TOÁN CƯỚP RẰN RI
Khoảng 19 giờ 15 ngày 22-6-1995, anh Huỳnh Anh Dũng (SN 1964) chủ tiệm vàng Kim Tươi, ở ấp 3, xã Xuân Hưng, huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai đang gom vàng để đóng cửa thì có ba đối tượng, trong đó có hai đối tượng mặc quần áo rằn ri cầm súng AK, búa xuất hiện. Tên cầm súng án ngữ ngay cửa ra vào để 2 tên dùng búa đập tủ kính trưng vàng. Anh Dũng hô “cướp! cướp!” thì tên cầm súng liền bắn ba phát súng làm mọi người hoảng sợ vội tìm chỗ trốn. Sau khi lấy đi khoảng 30 - 40 lượng vàng, bọn cướp tẩu thoát về hướng đồi Môn, thuộc ấp 4, xã Xuân Hưng, giáp ranh với trường bắn 109.
Tin về vụ cướp tiệm vàng Kim Tươi lan đi rất nhanh, gây tâm lý lo lắng trong nhân dân. Nên biết rằng, sau hàng loạt vụ án đặc biệt nghiêm trọng xảy ra trên cả nước với loại tội phạm mới - khủng bố thì vụ cướp tiệm vàng Kim Tươi làm dư luận bàng hoàng. Vụ cướp không gây thiệt hại về người, nhưng lại mang tính chất và mức độ về sự táo bạo, liều lĩnh, dùng súng gây án của bọn cướp.
Công an tỉnh Đồng Nai đã dốc toàn lực với những điều tra viên (ĐTV) dày dạn kinh nghiệm nhất vào điều tra vụ án. Tiến hành khám nghiệm hiện trường, truy nóng theo đường rút chạy của toán cướp, các trinh sát thu được 1 búa đinh, 1 đôi dép da hiệu Snooker, 6 nhẫn vàng, 2 vỏ đạn AK. Theo đường rút chạy của bọn cướp, cách hiện trường 250m, ĐTV thu được 1 hộp đựng vàng có dính máu và một số giá nhựa để gắn nhẫn vàng. Tại gần cổng vào thánh đường ấp 4, Xuân Hưng, bọn cướp làm rơi 4 nhẫn vàng, 2 đôi bông tai. Tiến hành lấy lời khai của các nhân chứng và người bị hại, ngoài những thông tin về số lượng đối tượng, màu quần áo chúng mặc như đã nói ở trên thì ĐTV chỉ thu được rất ít thông tin trong đó có đặc điểm nhân dạng của tên giả vờ vào hỏi mua thuốc lá nói tiếng Quảng Trị, cao khoảng 1,6m, da ngăm đen.
Trong khi vụ cướp tiệm vàng Kim Tươi đang được đẩy nhanh tiến độ điều tra thì lúc 19 giờ 45 ngày 21-8-1995 tiệm vàng Hoa Hạnh của anh Võ Cường, ở ấp 2, xã Bàu Lâm, huyện Xuyên Mộc, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu lại bị cướp tấn công. Nhóm cướp cũng gồm 3 - 4 tên mặc quần áo rằn ri và quần áo bộ đội, bịt mặt, dùng súng AK, dao, búa bắn đinh uy hiếp, khống chế mọi người trong tiệm vàng rồi cướp đi khoảng 30 - 40 lượng vàng. Tổ chức khám nghiệm nhanh vụ cướp này, Công an tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu thu được nhiều dấu vân tay, dấu vết máu của đối tượng, 3 vỏ đạn AK. Theo đường rút chạy của bọn cướp, ĐTV thu được 1 búa đinh, 1 găng tay chúng vứt lại.
