Báo South China Morning Post ngày 22-3 dẫn các nguồn tin cho biết các cố vấn của Tổng thống Donald Trump đã khuyến khích Đài Loan gửi yêu cầu chính thức đối với loại máy bay chiến đấu nói trên, điều mà hòn đảo này đã làm trong tháng 3.
Một yêu cầu như vậy sẽ cần được các bộ quốc phòng và ngoại giao Mỹ chính thức hóa trước khi trình Quốc hội Mỹ phê duyệt.
Mỹ do thận trọng với việc “chọc giận” Trung Quốc, đã không bán máy bay chiến đấu tiên tiến cho Đài Loan kể từ năm 1992, là năm mà chính quyền của Tổng thống Mỹ khi đó là George H.W. Bush tuyên bố bán 150 chiếc F-16 cho hòn đảo này.
Dưới thời Tổng thống tiền nhiệm Barack Obama, Mỹ đã từ chối yêu cầu của Đài Loan về máy bay chiến đấu mới, nhưng vào năm 2011 đồng ý nâng cấp các chiến đấu cơ của Đài Loan.
Hiện chưa rõ liệu triển vọng bán F-16 cho Đài Loan có trở thành con bài mặc cả trong các cuộc thảo luận thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc hay không, hay chỉ là kết quả của việc chính quyền của Tổng thống Trump tập trung chú ý trở lại vào Đài Loan, một đồng minh lâu năm của Washington.
Hiện Nhà Trắng chưa đưa ra bình luận gì về yêu cầu của Đài Loan.
Máy bay chiến đấu F-16. Ảnh: AP
Khi công bố yêu cầu mua máy bay F-16 vào đầu tháng này, Đài Loan không cho biết họ muốn có bao nhiêu chiếc. Yêu cầu này tiếp nối các cuộc đàm phán qua lại kéo dài với Washington sau khi Mỹ từ chối yêu cầu của Đài Loan mua thêm các máy bay tiêm kích F-35 Lightning hiện đại hơn của Tập đoàn Lockheed.
Ngay cả khi thương vụ F-16 được Quốc hội Mỹ phê chuẩn và một hợp đồng đạt được với Lockheed, các máy bay có thể sẽ không đến Đài Loan sớm, do phải đến năm 2021, nhà máy mới sản xuất loại máy bay trên của Lockheed ở bang Nam Carolina mới bắt đầu hoạt động, và những chiếc xuất xưởng sẽ được cung cấp cho Bahrain trước.
Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ John Bolton, người lâu nay ủng hộ Đài Loan, cùng một số cố vấn của Hội đồng An ninh Quốc gia đã thúc giục chính quyền của Tổng thống Trump có một tư thế quyết liệt hơn, bao gồm việc gửi thêm tàu chiến qua Eo biển Đài Loan.
