Điểm lại những công trình trọng điểm của TP.HCM năm 2024

Sau nhiều năm chờ đợi, hàng loạt công trình trọng điểm “khủng” của TP.HCM đã được gỡ vướng và bứt tốc hoàn thiện trong năm 2024 - một năm đầy thách thức và khó khăn. Điển hình như tuyến Metro số 1, cầu Cây Khô, cầu Nam Lý, cầu Rạch Đỉa, cầu Phước Long, hầm chui Nguyễn Văn Linh- Nguyễn Hữu Thọ. Các công trình này không chỉ góp phần giải toả áp lực giao thông, kết nối hiệu quả giữa các vùng đô thị mà còn tạo động lực mạnh mẽ để phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao chất lượng sống cho người dân. Sự hiện diện của những công trình hiện đại từng bước giúp thay đổi diện mạo của thành phố, đưa TP.HCM tiến gần hơn đến hình mẫu của một đô thị thông minh, hiện đại và đáng sống.

Sau 17 năm chờ đợi, tuyến metro số 1- dự án đường sắt đô thị đầu tiên ở TP.HCM đã chính thức được đưa vào khai thác vận hành thương mại vào ngày 22-12-2024, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong hạ tầng giao thông TP.HCM.

Tuyến metro số 1 có chiều dài gần 20km, nối liền từ Bến Thành (quận 1) đến depot Long Bình (TP Thủ Đức) với tổng mức đầu tư hơn 43.700 tỷ đồng. Công trình được bắt đầu khởi công xây dựng từ ngày 24-7-2012.

Toàn tuyến có 14 ga, bao gồm: 3 ga ngầm (Bến Thành, Nhà hát Thành phố, Ba Son) và 11 ga trên cao (Văn Thánh, Tân Cảng, Thảo Điền, An Phú, Rạch Chiếc, Phước Long, Bình Thái, Thủ Đức, khu Công nghệ cao, Đại học Quốc gia, Bến xe Miền Đông mới).

Khu depot dịch vụ kỹ thuật được đặt tại phường Long Bình, TP Thủ Đức với diện tích 26 ha. Nơi đây được xem là "trái tim" của tuyến metro số 1, là nơi điều khiển vận hành, vệ sinh, bảo dưỡng và sửa chữa tàu.

Hệ thống metro số 1 sử dụng 17 đoàn tàu. Giai đoạn đầu, mỗi tàu có 3 toa. Ở giai đoạn sau, mỗi tàu sẽ có 6 toa. Tốc độ tối đa của tàu là 110 km/h đoạn trên cao và 80 km/h đoạn ngầm.

Ban Quản lý đường sắt đô thị TP.HCM cho biết trong 6 tháng đầu hoạt động, tuyến metro sẽ mở cửa từ 5 giờ sáng và đóng cửa lúc 22 giờ, với tần suất tàu chạy cách nhau 8-12 phút/chuyến.

Mức giá vé như sau: vé lượt (vé chặng) có giá 7.000 đồng cho hành trình một ga và 20.000 đồng cho hành trình toàn tuyến. Vé ngày có giá 40.000 đồng, có giá trị trong suốt một ngày và không giới hạn số lượt. Vé 3 ngày có giá 90.000 đồng, có giá trị trong 3 ngày và không giới hạn lượt đi.

Vé tháng cho người dùng phổ thông là 300.000 đồng/tháng, riêng học sinh, sinh viên sẽ được giảm giá, với mức vé ưu tiên là 150.000 đồng/tháng.

Trẻ em dưới 6 tuổi, người có công, người cao tuổi (trên 60 tuổi) và người khuyết tật sẽ được miễn vé theo Nghị quyết 29/2024 của HĐND TP.HCM.

Trong ngày đầu chính thức vận hành đã có rất đông người dân đổ về các nhà ga để chờ trải nghiệm trong cảm xúc vỡ oà sau nhiều năm chờ đợi.

Sự kiện khai trương metro số 1 không chỉ mở ra kỷ nguyên giao thông công cộng hiện đại mà còn đặt nền móng cho sự phát triển của những tuyến metro tiếp theo. Đây là giải pháp quan trọng để giảm áp lực giao thông, bảo vệ môi trường và thúc đẩy sự phát triển bền vững của TP.HCM trong tương lai.

Cầu Cây Khô, bắc qua Rạch Ông Lớn, nối đường Phạm Hùng (huyện Bình Chánh) với đường Nguyễn Bình (huyện Nhà Bè) đã chính thức thông xe vào ngày 30-8-2024, sau 7 năm triển khai thi công.

Theo đó, cầu Cây Khô được khởi công vào năm 2018, dự kiến hoàn thành năm 2023 tuy nhiên sau đó đã trễ tiến độ do vướng mặt bằng. Cây cầu có kết cấu bê tông cốt thép, dài 485m, gồm 11 nhịp, bề rộng mặt đường 12,5m với hai làn xe ô tô và hai làn xe thô sơ.

Phần đường dẫn hai đầu cầu dài 292m, rộng 12,5m và đường dân sinh hai bên cầu dài 540m, đường mỗi bên rộng 7,5m. Dự án có tổng mức đầu tư hơn 509 tỉ đồng, vốn đầu tư ngân sách thành phố.

