Ngày 1-7, tại Đắk Lắk, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì hội nghị tổng kết thực hiện Nghị quyết số 10-NQ/TW ngày 18-01-2002 và Kết luận số 12-NQ/TW ngày 24-10-2011 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng an ninh vùng Tây Nguyên.
Tây Nguyên là vùng đất nhiều tiềm năng
Hội nghị được tổ chức nhằm đánh giá tình hình thực hiện Nghị quyết 10 và Kết luận 12 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng an ninh vùng Tây Nguyên đến năm 2020. Đồng thời, định hướng các nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu nhằm xây dựng và phát triển vùng Tây Nguyên đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Mặt khác, hội nghị cũng nhằm lắng nghe các ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học, các viện nghiên cứu, trường đại học về các quan điểm, định hướng phát triển vùng Tây nguyên đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Tại hội nghị, các đại biểu tập trung trao đổi, đánh giá thực trạng việc tổ chức triển khai và kết quả đạt được, tồn tại, hạn chế và nguyên nhân sau 20 năm thực hiện Nghị quyết 10 và Kết luận số 12. Bên cạnh đó, dự báo tình hình quốc tế, trong nước thời gian tới tác động đến phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh của vùng Tây Nguyên.
 |
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại hội nghị. Ảnh ĐX |
Đồng thời, hội nghị cũng xác định vị trí, vai trò, cơ hội, tầm quan trọng và ảnh hưởng của vùng Tây Nguyên đối với phát triển kinh tế-xã hội, quốc phòng, an ninh của vùng với vùng Đông Nam Bộ, Duyên hải Nam trung bộ, tam giác phát triển Việt Nam - Lào - Campuchia và cả nước.
Các đại biểu cũng đề xuất quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu nhằm phát triển vùng Tây Nguyên đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Đồng thời, cũng đề xuất ban hành Nghị quyết mới của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển vùng Tây Nguyên đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng, sau 20 năm thực hiện Nghị quyết 10 và 10 năm thực hiện Kết luận 12, kinh tế-xã hội vùng Tây Nguyên đạt được nhiều kết quả khá toàn diện. Quy mô kinh tế được mở rộng, năm 2020 đạt khoảng 287 nghìn tỉ đồng, gấp khoảng 14 lần năm 2002.
GRDP bình quân giai đoạn 2002 - 2020 là 7,98%, cao nhất trong các vùng. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng giảm tỷ trọng nông nghiệp, tăng tỷ trọng dịch vụ. Công nghiệp của vùng phát triển nhanh. Nông nghiệp trở thành vùng sản xuất nông sản lớn, với nhiều mặt hàng chiếm tỷ trọng cao trong xuất khẩu của cả nước như cà phê, cao su, tiêu, cây ăn quả...Hoạt động dịch vụ du lịch có sự phát triển khá, hình thành các vùng du lịch sinh thái, văn hóa hấp dẫn.
Quốc phòng, an ninh vùng Tây Nguyên được giữ vững. Công tác xây dựng Đảng được quan tâm, năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của cấp ủy, tổ chức đảng và đảng viên được nâng lên. Chất lượng hoạt động của mặt trận tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội được nâng cao, khối đại đoàn kết toàn dân được củng cố, tăng cường…
Theo Thủ tướng, sau hơn 35 năm đổi mới, kinh tế đất nước đã đạt được những thành tựu quan trọng, vị thế, uy tín của đất nước được nâng lên.
Tuy nhiên, bên cạnh những thuận lợi thì vẫn còn những khó khăn thách thức. “Chúng ta phải luôn trong trạng thái thích ứng linh hoạt, nhất là những tác động từ bên ngoài vào nước ta...Tây Nguyên là địa bàn chiến lược, phát triển Tây Nguyên nhanh, bền vững là trách nhiệm của tất cả các cấp, các ngành, của cả hệ thống chính trị. Trong đó phải chú trọng phát huy tinh thần tự lực, tự cường và đổi mới sáng tạo, dám nghĩ, dám làm của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc trên địa bàn” - Thủ tướng nhấn mạnh.
Phải kết nối để phát triển
Cũng theo Thủ tướng Phạm Minh Chính, tuy có nhiều ưu điểm nhưng hiện nay việc phát triển cũng chưa xứng với tiềm năng. Nguyên nhân là do cơ chế, chính sách còn hạn hẹp, đầu tư chưa tương xứng, thể chế chưa giải quyết hết những vướng mắc của Tây Nguyên.
