Nhiều sai phạm tại các dự án BT đổi đất sân bay Nha Trang

Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa ban hành thông báo kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật liên quan đến các dự án BT sử dụng quỹ đất thanh toán tại sân bay Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa.

Nhiều sai phạm tại ba dự án BT của Phúc Sơn

Theo đó, có sáu dự án BT có chủ trương sử dụng quỹ đất thanh toán tại khu vực sân bay Nha Trang, gồm ba dự án do Công ty CP Tập đoàn Phúc Sơn (gọi tắt là Công ty Phúc Sơn) làm nhà đầu tư là dự án các tuyến đường, các nút giao thông kết nối khu sân bay Nha Trang; dự án nút giao Ngọc Hội; dự án đường vành đai kết nối nút giao thông Ngọc Hội.

Dự án thứ tư là dự án đường số 4 (đoạn từ đường số 6 đến đường số 23) do Công ty CP Đầu tư VCN làm nhà đầu tư. Dự án thứ năm là dự án đường Nguyễn Thiện Thuật nói dài, TP Nha Trang do Công ty Hacom Holdsing làm nhà đầu tư. Dự án thứ sáu là dự án hệ thống thu gom, xử lý nước thải khu du lịch Bắc Bán Đảo Cam Ranh do liên doanh Công ty CP Đầu tư và công nghệ môi trường INCOTEC- Công ty CP Xây dựng và thương mại Ngọc Minh UDIC làm nhà đầu tư.

Việc giao đất sân bay Nha Trang của UBND tỉnh Khánh Hòa có nhiều vi phạm. Ảnh: TẤN LỘC

Theo kết luận thanh tra, đối với ba dự án BT do Công ty Phúc Sơn làm nhà đầu tư, qua thanh tra có một số tồn tại, vi phạm thực hiện không đầy đủ các cam kết theo nội dung tờ trình của UBND tỉnh để được Thủ tướng đồng ý về nguyên tắc cho phép áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt.

Cụ thể: không đảm bảo tiêu chí cấp bách, điều kiện để được để được áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt quy định tại Điều 26 Luật Đấu thầu năm 2013.

Phê duyệt đề xuất dự ản, báo cáo nghiên cứu khả thi, tổng mức đầu tư, ký hợp đồng BT không phù hợp với tờ trình báo cáo Thủ tướng và được Thủ tướng chấp thuận, làm tăng tổng mức đầu tư lên 484 tỉ đồng, kéo dài thời gian thực hiện dự án lên thêm 30 tháng; tách một dự án nhóm A thành hai dự án nhóm B.

Các dự án BT do Công ty CP Tập đoàn Phúc Sơn làm nhà đầu tư có nhiều vi phạm. Ảnh: TẤN LỘC

Việc lập, thẩm định, phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi, ký kết hợp đồng BT còn có một số sai sót trong áp dụng định mức, đơn giá, biện pháp thi công, đền bù giải phóng mặt bằng và đưa một số hạng mục vào dự án đầu tư chưa đúng quy định (hạng mục đường dây cáp điện) làm tăng tổng mức đầu tư ba dự án BT lên 499 tỉ đồng.

Phương án hoàn vốn nêu trong hợp đồng BT không phù hợp với đề xuất của UBND tỉnh được Thủ tướng chấp thuận. Phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư, đàm phán và ký kết hợp đồng ba dự án BT có giá trị hợp đồng BT cao hơn giá trị dự án BT được tỉnh phê duyệt trong kế hoạch lựa chọn NĐT là 73 tỉ đồng (tổng ba hợp đồng BT) là vi phạm quy định.

Giao đất trái quy định

Ba dự án BT do các nhà đầu tư khác cũng có nhiều tồn tại, sai sót, vi phạm như việc phê duyệt đề xuất dự án, báo cáo nghiên cứu khả thi,  ký hợp đồng ba dự án BT khi chưa có quỹ đất thanh toán (quỹ đất thanh toán dự kiến chưa được Bộ Quốc phòng bàn giao); chưa xác định được giá trị quỹ đất thanh toán theo nguyên tắc ngang giá…

Dự án thứ tư là dự án đường số 4 (đoạn từ đường số 6 đến đường số 23) do Công ty CP Đầu tư VCN làm nhà đầu tư Ảnh: KN

Theo TTCP, việc sử dụng quỹ đất tại khu vực sân bay Nha Trang để thanh toán cho các dự án BT (dự án các tuyến đường, các nút giao thông kết nối khu sân bay Nha Trang, dự án nút giao Ngọc Hội; dự án đường vành đai kết nối Nút giao thông Ngọc Hội) là phù hợp với chủ trương đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý, phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch đô thị đã được phê duyệt.