Dự án cầu Cây Khô được xem là công trình trọng điểm của huyện Nhà Bè. Sau khi hoàn thành, cây cầu đóng vai trò là cánh tay kết nối giao thông giữa huyện Bình Chánh và huyện Nhà Bè, giúp rút ngắn quãng đường 10km xuống còn 500m, hết cảnh người dân qua sông phải lụy đò.

Cầu cũng tạo điều kiện thuận lợi cho người dân sinh sống ở hai huyện vùng ven và các quận trung tâm qua lại thuận lợi, giúp việc đi lại giữa các quận 5, 6, 8 với khu đô thị Nam Sài Gòn dễ dàng hơn. Không những vậy, cầu Cây Khô sẽ góp phần giảm tải áp lực giao thông cho trục đường Nguyễn Hữu Thọ, giúp việc đi lại giữa đường Nguyễn Văn Linh với KCN Hiệp Phước và cảng Hiệp Phước được dễ dàng hơn.

Việc thông xe cầu Cây Khô không chỉ là dấu mốc quan trọng trong hạ tầng giao thông của TP.HCM mà còn mở ra những cơ hội mới cho huyện Nhà Bè và vùng ven, góp phần xây dựng một đô thị hiện đại, kết nối liên vùng và phát triển bền vững.

Sau 8 năm chờ đợi, cầu Nam Lý trên đường Đỗ Xuân Hợp, TP Thủ Đức đã chính thức thông xe vào sáng ngày 2-10-2024. Đây là dự án trọng điểm với tổng mức đầu tư 731,772 tỉ đồng, trong đó chi phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, di dời hạ tầng kỹ thuật là 252,761 tỉ đồng; chi phí xây lắp 423,108 tỉ đồng cùng các chi phí khác.

Công trình được khởi công vào ngày 8-10-2016, đến tháng 4-2019 hoàn thành khoảng 40% giá trị hợp đồng. Sau đó, dự án đã phải tạm ngưng thi công để chờ bàn giao mặt bằng. Sự chỉ đạo quyết liệt của các Sở ban ngành và TP Thủ Đức, sự đồng thuận của bà con bị ảnh hưởng bởi dự án đã giúp tiến độ công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng hoàn thành trong tháng 4-2023.

Về đường bộ, cầu Nam Lý kết nối tuyến đường Đỗ Xuân Hợp là tuyến trục qua các phường An Phú, Bình Trưng Tây, Phước Long A, Phước Long B, Phước Bình phục vụ lưu thông giữa các khu dân cư lân cận và kết nối giữa tuyến đường Võ Nguyên Giáp với tuyến đường cao tốc Long Thành - Dầu Giây.

Về đường thủy, Rạch Chiếc có quy hoạch là tuyến sông cấp 4 đảm bảo yêu cầu của tuyến giao thông thủy qua ngả Rạch Chiếc sau khi khai thông tuyến đường thủy nối từ sông Sài Gòn - sông Đồng Nai. Do đó, việc xây mới cầu Nam Lý có ý nghĩa lớn đối với giao thông vận tải hàng hóa thủy, bộ và đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân trong khu vực, góp phần phát triển kinh tế và chỉnh trang đô thị tại địa phương.

Việc thông xe cầu Nam Lý đã xoá điểm nghẽn giao thông trên đường Đỗ Xuân Hợp, mang lại sự thuận lợi trong lưu thông, góp phần phát triển kinh tế và chỉnh trang đô thị tại địa phương. Người dân khu vực bày tỏ niềm phấn khởi, hân hoan khi cây cầu Nam Lý hoàn thành, giải quyết tình trạng ùn tắc kéo dài nhiều năm.

Cầu Rạch Đỉa nằm trên đường Lê Văn Lương nối với đại lộ Nguyễn Văn Linh (thuộc phường Tân Phong, Quận 7) đến chợ Rạch Đỉa (xã Phước Kiển, huyện Nhà Bè) là dự án hạ tầng quan trọng của huyện Nhà Bè với mục tiêu thay thế cầu Rạch Đỉa cũ đã xuống cấp trầm trọng.

Dự án xây mới cầu Rạch Đỉa được UBND TP.HCM phê duyệt vào năm 2017, khởi công từ tháng 7-2023 và chính thức thông xe từ ngày 28-11-2024. Dự án cầu Rạch Đỉa có tổng mức đầu tư 512 tỉ đồng. Trong đó, chi phí xây lắp 146 tỉ đồng, chi phí bồi thường hỗ trợ, tái định cư là 290 tỉ đồng.

Công trình xây dựng mới cầu Rạch Đỉa được làm bằng bê tông cốt thép và bê tông cốt thép dự ứng, chiều dài khoảng 318m, rộng từ 9m đến 10,5m. Đường đầu cầu có chiều rộng từ 14m-27m, chiều dài khoảng 153m kết nối vào đường Lê Văn Lương hiện hữu.

Trước đây, việc đi lại của người dân phường Tân Phong và xã Phước Kiển phải phụ thuộc vào cầu sắt Rạch Đỉa cũ được xây dựng từ trước năm 1975. Sau khoảng 50 năm sử dụng, cây cầu sắt cũ đã xuống cấp nghiêm trọng, bề mặt cầu nhỏ hẹp dