Sáng 25-3, Thành ủy- HĐND-UBND-Ủy ban MTTQ Việt Nam TP.HCM tổ chức hội thảo khoa học “TP.HCM- thành tựu 50 năm xây dựng, bảo vệ và phát triển”.
Từ chạy gạo đến tư duy đột phá sáng tạo, vươn lên dẫn đầu
PGS.TS Phan Xuân Biên, Phó Chủ tịch hội khoa học Lịch sử Việt Nam, nguyên trưởng ban Tư tưởng – văn hóa Thành ủy TP.HCM, cho rằng với tinh thần cùng cả nước, vì cả nước, TP.HCM có nhiều đóng góp quan trọng cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
TP đã được Đảng và Nhà nước tặng nhiều danh hiệu cao quý, trong đó có hai sự kiện trọng đại.
Cụ thể, tháng 7-1976, Quốc hội chính thức đặt tên TP Sài Gòn- Gia Định là TP.HCM và việc TP.HCM được đón nhận danh hiệu là “Thành phố anh hùng” vào dịp 60 năm Cách Mạng tháng 8 và Quốc Khánh 2-9 năm 2005.
Từ đó hai cụm từ TP.HCM - Thành phố anh hùng luôn gắn kết với nhau vừa phản ánh danh hiệu cao quý do Đảng và Nhà nước trao tặng, vừa là nguồn động lực to lớn để TP vững vàng qua bao trở ngại, phát huy cao độ truyền thống anh hùng, liên tiếp giành những thắng lợi to lớn.
Theo PGS.TS Phan Xuân Biên, trong lịch sử Đảng ta từ năm 1930 đến nay, Đảng ta có hai lần dùng chữ “hiểm nghèo” để chỉ tình thế cách mạng. Lần thứ nhất là năm 1945-1946 và lần thứ hai là sau giải phóng miền Nam đến năm 1986.
PGS.TS Phan Xuân Biên cho rằng ở lần thứ hai là giai đoạn hết sức phức tạp, tạo nên những thử thách nghiêm trọng trong lịch sử thể hiện trên nhiều lĩnh vực của cuộc sống trong bối cảnh phức tạp gay go cả trong và ngoài nước.
Trong tình hình khó khăn đó, lãnh đạo Thành ủy Sài Gòn- Gia Định, nhất là thế hệ đời đầu của TP.HCM đã tập trung tìm mọi giải pháp để lo cho dân, lo cho sản xuất kinh doanh. Từ đó, vực TP ra khỏi cơn khủng hoảng, vừa chạy gạo từng bữa cho 3,5 triệu dân, vừa thành lập tổ mua lương thực, lặn lội xuống tận ĐBSCL, vượt qua bao hàng rào “ngăn sông cấm chợ”... để thu mua lương thực theo “giá thỏa thuận”, tạo nên “hạt gạo công Ba Thi” nuôi sống TP.
Thời điểm ấy, Thành ủy TP cũng có nhiều cuộc nghiên cứu cơ sở, khảo sát tìm hiểu và đỡ đầu cho những tìm tòi, sáng kiến bị quy chụp là “xé rào” nhưng đã hiệu triệu giai cấp công nhân, nhân dân lao động, viên chức nhà nước dám nghĩ dám làm, dám chịu trách nhiệm, từng bước thoát ra khỏi cách suy nghĩ, làm ăn kiểu cũ, tìm đường phát triển mới…
Thành ủy TP.HCM khóa đầu tiên cũng có hai nghị quyết quan trọng đề ra những hướng đột phá theo tinh thần chủ động, sáng tạo từ cơ sở, làm cho sản xuất bung ra.
Trong 10 năm thuộc giai đoạn 1975-1985, TP.HCM đã giữ vững thành quả cách mạng, hàn gắn vết thương chiến tranh, giữ vững ổn định tình hình chính trị, xã hội, khôi phục và phát triển kinh tế.
“Đặc biệt, đã bám sát thực tiễn, coi lợi ích của nhân dân là trên hết, đã tự lực, tự cường, đổi mới tư duy, tìm cách làm mới với những mô hình mang tính đột phá, bước ra khỏi vòng phấn do ta khoanh… Những đổi mới của TP lúc đầu bị coi là phá rào, xé rào, sau này được ghi nhận là bước đột phá đầu tiên của quá trình đổi mới, là năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, những đặc trưng tính cách anh hùng đã trở thành thuộc tính, thương hiệu của TP.HCM” - PGS.TS Phan Xuân Biên đánh giá.