Tuy nhiên, việc tổ chức thực hiện còn để xảy ra nhiều hạn chế, thiếu sót, vi phạm. UBND tỉnh Khánh Hòa tiếp nhận đất từ Bộ Quốc phòng đồng thời bàn
giao cho Công ty Phúc Sơn (tháng 12-2015) khi chưa có quyết định thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất là không đúng quy định tại Điều 53 Luật  Đất đai năm 2013.

UBND tỉnh Khánh Hòa không có văn bản thẩm định nhu cầu sử dụng đất, điều kiện giao đất của Sở TN&MT là vi phạm quy định. Trong đó có nội dung giao đất, cho thuê đất có thu tiền sử dụng đất để Công ty Phúc Sơn thực hiện dự án khu trung tâm đô thị thương mại - dch vụ- tài chính - du lịch Nha Trang là không đúng với đề xuất của UBND tỉnh (sử dụng quỹ đất để thanh toán hợp đồng BT) được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận. Sau đó, UBND tỉnh phải ban hành quyết định điều chỉnh thành giao toàn bộ diện tích đất (623.064 m²) để hoàn vốn dự án BT khi hợp đồng dự án BT chưa được ký kết là vi phạm quy định. 

Sau khi hợp đồng BT được ký, UBND tỉnh Khánh Hòa ban hành quyết định điều chỉnh, bổ sung nhưng chưa thể hiện đầy đủ nội dung giao đất, cho thuê đất và diện tích giao đất, cho thuê đất để thanh toán các dự án BT; chưa xác định tên, ký hiệu, diện tích giá trị quỹ đất hoàn vốn cho các dự án BT cũng như diện tích còn lại để xử lý theo quy định của pháp luật; chưa xác định giá đất cụ thể để làm cơ sở xác định giá trị quỹ đất thanh toán hoàn vốn cho các dự án BT.

Việc giao đất sân bay Nha Trang của UBND tỉnh Khánh Hòa chưa đúng quy định pháp luật. Ảnh: TẤN LỘC

Đến thời điểm thanh tra, UBND tỉnh và các sở, ngành chưa xác định giá đất cụ thể để làm cơ sở xác định giá trị quỹ đất hoàn vốn cho các dự án BT; chưa có quyết định phê duyệt giá đất của UBND tỉnh Khánh Hòa; chưa rà soát, xác định lại tên, ký hiệu, diện tích, giá trị quỹ đất hoàn vốn cho các dự án BT theo quy hoạch đã được phê duyệt.

TTCP chỉ rõ: việc phê duyệt quy hoạch chi tiết và điều chỉnh cục bộ quy hoạch chi tiết (tỉ lệ 1/500) khu trung tâm đô thị thương mại - dịch vụ - tài chính - du lịch Nha
Trang không phù hợp đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP Nha Trang đến năm 2025 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; không phù hợp quy hoạch phân khu tỉ lệ 1/2000) đã được UBND tỉnh phê duyệt. UBND tỉnh Khánh Hòa cấp giấy chứng nhận đầu tư khi chưa tiến hành lựa chọn nhà đầu tư là vi phạm quy định Luật Đất đai 2013; không đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư là vi phạm Luật Đầu tư và ccas quy định khác. Việc UBND tỉnh công nhận chủ đầu tư dự án không thông qua đấu
giá quyền sử dụng đất hoặc đấu thầu dự án là vi phạm quy định tại Điều 22 Luật
Nhà. Khi hồ sơ của nhà đầu tư đề nghị công nhận chủ đầu tư dự án không phù hợp với việc sử dụng quỹ đất để thanh toán dự án BT nhưng vẫn được UBND tỉnh phê duyệt, công nhận chủ đầu tư là không phù hợp.

TTCP chỉ rõ: Công ty Phúc Sơn đưa bất động sản vào kinh doanh, thu tiền của khách hàng khi bất động sản của dự án chưa đủ điều kiện được đưa vào kinh doanh là vi phạm pháp luật về kinh doanh bất động sản.