nghe được tiếng còi xe. 2. Uống cà phê hoặc ăn chút gì đó: Ghé vào một quán cà phê hoặc quán ăn gần ngay đó, vừa giải quyết nhu cầu cho cái bao tử, vừa có một không gian thoải mái, mát mẻ trong lúc chờ cho đến hết kẹt xe. |
BS LƯƠNG LỄ HOÀNG, Trung tâm Oxy Cao áp, TP.HCM