Bước vào quá trình thực hiện Đường lối đổi mới năm 1986, TP.HCM liên tục phát triển trong nhiều năm. Kinh tế đạt tốc độ tăng trưởng khá cao, quy mô kinh tế mở rộng, cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng, các nguồn lực xã hội được phát huy. Vị trí, vai trò của TP.HCM đối với khu vực và cả nước được khẳng định.
Trong 10 năm (1975-1985), nếu GRDP chỉ tăng bình quân 2,7%/năm thì giai đoạn đầu đổi mới (1986-2010), GRDP tăng bình quân 10,5%/năm, là một trong số ít đô thị của các nước tăng trưởng hai con số liên tục trong khoảng thời gian dài...
Thập niên đầu thế kỷ XXI, TP.HCM đã có những bước tiến vững vàng. Giai đoạn 2001 – 2005, kinh tế tăng trưởng 11%/năm, giai đoạn 2006 – 2010 tăng 11,2%, bằng 1,5 lần bình quân cả nước. Nền kinh tế TP.HCM cũng đóng góp lớn trong tỉ trọng GDP cả nước cũng như thu ngân sách quốc gia. Từ đó trở đi, TP.HCM giữ vững vị trí, vai trò đầu tàu để mãi xứng danh TP.HCM - thành phố anh hùng.
"Tự mình cởi trói cho mình" để bước qua thời kỳ mới
Bà Phạm Phương Thảo, nguyên Chủ tịch HĐND TP.HCM, cho biết trong suốt 50 năm qua, Bộ Chính trị đã có bốn nghị quyết riêng về phát triển TP.HCM. Quốc hội cũng ban hành nhiều cơ chế đặc thù cho TP.
Trung ương luôn lắng nghe thực tiễn sinh động tại TP.HCM, những điển hình tiên tiến đó là tiền đề để ban hành cơ chế chính sách cho cả nước.
Cũng theo bà Thảo, Trung ương đã thẳng thắn nhìn nhận điểm nghẽn lớn nhất hiện nay là thể chế. Riêng với TP.HCM, đây là địa phương chịu tác động lớn nhất của cả nước, tác động đến tinh thần làm việc hăng say, dám nghĩ, dám làm, sợ rủi ro khi thi hành công vụ vì cơ chế, chính sách còn xung đột.
Bà cũng nhắc lại những tồn tại mà lãnh đạo TP.HCM đã chỉ ra và đồng tình với chỉ đạo của Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được là phải làm sống lại những dự án đang tồn đọng.
Góp ý kiến tại hội thảo, nguyên Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Huỳnh Đảm, cho rằng sau Đại thắng mùa Xuân năm 1975, TP.HCM có thể tự hào đã vượt qua muôn vàn khó khăn, thách thức, đạt những kết quả to lớn, có ý nghĩa lịch sử, trở thành đầu tàu, động lực tăng trưởng của khu vực và cả nước.
Ông cũng đúc kết, bốn chữ "đoàn kết, chủ động, sáng tạo và đột phá" là những yếu tố làm nên những thành quả đáng tự hào của TP.HCM trong 50 năm đất nước thống nhất.
Theo ông, tinh thần "xé rào" không chỉ giải quyết cho những công việc của địa phương mà rộng hơn là giúp Trung ương đổi mới, đất nước không ngừng phát triển.
Ở thời điểm hiện nay, ông Đảm cho rằng khi TP.HCM xác định thể chế là điểm nghẽn thì "tự mình phải cởi trói cho mình". Bởi thể chế là do con người tạo ra, do nhận định không đúng tình hình, không theo kịp thực tiễn. Cùng đó, TP.HCM cần cải cách mạnh mẽ tổ chức bộ máy là công việc cấp bách để bước qua thời kỳ mới.
Ông Huỳnh Đảm cũng nhìn nhận muốn có đoàn kết thì phải xây dựng MTTQ vững mạnh, đồng thời đề xuất nâng tầm MTTQ lên là một thành tố của hệ thống chính trị trong quá trình sửa đổi các quy định.
Trước mắt, ông Huỳnh Đảm cho rằng MTTQ phải tiếp tục là nòng cốt trong khối đại đoàn kết dân tộc, chăm lo đội ngũ ngang tầm nhiệm vụ, nhất là người đứng đầu...
Diện mạo, sức sống, tầm vóc mới của TP.HCM là kết tinh công sức của cán bộ, chiến sĩ, nhân dân
(PLO)- Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TP.HCM Nguyễn Thanh Nghị khẳng định thành tựu 50 năm của TP.HCM là nhờ sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương và kết tinh công sức, trí tuệ của lãnh đạo, cán bộ, chiến sĩ và nhân dân TP qua các thời kỳ.
