Trong Ỷ Thiên Đồ Long Ký, Kim Dung không chỉ khiến người đọc say mê bởi những cốt truyện lạ lùng, hấp dẫn mà lồng ghép trong đó là những mối tình không thể ngờ tới.
Đầu tiên phải nói đến chuyện tình tay năm của Trương Vô Kỵ - Triệu Mẫn - Chu Chỉ Nhược - Ân Ly - Tiểu Chiêu.
Trương Vô Kỵ đúng là thân trai 12 bến nước. Chàng khổ vì quá đẹp trai, quá nhân hậu, quá thông minh, quá tài giỏi cộng với quá men lỳ kiểu chuẩn soái ca. Trương Vô Kỵ chẳng khác gì… một đóa hoa hướng dương vàng rực, hấp dẫn bốn con bướm Triệu Mẫn, Chu Chỉ Nhược, Ân Ly, Tiểu Chiêu vô cùng xinh đẹp vây quanh.
Đầu tiên Trương Vô Kỵ hứa sẽ lấy Ân Ly. Cũng trong thời gian này, chàng gặp lại Chu Chỉ Nhược. Dù chỉ gặp nhau một lần lúc còn nhỏ ở bến thuyền nhưng ấn tượng về Chỉ Nhược mãi không tan trong lòng Vô Kỵ. Lớn lên, Chỉ Nhược lại xinh đẹp quá mức quy định nên vừa gặp lại là Vô Kỵ mê ngay. Chẳng bao lâu sau, Vô Kỵ lại gặp Tiểu Chiêu. Nhưng kịch tính chỉ xảy ra khi Vô Kỵ gặp Triệu Mẫn - quận chúa nhà Nguyên.
Triệu Mẫn đúng chuẩn gái hư ngày xưa. Nàng tuy xinh đẹp nhưng bướng bỉnh, thích học võ công, lại hay đóng giả đàn ông đi khắp thiên hạ. Sau vài lần gặp gỡ Vô Kỵ thì nàng đem lòng yêu hắn, một trai ngoan đúng nghĩa.
Bi kịch chuyện tình tay năm bắt đầu xảy ra trên đảo Băng Hỏa. Điểm nhấn chính là lúc Tiểu Chiêu bại lộ thân phận và phải trở về Ba Tư làm Thánh nữ Minh giáo.
Điểm nhấn tiếp theo rơi vào đêm định mệnh, khi Ân Ly bị giết. Cả Vô Kỵ, Tạ Tốn và Chỉ Nhược đều bị trúng độc Thập hương nhuyễn cân tán. Triệu Mẫn biến mất cùng Ỷ Thiên kiếm, Đồ Long đao và chiếc thuyền duy nhất. Mọi hiềm nghi đều đổ hết lên đầu Triệu Mẫn.
Lúc trở về đất liền, gặp lại Triệu Mẫn, dù rất hận nhưng Vô Kỵ cũng không thể ra tay vì một cảm giác rất lạ lùng. Ngay cả khi chuẩn bị kết hôn với Chỉ Nhược, Vô Kỵ vẫn chẳng phân biệt rõ được tình cảm của mình. Bỏ Chỉ Nhược tại lễ cưới để chạy theo Triệu Mẫn, chàng nói là vì nghĩa phụ Tạ Tốn nhưng phải chăng đó chỉ để biện minh cho việc trốn chạy theo tình yêu?
Chàng thừa nhận với Triệu Mẫn: Tiểu Chiêu đi, ta rất buồn. Ân Ly chết, ta rất đau. Với Chỉ Nhược thì vừa kính vừa sợ. Còn với Triệu Mẫn thì… vừa yêu vừa hận. Vậy là đã rõ! Tuy vấn vương chữ tình với bốn nàng nhưng người duy nhất Vô Kỵ yêu chính là Triệu Mẫn.
Chuyện tình tay năm cuối cùng cũng đi đến cái kết, tuy nhiên cả năm người đều phải trả cái giá không hề nhẹ lòng. Tiểu Chiêu cả đời phải sống cô độc ở xứ Ba Tư xa xôi. Chu Chỉ Nhược suốt đời dằn vặt vì những hành động của mình. Ân Ly phải mang trên mặt những vết sẹo và nỗi đau nhìn người mình yêu hạnh phúc bên cô gái khác.
Trương Vô Kỵ được hạnh phúc bên người yêu nhưng cũng sứt mẻ tình cảm với không ít anh em Minh giáo. Nhưng người phải trả giá nhiều nhất cho cuộc tình này là Triệu Mẫn. Nàng tuy có được trái tim Vô Kỵ nhưng phải từ bỏ gia đình và đứng nhìn cả vương triều nhà Nguyên sụp đổ.
Chuyện tình thứ hai trong Ỷ Thiên Đồ Long Ký là câu chuyện “tình mẹ duyên con” của gia đình nhà Ân Lê Đình - Kỷ Hiểu Phù - Dương Tiêu - Dương Bất Hối.