Xuân Lộc và Xuyên Mộc - hai huyện thuộc hai tỉnh nhưng là địa bàn giáp ranh nên công tác điều tra đã được lực lượng công an hai tỉnh Đồng Nai và Bà Rịa - Vũng Tàu thường xuyên trao đổi. Các ĐTV tại hai địa bàn bước đầu nhận định: đặc điểm về số lượng đối tượng, cách ăn mặc, phương thức, thủ đoạn gây án rất giống nhau nên nhiều khả năng hai vụ cướp cùng do một nhóm đối tượng gây ra. Để thúc đẩy việc điều tra nhanh hơn và có sự chỉ đạo thống nhất, ngày 5-9-1995, Tổng cục Cảnh sát triệu tập cuộc họp tại Công an tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu gồm các đơn vị thuộc Bộ Công an, Công an TP. Hồ Chí Minh và Công an tỉnh Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu do đại tá Nguyễn Văn Biên - Phó tổng cục trưởng chủ trì. Các đơn vị đã phân tích sâu về hai vụ cướp và cùng thống nhất: Bọn cướp chọn thời gian hành động là vào khoảng 19 giờ, khi các chủ tiệm vàng đã gom vàng bỏ vào hộp lớn. Chúng gây án manh động, trắng trợn, khi chiếm lĩnh được hiện trường thì tên mặc quần áo rằn ri bắn và khống chế nạn nhân để đồng bọn đập tủ kính cướp vàng cho vào túi quần, vào bao đựng có mang theo. Sau khi gây án, chúng rút ngay vào rừng, kiểm tra tài sản cướp được và bỏ lại số hộp nhựa, chân đế đựng vàng. Các đối tượng đã nghiên cứu rất kỹ đường đi lối lại, thông thạo địa bàn, hành động liều lĩnh và ở cả hai vụ cướp chúng đều để lại vật chứng là phương tiện gây án như búa đinh, dép, găng tay, khăn bịt mặt, máu, dấu vân tay.
Ngoài việc đưa ra những nhận định, giả thuyết về nhóm cướp, các đơn vị cũng đánh giá: địa bàn xảy ra hai vụ cướp có hai trại cải tạo lớn của Bộ Công an là trại Thủ Đức Z30D và T345 (Xuyên Mộc) nên việc sàng lọc đối tượng không thể bỏ qua số đối tượng hình sự đã ra trại nhưng không về quê hương mà cư trú quanh khu vực. Hơn một tuần sau cuộc họp tại Công an tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, ngày 14-9-1995, đại tá Nguyễn Văn Biên đã ký quyết định thành lập Ban chuyên án (BCA) do đồng chí Nguyễn Thế Bình - Phó cục trưởng Cục CSĐT làm trưởng ban, hai phó trưởng ban là các đồng chí Trần Dũng - Phó giám đốc Công an tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và đồng chí Nguyễn Phi Hùng - Phó giám đốc Công an tỉnh Đồng Nai. Chuyên án có sự tham gia của các lực lượng CSĐT, CSHS, Bộ Công an, Công an tỉnh Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu và công an hai huyện nơi xảy ra hai vụ cướp. Theo kế hoạch mỗi người một việc với tiến độ thật khẩn trương. Rất nhiều đối tượng, địa bàn được rà soát, sàng lọc. Có địa bàn lực lượng điều tra đã chia theo ô ở khu vực xung quanh nơi xảy ra vụ án, đến từng tổ dân phố, từng đội nông trường, các chủ tiệm sửa xe máy, các chủ sạp bán dép da để xác minh. Song song với đó là dựng lại đặc điểm đối tượng, truy tìm vật chứng, hung khí và có phương án phòng ngừa các vụ cướp khác có thể xảy ra. Lực lượng điều tra được chia theo nhóm và áp dụng mọi biện pháp nghiệp vụ để điều tra, trong đó đi sâu phát động phong trào quần chúng tố giác tội phạm. Nhiều đối tượng khả nghi được đưa vào diện cần phải chú ý để xác minh như Vũ M.S vì có tin S. đào được một khẩu súng AK. Rồi nhóm Trần V.Ng, Nguyễn V.T, Nguyễn V.L, Đỗ H.Ng, Hoàng V.Th có bất minh về thời gian... ĐTV cũng được lệnh đi vào các băng cướp mới nổi và cả số đang hoạt động trên địa bàn Đồng Nai và Bà Rịa - Vũng Tàu.
Theo kế hoạch, cứ 10 ngày một lần BCA tiến hành họp nghe các ĐTV, trinh sát báo cáo. Thời gian cứ thế trôi đi với sự bế tắc và gần như chưa có manh mối nào để có thể tìm thấy tia hy vọng. Cục CSĐT Bộ Công an đã in hàng trăm tập ảnh tang vật để truy tìm, phối hợp cùng lực lượng điều tra Quân khu 7 và Cục kỹ thuật hình sự Bộ Công an bắn và giám định đến 106 khẩu súng, rà soát tổng số 1.006 đối tượng khả nghi và tất cả chỉ là... con số không.
Nguyễn Quang Đông, Nguyễn Quang Thỷ, Nguyễn Quang Bé, Nguyễn Ngọc Bình
VỤ VƯỚP TIỆM VÀNG KIM HÀ VÀ NHỮNG MANH MỐI
Trong khi công tác điều tra 2 vụ cướp tiệm vàng Kim Tươi ở Đồng Nai và Hoa Hạnh ở Bà Rịa - Vũng Tàu chưa tìm ra lối đi thì khoảng 19 giờ ngày 24-11-1995 tiệm vàng Kim Hà ở thị trấn Đạm Bri, huyện Đạ Huoai, tỉnh Lâm Đồng lại bị cướp tấn công. Cũng là nhóm cướp có 3 - 4 tên, 1 tên mặc quần áo rằn ri nổ súng thị uy, những tên còn lại dùng búa đập tủ kính lấy vàng. Sau khi nhận được tin báo từ Công an Lâm Đồng, BCA đã cử ĐTV lên phối hợp cùng Công an tỉnh Lâm Đồng tiến hành điều tra truy xét đối tượng, tập trung vào việc khám nghiệm hiện trường. Rút kinh nghiệm từ hai vụ cướp tiệm vàng trước đó, công tác bảo vệ và khám nghiệm hiện trường tại vụ cướp tiệm vàng Kim Hà được thực hiện rất tỉ mỉ và thu được nhiều dấu vết quan trọng. Ngày 27-11-1995 BCA triệu tập cuộc họp có sự tham gia của PC16 và Công an huyện Đạ Huoai, tỉnh Lâm Đồng. Tại cuộc họp này Tổng cục Cảnh sát quyết định bổ sung hai lực lượng PC16 và Công an Đạ Huoai, tỉnh Lâm Đồng vào BCA. Kết quả giám định vỏ đạn thu được tại hiện trường 3 vụ cướp cho kết quả là cùng được bắn ra từ một khẩu súng. Nhóm điều tra tại Lâm Đồng đã huy động các lực lượng cùng tham gia, đi sâu vào vận động quần chúng và đã thu được nhiều manh mối quan trọng.
Tổng hợp thông tin do quần chúng cung cấp, kết hợp với kết quả khám nghiệm hiện trường, BCA đã xác định được nhóm đối tượng nghi vấn gồm: Nguyễn Quang Đông (SN 1968), Nguyễn Quang Thỷ (SN 1972), Nguyễn Quang Bé (SN 1974) là ba anh em ruột và Nguyễn Ngọc Bình (SN 1974), cùng trú ấp 2, xã Sông Nhạn, huyện Long Khánh, Đồng Nai. Đi sâu xác minh, xác định nhóm này có quan hệ với Nguyễn Đăng S., ở thôn 3, thị trấn Đạm ri, Đạ Huoai. Lúc 15 giờ ngày 20-12-1995, theo đề nghị của các ĐTV và trinh sát, đồng chí trưởng BCA đã quyết định triệu tập cuộc họp BCA tại phòng Hình sự Công an tỉnh Đồng Nai để trực tiếp nghe và đánh giá kết quả điều tra. Các thành viên tham gia cuộc họp này thống nhất nhận định: đây là nhóm đối tượng khả nghi nhất và chỉ đạo tập trung thu thập chứng cứ, làm rõ về thời gian, mối quan hệ cùng những bất minh khác để sau khoảng từ 7 đến 10 ngày sẽ quyết định bắt đồng loạt. Để đảm bảo tiến độ điều tra, BCA đã bổ sung thêm lực lượng cho các mũi điều tra tại Đồng Nai và Lâm Đồng.
