Trong cái chuồng người ta treo một quả chuối bằng một sợi dây và để những bậc thang nhỏ phía dưới. Lâu sau, một con khỉ đi đến bậc thang và bắt đầu trèo lên với lấy quả chuối.
Ngay khi nó vừa chạm vào những bậc thang thì có làn nước lạnh phun vào người cả 5 con khỉ. Sau đó, một con khỉ khác cố gắng làm tương tự và rồi lần lượt những con khỉ khác đều bị phun nước lạnh. Điều này cứ tái diễn như vậy trong vài ngày.
Sau đó, người ta tắt nước lạnh đi. Và ngay sau đó, khi một con khỉ định cố trèo lên bậc cầu thang thì những con khác lập tức ngăn cản nó, ngay cả khi không còn nước phun vào người chúng.
Giờ thì chuyển một con khỉ ra khỏi chuồng và thay vào đó một con khác.
Con khỉ mới vào nhìn thấy quả chuối và muốn trèo lên những bậc cầu thang. Và rồi tất cả những con khỉ khác tấn công nó khiến nó vô cùng khiếp sợ. Sau khi cố gắng lần nữa và bị tấn công nó biết rằng nếu mình còn cố trèo lên bậc thang nữa thì sẽ không tránh khỏi bị tấn công.
Tiếp đấy, chuyển một con khỉ đã ở trong chuồng lâu nay ra và thay vào một con khác. Con khỉ mới này đến bậc thang và liền bị tấn công. Trong số những con khỉ xông vào tấn công có cả con khỉ mới đưa vào trước đây cũng tham gia một cách hăng hái.
Thay con khỉ thứ ba ở trong chuồng lâu nay bằng một con khỉ khác. Và rồi nó cũng vẫn bị tấn công ngay khi đến bậc thang. Hai trong 4 con khỉ đánh con mới vào không biết tại sao chúng không được phép trèo lên bậc thang và tại sao chúng lại cũng tham gia đánh con khỉ mới.
Sau khi thay thế con khỉ thứ 4 rồi con thứ 5 đã ở trong chuồng từ đầu đến giờ ra thì giờ tất cả những con khỉ bị phun nước lạnh trước đấy đã được thay thế hoàn toàn. Tuy nhiên không con nào trong chuồng bây giờ dám tiến đến bậc thang lần nữa.
Tại sao lại vậy?
Bởi đấy là cách mà mọi thứ vẫn thường diễn ra xung quanh ta.
Qua hàng năm dài, nhiều công ty phát triển theo một lối đi, những thói quen, lệ thường mà chúng ta vẫn gọi là văn hóa công ty. Những văn hóa này có thể là khác nhau, định hình theo hành vi nào họ đánh giá cao, điều gì họ không muốn thấy và họ trừng phạt cái gì. Có những thói quen và điều lệ luôn luôn phát triển qua nhiều thế hệ với hàng năm trời trong khi không mang lại hiệu quả lại không phát huy được nguồn nhân lực tiềm năng. Thực sự thường ít ai nhớ được tại sao họ lại được yêu cầu để bắt đầu ở nơi đầu tiên này trong công ty.... trong khi người cùng chiếc vòi nước lạnh đã rời đi từ bao giờ.
Hãy liên hệ điều này với việc tuyển dụng. Một trong những khó khăn khi chấp nhận một ứng viên khi phỏng vấn là liệu họ có hợp với văn hóa của công ty không? Làm thế nào để xác định văn hóa công ty có thể tốt đẹp trong khi với người khác lại là khó khăn? Với một người tuyển dụng, trách nhiệm lớn lao có lẽ là đảm bảo những người mà ta đang đại diện cho họ là xứng đáng để đại diện.
Theo Motibee
