Những ngày qua, người dân một lần nữa rơi vào hoang mang khi Trung tâm Nghiên cứu và Tư vấn về tiêu dùng (CESCON) thuộc Hội Tiêu chuẩn và bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam công bố kết quả khảo sát sáu loại thực phẩm gồm bún, bánh canh, bánh phở, bánh hỏi, bánh cuốn và bánh ướt. Kết quả cho thấy có tới 24/30 mẫu có chất làm trắng huỳnh quang (tinopal) trong các loại thực phẩm này.
Trong lúc dầu sôi lửa bỏng vẫn chưa thấy một cơ quan nào xác nhận xem những thông tin này là có hay không, phương án giải quyết như thế nào để an dân. Thay vào đó, Sở Công Thương, Sở Y tế TP.HCM và siêu thị lại cứ chăm chăm lo phản pháo về cách làm của CESCON. Nói chung là các cơ quan này không đồng tình về cách lấy mẫu và công bố thông tin của CESCON. Họ cho rằng lấy mẫu như vậy là không minh bạch. Muốn minh bạch thì phải thực hiện có sự chứng kiến của các bên liên quan, phải có sự xác nhận của các đơn vị kinh doanh, phải niêm phong mẫu… Còn chuyện công bố thông tin, theo bà Lê Ngọc Đào, Phó Giám đốc Sở Công Thương TP.HCM, là phải xin phép cơ quan quản lý…
Về quy trình khảo sát và công bố thông tin của CESCON còn nhiều điều cần phải được đưa ra mổ xẻ. Tuy nhiên, giữa lúc có thông tin chấn động như vậy mà các cơ quan chức năng không có động thái giải quyết nào hướng đến bảo vệ sức khỏe cho người dân thì thật lạ. Chuyện này cũng giống như khi nghe có tiếng tri hô cháy nhà, anh không lo tức tốc tìm cách chữa cháy mà lại cứ chăm chăm đi tìm nguyên nhân cháy nhà! Lẽ ra trước hết Sở Công Thương, Sở Y tế khi nhận được thông tin này thì ngay lập tức phải tìm cách kiểm tra xem có thật là trong bún có chất tinopal hay không. Nếu có thì phải đưa ra biện pháp xử lý. Còn nếu thông tin không chính xác thì lúc này mới xem xét đến chuyện CESCON có thực hiện đúng các quy định pháp luật hay không.
Còn về chuyện công bố thông tin, kinh nghiệm trong vụ nước tương có chất gây ung thư 3-MCPD hồi năm 2005 vẫn còn thấm thía lắm. Hồi ấy, tất cả kết quả kiểm nghiệm chất lượng nước tương do Viện Vệ sinh y tế công cộng TP thực hiện đều được báo cáo về Sở Y tế TP và Bộ Y tế. Tuy nhiên, những báo cáo này đã bị ém nhẹm suốt sáu năm trời!
Nếu lần này CESCON làm theo đúng cách mà Phó Giám đốc Sở Công Thương Lê Ngọc Đào nói, là phải xin phép cơ quan quản lý, liệu lịch sử có lặp lại?
Việc khảo sát và công bố những thông tin vừa rồi của CESCON được dư luận hoan nghênh vì họ đang hành động đúng với tôn chỉ mục đích của hội là bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Trong mọi trường hợp, sức khỏe của người dân bao giờ cũng phải đặt lên hàng đầu. Nếu thật sự có những quy định làm hạn chế việc thông tin kịp thời cho người dân thì cần phải sửa lại các quy định cho phù hợp thực tế giúp không chỉ các trung tâm như CESCON mà ngay cả đến người dân cũng có thể tiến hành những khảo sát để công khai những vụ việc tương tự.
HOÀNG MẠNH HÀ