Hướng điều tra tại Lâm Đồng đã tiếp cận được chị D. và được chị cho biết, trong một lần đến nhà Đông, Đông không có nhà, thấy có chiếc ví da, chị D. đã mở ra xem thì thấy bên trong có 1 nhẫn vàng và 1 giấy tờ xe giả. Tức vì Đông nợ tiền không trả lại có vàng nhét ví nên chị D. đã đến Công an huyện Long Khánh tố cáo. Trước đó Công an xã Sông Nhạn có gọi Đông lên răn đe nên Đông sợ bỏ đi Sông Bé. Nguyễn Quang Thỷ cũng bỏ đi khỏi địa phương từ ngày 22-12-1995. Trước tình thế có thể gây bất lợi cho công tác điều tra, ngày 23-12, nhóm điều tra tại Lâm Đồng đã báo cáo BCA cho phá án và được đồng chí Trưởng ban đồng ý. Đêm 23 rạng 24-12, BCA đã bắt Nguyễn Quang Thỷ tại nhà riêng, khám xét thu ba mảnh giấy nhỏ ghi số lượng nữ trang, 3,2 triệu đồng, 1 khăn che mặt, 1 xe máy hiệu City 100. Quá trình bắt và khám xét nhà đối tượng Nguyễn Ngọc Bình, thu được 1 xe Sang Yang biển số 61V-1034, 1 hóa đơn bán vàng hiệu Kim Hà, 1 dây chuyền 2 chỉ vàng Kim Hà, 3 nhẫn vàng, 3 sợi dây chuyền vàng khác.
Đến ngày 25-12, khi Nguyễn Quang Đông đang điều khiển chiếc xe máy Dream II biển số 50N-4750 trên địa bàn huyện Lộc Ninh, tỉnh Sông Bé (nay là Bình Phước) thì bị bắt giữ; khám trong người Đông thu được 1,5 cây vàng. Tại nhà Đông, các ĐTV thu được 1 khẩu súng AK mang số 05461, 12 viên đạn, một số quần áo kiểu dáng quân đội, công an. Cùng ngày Nguyễn Quang Bé cũng bị bắt giữ tại thị trấn La Gi, tỉnh Bình Thuận khi hắn đang trên đường ra Quảng Trị, thu 1 xe Suzuki Crystal, 1 dây chuyền, 4 nhẫn vàng.
Trước những chứng cứ không thể chối cãi, cả bốn đối tượng đã cúi đầu nhận tội. Nguyễn Quang Đông được xác định là đối tượng cầm đầu. Đông khai, tháng 6-1994, Đông bị tai nạn giao thông, được bồi thường 21 triệu đồng. Hắn đã bán chiếc xe Honda 67, phụ thêm tiền mua chiếc xe Dream II, nhưng sau đó thua bạc nên mất cả xe. Đông đã lừa vay của chị D. 5 chỉ vàng và 5 triệu đồng đi mua 1 xe máy City 100 không giấy tờ rồi làm biển số, giấy tờ giả để sử dụng. Con bạc Nguyễn Quang Đông vẫn rất máu me nên hắn bán căn nhà được 25 triệu đồng mang đi “nướng” hết 10 triệu. Đêm 9-4-1995, hắn lẻn vào nông trường cao su Long Giao lấy trộm 1 khẩu súng AK đưa về cưa báng gỗ chuẩn bị đi cướp. Đông rủ thêm hai người em ruột và Bình cùng tham gia các vụ cướp. Để cho chắc ăn, ngày 20-6-1995, Đông và Bình đến Xuân Lộc quan sát và chọn tiệm vàng Kim Tươi để mở màn cho hàng loạt vụ cướp tiệm vàng mà anh em Đông và Bình là thủ phạm. Toàn bộ số vàng cướp được chúng chia nhau ăn xài và nướng vào các canh bạc.
Ba vụ cướp tiệm vàng một thời gây hoang mang dư luận đã được làm rõ. Kết thúc chuyên án này, BCA đã có những đánh giá rút kinh nghiệm và cùng thống nhất: Vụ cướp tiệm vàng Kim Hà ở thị trấn Đạm Bri xảy ra sau cùng, nhưng qua điều tra thấy có nhiều khả quan. Và thực tế đã chứng minh hướng điều tra từ Lâm Đồng đã mang lại nhiều kết quả để góp phần phá chuyên án. Thắng lợi của chuyên án không chỉ khích lệ thêm tinh thần của các ĐTV, trinh sát, làm nức lòng nhân dân mà còn thể hiện một sự hiệp đồng tác chiến chặt chẽ và rất có hiệu quả của lực lượng công an.
Theo MAI KHÔI (CATP)
