Xiêng Phênh có thoát án tử hình?

Xiêng Phênh mới học hết lớp hai nên khi phải viết các bản tường trình bằng tiếng Lào, anh ta thường phải nhờ đến sự giúp đỡ của phiên dịch viên. Tiếng mẹ đẻ chẳng đọc thông, viết thạo, nhưng Xiêng Phênh nói tiếng Việt rất lưu loát, thậm chí nói tiếng Việt như người Hà Nội. Trong quá trình hỏi cung, có rất nhiều câu và ngôn từ liên quan đến pháp luật Việt Nam, nhưng Xiêng Phênh đều hiểu và trả lời rất trôi chảy. Khi được hỏi vì sao lại giỏi tiếng Việt, Xiêng Phênh đã bộc bạch: Làm việc này (ý nói mua bán ma túy), tôi phải học tiếng Việt để giao tiếp… Xiêng Phênh tự học qua sách, học trong quá trình giao dịch làm ăn. Có lẽ vì động cơ lợi nhuận mà hắn học tiếng Việt rất nhanh.

Quá khứ tội lỗi

Ngày 18/1/1995, lực lượng Công an làm nhiệm vụ trên đường Giảng Võ, quận Ba Đình (Hà Nội) phát hiện xe ôtô mang BKS 0054 (Lào) do Xiêng Nhông điều khiển, trên xe có chở ba túi bột màu trắng, giấu ở đầu xe, gầm và ghế ngồi thứ hai, nghi vấn là ma túy. Xiêng Phênh lúc đó đã khai nhận 3 gói đó là heroin. Cơ quan điều tra sau đó đã lập biên bản bắt giữ đối tượng vi phạm.

Khám phòng 217 khách sạn La Thành (Hà Nội), nơi Xiêng Nhông thuê nghỉ, lực lượng đánh án thu giữ được tiền (kíp Lào), cùng một giấy thông hành tạm thời. Xiêng Nhông khai nhận cùng ở phòng trọ với Xiêng Nhông còn có Xiêng Ma, người Lào. Tại phòng 218, nơi Xiêng Phênh nghỉ, lực lượng đánh án thu giữ được một giấy thông hành tạm thời cùng các phiếu xuất cảnh, Xiêng Phênh ở cùng phòng với Nang Súc. Khi biết Xiêng Phênh và Xiêng Nhông bị bắt, hai đối tượng trên cũng trốn về nước.

Sau khi bị bắt giữ, Xiêng Phênh khai nhận: trong quá trình làm ăn ở Udonxay (Lào), Xiêng Phênh đã quen biết một đối tượng người Lào tên là Sổm Phon, thường buôn bán hàng hóa từ Thái Lan sang Lào. Khoảng tháng 3/1994, Xiêng Phênh có mua của Sổm Phon một chiếc xe ôtô Toyota với giá 350 nghìn bạt (tiền Thái Lan). Xiêng Phênh đã trả được 175 nghìn bạt, còn nợ số tiền tương đương 7.000 USD. Sau khi mua xe ôtô, Xiêng Phênh đã đăng ký xe mang tên của Phênh. Đầu tháng 12/1994, Sổm Phon nói với Xiêng Phênh có hàng heroin và thuê Xiêng Phênh vận chuyển sang Việt Nam, địa điểm giao nhận tại khách sạn La Thành.

Theo thỏa thuận nếu vụ vận chuyển trót lọt, Sổm Phon sẽ trả công là 5000 USD. Khi đó, Xiêng Phênh đã mặc cả Sổm Phon 7.000 USD để trừ vào khoản tiền còn nợ mua ôtô nhưng Sỏm Phon không đồng ý. Cuối cùng, hai bên thống nhất giá 5.000 USD. Sổm Phon còn thống nhất, nếu sau ngày 20-1/1995, mà vẫn chưa giao được hàng thì phải chở quay lại Lào, Sổm Phon vẫn trả tiền công theo thỏa thuận. Sổm Phon đã dặn Xiêng Phênh không đựoc nói chuyện với ai, kể cả bố, mẹ và vợ con…

 
Xiêng Phênh (bên phải) bị bắt giữ lần 2 cùng 39 bánh heroin.

Xiêng Phênh đã nhờ Xiêng Nhông lái thuê sang Hà Nội và thỏa thuận trả tiền công là 700 nghìn kíp Lào. Xiêng Nhông nhận lời, sau đó Xiêng Phênh đã làm giấy thông hành. Xiêng Phênh cũng khai nhận đã nói chuyện với Nang Súc cùng đi Hà Nội… Trước khi sang Việt Nam vài ngày, Xiêng Phênh còn nói với Xiêng Ma là bạn của Xiêng Phênh.