Ngoài ra, vấn đề quy hoạch phát triển địa phương và vùng chưa được xây dựng, thực hiện kỹ lưỡng, sự cố gắng tự lực, tự cường chưa được phát huy...
Vùng Tây Nguyên vẫn còn nhiều khó khăn. Phát triển kinh tế của vùng chưa bền vững, tăng trưởng kinh tế chậm lại, quy mô GRDP của vùng thấp trong các vùng kinh tế - xã hội.
Các tỉnh Tây Nguyên chưa tự cân đối được ngân sách địa phương. GRDP bình quân đầu người thấp so với các vùng. Giảm nghèo chưa bền vững, số hộ nghèo, cận nghèo lớn, nguy cơ tái nghèo cao.
Việc phát triển văn hóa, xã hội, y tế của vùng còn nhiều bất cập. Văn hóa chưa ngang tầm với kinh tế, chưa giải quyết tốt mối quan hệ giữa bảo tồn và phát triển. Giáo dục, đào tạo chuyển biến còn chậm, chất lượng nguồn nhân lực còn thấp so với các vùng khác của cả nước.
Nhân lực chất lượng cao là vấn đề còn trăn trở nhiều. Tình trạng thiếu đất sản xuất, đất nhà ở vẫn chưa được giải quyết triệt để...
Cạnh đó, tỷ lệ xã đạt chuẩn nông thôn mới của vùng đạt thấp xếp thứ 5/6 vùng. Liên kết giữa các địa phương trong vùng chưa chặt chẽ, còn hình thức, liên kết nội vùng và liên vùng chưa có tính chiến lược, lâu dài.
Mạng lưới kết cấu hạ tầng vùng, liên vùng còn chưa đồng bộ, chưa đáp ứng được yêu cầu tạo đột phát cho phát triển. Rừng tự nhiên suy giảm về cả diện tích và chất lượng. Tỉ lệ xã đạt chuẩn nông thôn mới thấp (xếp thứ 5/6 vùng)…
Theo đó, Thủ tướng yêu cầu các tỉnh Tây Nguyên và các bộ, ngành phải bám sát, cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội Tỉnh đảng bộ của năm tỉnh trong vùng để tổ chức thực hiện có hiệu quả. Mục tiêu phát triển Tây Nguyên cần thống nhất, đặt trong tổng thể các mục tiêu chung của cả nước.
Cũng theo Thủ tướng, việc xây dựng và phát triển vùng Tây Nguyên kết hợp hài hòa, hợp lý trên các trụ cột: kinh tế - xã hội - môi trường - quốc phòng, an ninh, đối ngoại. Phát triển bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu, phát huy tốt nhất các lợi thế đặc thù của từng địa phương.
Các tỉnh cần phải đẩy mạnh liên kết vùng và nội vùng, liên kết chặt chẽ với duyên hải Nam Trung Bộ và Đông Nam Bộ, kết nối nhanh với các trung tâm kinh tế lớn của cả nước, Tiểu vùng sông Mê Công và khu vực Tam giác phát triển Việt Nam - Lào – Campuchia và ASEAN. Phải kết nối Lâm Đồng-Đồng Nai, Đắk Nông-Bình Dương; Gia Lai-Bình Định, Kon Tum-Quảng Nam-Quảng Ngãi…
Theo Thủ tướng, phát triển Tây Nguyên phải đảm bảo nhanh, bền vững, hài hòa, lấy con người là mục tiêu, là trung tâm, là động lực phát triển. Bên cạnh đó, lấy văn hóa là nền tảng, bảo đảm quốc phòng, an ninh là trọng yếu, thường xuyên.
Các địa phương phải chú trọng công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức Đảng và đảng viên, đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
Các địa phương phải nghiên cứu cơ cấu lại nền kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng hiệu quả, đặc biệt chú trọng ngành nông, lâm nghiệp và du lịch. Lấy phát triển nông lâm nghiệp là bệ đỡ với các sản phẩm đặc thù, có chất lượng và giá trị cao; lấy du lịch là đột phá gắn với giữ gìn bản sắc văn hóa, phát triển các điểm đến du lịch quốc gia và đô thị du lịch quốc tế…
“Mục tiêu phát triển Tây Nguyên phải phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, giàu bản sắc văn hóa dân tộc. Phải chuyển đổi tư duy từ sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp…” Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh.
