Theo Daily Beast, trận đánh cuối cùng trong Chiến tranh thế giới thứ 2 này diễn ra năm ngày sau khi trùm phát xít Đức Adolf Hitler tự sát. Lúc đó binh sĩ Đức và Mỹ đã hiệp lực cùng nhau chiến đấu giải cứu một nhóm tù nhân là các chính trị gia cấp cao của Pháp. Nhóm tù nhân này bị giam giữ trong lâu đài trung cổ Itter ở Áo kể từ khi Đức xâm chiếm Pháp, gồm: cựu Tổng thống Pháp Albert Lebrun, cựu Thủ tướng Édouard Daladier và Paul Reynaud, các tướng quân đội như Maxime Weygand và Maurice Gamelin và ngôi sao quần vợt Jean Borotra.
Trận đánh được viết lên bởi một lực lượng giải cứu gồm 14 binh sĩ Mỹ với hai xe tăng và đạn dược ít ỏi đã hiệp sức cùng với khoảng 20 binh sĩ Wehrmacht của Đức bảo vệ lâu đài trước một đơn vị SS quẫn trí.
Cuốn sách “Trận chiến cuối cùng” của sử gia Stephen Harding kể lại như sau:
Chỉ huy nhà tù, Sebastian Wimmer, bỏ trốn ngày 4 -5-1945 sau khi Eduard Weiter (chỉ huy pháo đài kiêm trung tá SS), chỉ huy cuối cùng của trại tập trung Dachau tự tử (nơi quản lý lâu đài Itter). Lúc này quân đội Đức đang rơi vào tình trạng như “rắn không đầu”. Lính bảo vệ của đơn vị SS, Totenkopfverbaende rời khỏi lâu đài ngay sau đó. Những tù nhân trong lâu đài đã lấy vũ khí là các súng máy và súng trường để lại trong lâu đài nổi dậy kiểm soát lâu đài và chờ phe Đồng minh đến cứu.
Lâu đài Itter nhìn từ hướng đông, dọc theo con đường dẫn đến cánh cổng. Ảnh chụp năm 1979. Nguồn: Business Insider
Zvonimir Čučković, một thành viên người Nam Tư trong phe kháng chiến bị giam ở Itter, bỏ chạy khỏi lâu đài để tìm sự hỗ trợ của Quân đồng minh chỉ hai ngày trước khi Wimmer bỏ trốn. Čučković, gặp sư đoàn 103 bộ binh Mỹ gần vùng Innsbruck và báo cho họ về những tù nhân trong lâu đài. Thiếu tá Josef Gangl, chỉ huy một đơn vị Wehrmacht cũng đã hợp tác với lực lượng kháng chiến Áo vào những ngày cuối của cuộc chiến. Gangl dự tính cứu những tù nhân trong lâu đài, nhưng thay vì vậy thì lại đầu hàng quân Mỹ.
Kế hoạch được vạch ra để giải cứu những cá nhân quan trọng bị giam trong lâu đài Itter. Trung úy John C. "Jack" Lee khi đó 27 tuổi, đã tình nguyện nhận nhiệm vụ giải cứu, đi theo là lính của Gangl. Lực lượng giải cứu gồm 14 lính Hoa Kỳ, 2 xe tăng Sherman, 1 chiếc xe Volkswagen Kübelwagen và khoảng 20 binh lính Đức. Một lối đi nhỏ để chặn kẻ địch được dựng lên và một chiếc Sherman được bố trí lại phía sau để bảo vệ cây cầu.
Những tù nhân Pháp chào mừng nhóm giải cứu nhưng thấy thất vọng vì lực lượng quá ít. Lee bố trí lính dưới trướng mình tại các chốt phòng ngự xung quanh lâu đài. Ông còn để chiếc Sherman của mình (tên là Besotten Jenny) tại ngay cửa chính.
Cựu Tổng thống Pháp Albert Lebrun. Ảnh: Daily Mail
Một lực lượng nhỏ của Waffen-SS (lực lượng vũ trang SS) bắt đầu tấn công vào lâu đài ngay sau đó, vào sáng 5-5. Trước khi đợt tấn công bắt đầu, Gangl kịp gọi điện cho Alois Mayr – chỉ huy kháng chiến Áo ở Itter và yêu cầu tăng viện. Ngay tức thì, thêm hai lính Đức và một thành viên kháng chiến Áo tên là Hans Waltl nhanh chóng chạy xe tới lâu đài. Chiếc Sherman bắn súng máy yểm trợ cho tới lúc bị hỏa lực của Đức phá hủy. Lee lệnh cho các tù binh người Pháp nấp vào, nhưng họ cứ đứng bên ngoài, và chiến đấu cùng với lính Mỹ và lính Wehrmacht Đức.
Trong trận chiến, ngôi sao quần vợt Borotra tình nguyện rời khỏi lâu đài để kiếm sự hỗ trợ từ bên ngoài. Lúc sau thì đơn vị giải vây là trung đoàn bộ binh 103 của Mỹ đến và đánh bại quân SS.
Lee được trao huân chương cá nhân có phục vụ loại xuất sắc (Distinguished Service Cross) và được thăng lên cấp Đại úy. Gangl thì tử trận vì trúng đạn bắn tỉa, nhưng cũng được vinh danh là anh hùng quốc gia của Áo và được đặt tên cho một con đường ở vùng Worgl. Một số người đánh giá trận chiến này là trận đánh "kỳ lạ" nhất của cuộc Thế chiến thứ 2 và cũng là trận duy nhất mà người Mỹ và Đức chiến đấu như các đồng minh trong chiến tranh.
| Lâu đài trung cổ Itter (tiếng Đức: Schloss Itter), là một lâu đài nhỏ tọa lạc trên một ngọn đồi gần làng Ittler thuộc huyện Kitzbühel tại Áo. Sau sự kiện Anschluss (Đức sáp nhập Áo), chính phủ Đức chính thức thuê mượn lâu đài từ chủ nhân của nó – Franz Gruener vào cuối năm 1940. Trung tướng Đức Oswald Pohl thuộc SS chiếm lâu đài theo lệnh của Heinrich Himmler vào ngày 7 -2-1943. Việc chuyển đổi lâu đài thành một nhà tù hoàn thành vào ngày 25 -4-1943, và cơ sở vật chất được đặt dưới sự quản lý của trại tập trung Dachau. Nhà tù được xây nhằm chứa những tù nhân có tiền sử thuộc vào dạng quan trọng mà Đức Quốc xã có thể khai thác được. |