Ân Lê Đình yêu Kỷ Kiểu Phù, Kỷ Hiểu Phù yêu Dương Tiêu, Dương Tiêu cũng yêu Kỷ Hiểu Phù. Cuối cùng Ân Lê Đình lại lấy Dương Bất Hối - con của Dương Tiêu và Hiểu Phù. Bốn người trong một gia đình nhưng có đến ba mối tình trong đó. Quá hắc não đúng không?
Nhiều năm trước, Ân Lê Đình của Võ Đang, cũng là Lục Thúc của Trương Vô Kỵ (bây giờ giới trẻ hay gọi thân thương là chú Sáu) có hôn ước với Kỷ Hiểu Phù (giới trẻ cũng thương gọi là cô Kỷ) của Nga Mi. Tưởng đâu đây sẽ là cặp đôi đẹp nhất võ lâm thời bấy giờ thì bỗng nhiên tòi ra ông Dương Tiêu - Quang Minh tả sứ của Minh giáo.
Sự xuất hiện của Dương Tiêu cho thấy trai ngoan sống tốt đời đẹp đạo như chú Sáu thật sự ít hấp dẫn hơn trai hư. Tuy là bad boy nhưng Dương Tiêu lại có sức hấp dẫn khiến cô Kỷ không sao cưỡng được.
Cô Kỷ cũng ý thức được rằng cô không thể làm “bạn gái” của Dương Tiêu kia bởi chánh tà bất lưỡng lập. Nhưng càng lánh xa thì trái tim cô càng hướng về hắn. Quả ngọt của cuộc tình này là sự ra đời của Dương Bất Hối.
Việc đặt tên con là Bất Hối cũng cho thấy cô Kỷ không hề hối hận khi cùng Dương Tiêu “ăn cơm trước kẻng”.
Cuối cùng thì bi kịch cũng đến với cô Kỷ. Sư phụ của cô, Diệt Tuyệt sư thái, rất căm thù nhưng khổ nỗi bà không thể “thịt” được Dương Tiêu bởi võ công của hắn quá cao. Vậy là bà bắt cô Kỷ giả vờ gần gũi Dương Tiêu để một đao lấy mạng hắn. Cô Kỷ không nghe theo, đành chấp nhận bị Diệt Tuyệt sư thái một chưởng lấy đi mạng sống.
Diệt Tuyệt sư thái sau khi hại cô Kỷ thì nói dối chú Sáu rằng thủ phạm là Dương Tiêu. Sầu và hận, chú Sáu quyết tâm phải lấy cho được mạng họ Dương kia.
Mười mấy năm sau, chú Sáu gặp lại Dương Tiêu ở Quang Minh Đỉnh trong trận chiến nổi tiếng nhất của Ỷ Thiên Đồ Long Ký. Lúc chú Sáu muốn giết Dương Tiêu thì bỗng đâu Bất Hối xuất hiện. Nghe cô kể lại đã chứng kiến Diệt Tuyệt sư thái giết chết mẹ và cái tên Bất Hối là minh chứng cho tình yêu của cha mẹ nàng, chú Sáu lại sầu và đau tập hai!
Chẳng may (cũng có thể là may chẳng ngờ), sau khi rời Quang Minh Đỉnh, chú Sáu bị trọng thương. Bất Hối vì thương cảm nên tình nguyện chăm sóc cho chú. Sau một thời gian, Bất Hối yêu chú Sáu lúc nào không hay.
Cuối cùng Bất Hối nhà ta cũng dũng cảm xin cha cho nàng lấy chú. Dương Tiêu cản cỡ nào cũng không ăn thua. Phải công nhận Kim Dung đại hiệp hiện đại thật. Thời phong kiến cha mẹ đặt đâu con ngồi đó, làm gì có chuyện cha phải chịu theo sắp đặt của con. Đã thế còn phải gả con gái cho tình địch cũ của mình mới đau chứ!
Có thể nói mối tình của chú Sáu và Bất Hối là mối tình kinh thiên động địa và gặp nhiều rào cản nhất. Đó là rào cản về tuổi tác, về luân thường đạo lý và thân phận giữa hai phái chánh, tà. Nhưng cuối cùng thiên tình sử ba họ Dương - Kỷ - Ân cũng kết thúc viên mãn dù có đau thương, mất mát, chia lìa. Nếu cô Kỷ còn sống thì lại thành mẹ vợ của chú Sáu, đâm ra không hay. Thôi tình mẹ duyên con cũng thú vị!
Trong Ỷ Thiên Đồ Long Ký, chữ tình đã được Kim Dung nâng lên một tầm cao mới, quá sâu và quá cảm. Đôi khi người ta có thể đánh đổi mọi thứ chỉ để giành được một chữ tình mà thôi!
