Tại họp báo thường kỳ của Bộ Ngoại giao Việt Nam vào ngày 17-10, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng đã trả lời câu hỏi về quan điểm của Việt Nam về việc tòa án Thái Lan quyết định dẫn độ Y Quynh Bdap về Việt Nam.
Cụ thể, bà Phạm Thu Hằng cho biết Y Quynh Bdap là đối tượng đã trực tiếp tuyển mộ, kích động và chỉ đạo vụ khủng bố vào ngày 11-6-2023 tại Đắk Lắk, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.
Đối tượng này đã bị TAND tỉnh Đắk Lắk xét xử và kết án 10 năm tù về tội khủng bố vào tháng 1-2024.
"Việc dẫn độ đối tượng về Việt Nam là phù hợp và nhằm đảm bảo mọi đối tượng phạm tội đều phải bị xử lý trước pháp luật và các cơ quan chức năng Việt Nam sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan chức năng Thái Lan để xử lý vụ việc theo đúng quy định pháp luật của hai nước" - theo Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam.
Nhiều bạn đọc thắc mắc quy trình dẫn độ tội phạm sẽ như thế nào?
Theo quy định tại khoản 1 Điều 32 Luật Tương trợ tư pháp 2007, thì “Dẫn độ là việc một nước chuyển giao cho nước khác người có hành vi phạm tội hoặc người bị kết án hình sự đang có mặt trên lãnh thổ nước mình để nước được chuyển giao truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc thi hành án đối với người đó”.
Đối với Việt Nam, cơ sở pháp lý để thực hiện việc dẫn độ tội phạm là các Hiệp định tương trợ tư pháp (HĐTTTP) mà Việt Nam là thành viên, có quy định về vấn đề dẫn độ tội phạm và Luật Tương trợ tư pháp 2007, cùng các văn bản hướng dẫn thi hành Luật này.
Như vậy, để một quốc gia thực hiện việc dẫn độ tội phạm đối với Việt Nam thì giữa Việt Nam và quốc gia đó phải có HĐTTTP, trong đó quy định vấn đề dẫn độ.
Đến thời điểm hiện tại, Việt Nam đã ký kết rất nhiều HĐTTTP với các quốc gia và vùng lãnh thổ. Có những HĐTTTP có phạm vi điều chỉnh rộng, bao gồm cả tương trợ tư pháp trong lĩnh vực dân sự và hình sự (bao gồm nội dung dẫn độ) như HĐTTTP và pháp lý giữa Việt Nam và Liên Xô năm 1981; Hiệp định Tương trợ tư pháp giữa Việt Nam và Lào năm 1998…
Tuy nhiên, có những HĐTTTP mà Việt Nam ký kết có phạm vi điều chỉnh hẹp, chỉ bao gồm tương trợ tư pháp trong lĩnh vực dân sự (không có nội dung về vấn đề dẫn độ) như HĐTTTP giữa Việt Nam và Pháp năm 1999.
Việt Nam cũng đã ký kết một số HĐTTTP điều chỉnh riêng về hình sự như Hiệp định với Hàn Quốc năm 2003, Hiệp định với Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ai-len 2009, Hiệp định khung giữa các nước ASEAN về tương trợ tư pháp trong lĩnh vực hình sự (trên cơ sở hiệp định khung này các quốc gia ASEAN sẽ ký kết các hiệp định song phương với nhau).
Cụ thể, ngày 3-3-2010, Việt Nam và Thái Lan đã ký kết Hiệp định về chuyển giao người bị kết án phạt tù và hợp tác thi hành án hình sự (bao gồm nội dung dẫn độ).
Như vậy, có thể khẳng định việc dẫn độ Y Quynh Bdap về Việt Nam để xử lý là hoàn toàn phù hợp với các quy định.
Trong trường hợp giữa Việt Nam và quốc gia có liên quan không có HĐTTTP thì việc dẫn độ có thể được thực hiện theo nguyên tắc “có đi có lại” và căn cứ vào quy định của pháp luật quốc nội của Việt Nam và quốc gia có liên quan.
Ví dụ, trong trường hợp nhận được yêu cầu dẫn độ tội phạm từ phía Việt Nam thì việc Pháp có thực hiện hay không thực hiện yêu cầu này, hoàn toàn là quyền của nước Pháp, vì giữa hai nước không có điều ước quốc tế có liên quan.
