“Họ giới thiệu là thương lái từ TP.HCM xuống rồi nhờ HTX của tụi tui làm mối để phổ biến với bà con bán lá khoai lang và HTX thu thì mỗi ký huê hồng là 1.000 đồng, còn giá thu mua là 10.000 đồng/kg” - ông Trung kể.
Cũng theo lời ông Trung, khi ông hỏi những người lạ mua lá khoai lang non để làm gì thì họ chỉ ậm ừ nói cho qua chuyện là đem đi xuất khẩu, còn xuất bán sang nước nào thì không tiết lộ mà nói nhu cầu cần khoảng 20 tấn. Khi ông Trung đánh tiếng về chuyện hợp đồng ký kết ra sao thì những người nói trên nói thẳng là không cần hợp đồng và móc ra đưa cho ông 20 triệu đồng gọi là tiền đặt cọc trước. “Tôi thấy mấy ông này lạ thiệt. Hồi nào giờ không quen biết, chẳng hẹn hò gì ráo tự dưng kéo đến rồi nói mua bán và đem cọc tiền để đó kêu đặt cọc mà hổng cần hợp đồng ký kết gì hết làm tui nghi nghi. Tui nói thiệt, bà con trong HTX khoai lang chỉ vừa trồng, hổng biết cách nào họ biết mà tới để đòi mua lá non. Bán lá non khi khoai chưa tới thu hoạch ai mà bán. Trước giờ có công ty hay doanh nghiệp nào muốn ký kết hay liên kết bao tiêu với HTX tụi tui họ đều liên hệ trước, hẹn hò ngày giờ xuống để gặp gỡ trao đổi rồi tìm hiểu để biết rõ nhu cầu của nhau cũng như gốc gác của công ty, doanh nghiệp. Đằng này mấy ông TQ lạ hoắc lạ huơ, tui xin cái danh thiếp mà họ hổng cho, chỉ cho mấy số điện thoại mà nhìn qua là biết xài SIM khuyến mãi” - ông Trung nói.
ông Trung cho biết HTX có diện tích sản xuất khoảng 50 ha thì 70% là trồng khoai lang, phần còn lại luân canh rau màu, khoai lang của bà con mới trồng nên tự dưng có người đặt chuyện mua bán lạ lùng nên phải cảnh giác. “Nếu họ có thiện chí đàng hoàng, có địa chỉ rõ ràng và cùng đàm phán ký kết hợp đồng với thời gian lâu dài 7-8 tháng trở lên thì chúng tôi sẽ bàn bạc để hợp tác vì có thể chuyên canh những giống khoai chỉ để lấy lá, đọt bán. Nhưng cái kiểu không hợp đồng cụ thể rõ ràng, mập mờ chuyện địa chỉ mua bán thì tui sợ họ mua 1-2 lần rồi bỏ đi thì chết bà con mình” - ông Trung bày tỏ.
Ông Ba Nhăm, xã Thành Lợi, Bình Tân, nói: “Khoai trồng chưa được hai tháng mà cắt đọt thì làm sao mà hình thành củ và nuôi củ lớn được, làm vậy khác nào múc bỏ công sức của mình. Tui và bà con ở đây chẳng ai dại mà mua bán kiểu đó…”.
Ông Nguyễn Minh Thuận, Phó Chủ tịch UBND xã Thành Lợi, huyện Bình Tân, cho biết: “Sau khi nhận thông tin thương lái TQ đến đặt vấn đề mua lá khoai lang non và đọt khai lang, phía xã đã họp xã viên HTX cũng như bà con nông dân chuyên canh khoai lang để cảnh báo về tình hình thương lái TQ thu gom các mặt hàng nông sản kiểu “dị thường” để người dân phòng tránh, không vì lợi trước mắt mà bán cho thương lái”. Cũng theo ông Thuận, 95% đất nông nghiệp của xã trồng khoai lang, do đó nếu bán lá khoai lang non cho thương lái TQ sẽ dẫn đến tình trạng xáo trộn năng suất của vùng khoai lang.
Trong khi đó, Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Vĩnh Long Phan Nhựt Ái cho biết tỉnh đã khuyến cáo và tổ chức tuyên truyền, giải thích để bà con nông dân cảnh giác và đề phòng trước kiểu mua bán không rõ ràng, lập lờ. “Họ đến hỏi và đặt vấn đề nhưng chưa thực hiện giao dịch mua bán nên ngành chức năng chưa thể xem xét để khẳng định xem có vi phạm hay không. Vấn đề ở đây là kiểu đặt vấn đề mua không bình thường thì cần phải đề cao cảnh giác” - ông Ái nói.
GIA TUỆ