Sáng 14/1/1995, Sổm Phon gặp Xiêng Phênh ở chợ Udonxay đã hẹn Xiêng Phênh gặp nhau vào lúc 8 giờ tối, tại khách sạn Phô Xay (Udonxay). Đúng hẹn, Xiêng Phênh đánh xe đến khách sạn Phô Xay. Sổm Phon đã đưa hàng (heroin) từ khách sạn đối tượng đang ở vào trong xe ôtô. Hàng được để trong hộp bìa các tông cứng, dùng để đựng sữa. Sau đó, Phênh đánh xe đi về hướng Pạc Bạc, cách khách sạn khoảng 3km thì dừng lại ở đó gần rừng. Theo sự hướng dẫn của Sổm Phon, Xiêng Phênh đã đưa tuốcnơvít để Sổm Phon vặn các đinh vít ở hai bên cánh cửa bên trái và lật miếng đệm ra để nhét heroin… Trong hai cánh cửa xe cất giấu 37 gói ép thành bánh và 3 túi bột.

Tiếp theo, Sổm Phon bảo Xiêng Phênh đưa cho hắn một săm xe ôtô cũ và đối tượng này đã nhét nốt 2 túi còn lại vào săm xe, sau đó cất giấu vào gầm ghế ngồi ở phía sau ghế lái xe (tại thời điểm đó, Xiêng Phênh chưa khai số lượng ma túy cực lớn giấu ở bình xăng có hai ngăn). Sau khi cất giấu xong, Xiêng Phênh chở Sổm Phon quay về khách sạn Phô Xay, sau đó, đối tượng này đánh xe ôtô về nhà, lúc đó khoảng 22h.

Xiêng Phênh khai Nang Súc đã nghỉ ở nhà Xiêng Phênh trước mấy ngày để chờ đi, còn Siêng Nhông đến nhà của Xiêng Phênh ngày 14/1/1995. Ngày hôm sau khoảng 17h, xe bắt đầu xuất phát từ nhà Xiêng Phênh đi Hà Nội, lúc lên xe có Xiêng Nhông, Xiêng Phênh  và Nang Súc, đi tiếp một đoạn thì đón thêm Xiêng Ma. Xe ôtô đi suốt cả đêm 15/1 không ngủ… Sáng 16/1/1995 thì đến Sầm Nưa, tất cả dừng lại mua thức ăn rồi đi tiếp đến cửa khẩu Pa Háng. Khoảng 16h ngày 16//1995 thì đến địa điểm xuất nhập cảnh…

Tháng 6/1996, trong khi chuẩn bị thi hành án tử hình, trong giờ phút phải đối mặt giữa sự sống và cái chết, Xiêng Phênh đã xin khai với Hội đồng thi hành án TP Hà Nội về đồng bọn đã tham gia vào đường dây. Căn cứ vào điều 229 Bộ luật Tố tụng hình sự khi đó, cơ quan điều tra đã thống nhất với Viện kiểm sát, Tòa án nhân dân TP quyết định tạm hoãn thi hành án tử hình đối với Xiêng Phênh và báo cáo lãnh đạo ba ngành trung ương, làm thủ tục tạm hoãn thi hành án.  

Bản án thích đáng cho kẻ gieo rắc “cái chết trắng”

Dạo đó, theo yêu cầu mở rộng vụ án, các điều tra viên có nhiệm vụ tiếp cận với Xiêng Phênh, lấy lời khai của đối tượng này. Thời điểm đó, Xiêng Phênh vừa có quyết định tạm hoãn thi hành án tử hình chứ chưa được Chủ tịch nước ân giảm án xuống chung thân. Và vụ án lúc đó mới chỉ dừng lại ở hơn 40 bánh heroin giấu ở các vị trí bầu lọc gió, cánh cửa xe và ghế ngồi. Số ma túy còn lại, Xiêng Phênh để trong bình xăng được thiết kế 2 ngăn vẫn chưa bị cơ quan Công an phát hiện. Khi đó, Vũ Xuân Trường biết vị trí giấu hàng này, nhưng anh ta đã “im lặng” để lấy số ma túy đó…

Theo lời kể của điều tra viên trực tiếp phụ trách việc lấy lời khai của các đối tượng người nước ngoài, trong đó có Xiêng Phênh thì Xiêng Phênh nghiện thuốc lá. Mỗi khi cán bộ “đi” cung, Xiêng Phênh đều xin thuốc để hút, có ngày anh ta hút hết cả bao…

Đầu giờ chiều hôm đó, Xiêng Phênh được cán bộ quản giáo dẫn ra khỏi buồng giam, chân Xiêng Phênh vẫn bị còng, hắn bước đi không dễ dàng nhưng trên gương mặt luôn thường trực nụ cười. Đợi cho Xiêng Phênh uống nước, cán bộ điều tra mới nói: “Trên xe của Xiêng Phênh không thể không còn ma túy. Đằng nào cũng thế, chết thì cũng chết rồi, không thể chết thêm lần nữa!”. Sau câu hỏi đó, mặt Xiêng Phênh bỗng tái mét, mồ hôi vã ra…

Một lúc sau, Xiêng Phênh xin khai nhưng do quá sợ hãi, anh ta bị rơi bút mấy lần. Đó là lần duy nhất Xiêng Phênh có biểu hiện run sợ trong suốt quá trình hỏi cung. “Cán bộ có làm gì không mà Xiêng Phênh lại sợ mà toát mồ hôi”, trước câu hỏi ấy của điều tra viên, Xiêng Phênh càng thêm bối rối. Và với sự động viên của các điều tra viên, Xiêng Phênh đã khai ra đồng bọn… Lời khai này đã giúp Xiêng Phênh thoát án tử hình, đồng thời giúp cơ quan điều tra làm rõ thêm hàng chục đối tượng bị bắt giữ trong đường dây.

Sau khi Chủ tịch nước ân xá tha tội chết, Xiêng Phênh có phần tự tin hơn. Hôm gặp lại cán bộ hỏi cung - Xiêng Phênh lúc đó đã được tháo cùm chân và tay – không giấu được cảm xúc của mình, ôm chầm lấy cán bộ điều tra và nói: “Cán bộ đã sinh ra tôi lần thứ hai”. Sau này, Xiêng Phênh tâm sự: Sở dĩ lúc đó, Xiêng Phênh không khai nhận ra số ma túy giấu trong bình xăng hai ngăn vì sợ nói ra, cán bộ của Việt Nam sẽ sang Lào bắt giữ vợ của Xiêng Phênh…

“Cũng như các đối tượng khác, sau khi bị bắt giữ, Xiêng Phênh luôn khát khao về một mái ấm gia đình. Vì thế, để động viên Xiêng Phênh khai báo, chúng tôi đã tạo nên một mái ấm gia đình bằng những bữa cơm trưa” - Thượng tá Phạm Xuân Quang, Đội phó Đội 3, điều tra viên cao cấp Phòng PC45 Công an TP Hà Nội, cho biết. Anh em ăn cơm ở trại cùng với Xiêng Phênh, tạo cho Xiêng Phênh một tinh thần thoải mái. Một lần, Thượng tá Quang hỏi Xiêng Phênh, ở bên kia Xiêng Phênh theo đạo gì. Xiêng Phênh nói là theo đạo Phật. Vậy đạo Phật dạy người ta điều gì, lúc đó Xiêng Phênh không trả lời được. Thượng tá Quang đã giải thích cho Xiêng Phênh về cái Tâm, tác động về tâm lý để cảm hóa…

Vậy, với việc tái phạm đặc biệt nguy hiểm, vận chuyển 39 bánh heroin, lần này Xiêng Phênh có thể thoát án tử hình?. Để trả lời câu hỏi này, tôi đã có buổi tiếp xúc với Đại tá Nguyễn Kim Đồng, Đoàn trưởng Đoàn đặc nhiệm miền Bắc, Cục phòng chống tội phạm ma túy BĐBP.

Đại tá Đồng cho biết: Sau khi bắt giữ, BĐBP đã bàn giao đối tượng và tang vật vụ án cho Công an tỉnh Bôlykhămxay (Lào). Như vậy, Xiêng Phênh sẽ bị xét xử trên đất Lào. Điều 146, Luật Hình sự nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào quy định: Người nào sản xuất, buôn bán, phân phối hoặc tàng trữ đưa vào, chuyển ra, vận chuyển hoặc đưa heroin, morphin hoặc cocain qua nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào từ trên 500g sẽ bị tử hình…

Khi viết bài báo này, tôi đã liên lạc với Trung tá Võ Trọng Hải, Chỉ huy phó Biên phòng tỉnh Hà Tĩnh. Trung tá Hải cũng xác nhận nếu với hành vi này, Xiêng Phênh sẽ không thể thoát được án tử hình, như vậy sẽ góp phần chặn đứng được đường dây mua bán ma túy từ Lào về Việt Nam.

Thiếu tướng Nguyễn Sinh Xô, Cục trưởng Cục Phòng chống tội phạm ma túy BĐBP cho biết, thực hiện biên bản ghi nhớ giữa lực lượng phòng chống ma túy BĐBP Việt Nam với lực lượng phòng chống ma túy của Bộ An ninh Lào, từ 2008 đến nay, BĐBP Việt Nam phối hợp với phía bạn đánh án ma túy rất hiệu quả. Riêng tại địa bàn tỉnh Bôlykhămxay, hai bên đã phối hợp phá 6 chuyên án ma túy lớn. Với sự phối hợp nhịp nhàng và đồng bộ của Công an nước bạn, việc đánh án ma túy sẽ đem lại hiệu quả cao, góp phần chặn đứng việc hình thành các đường dây ma túy xuyên quốc gia.

 Theo CAND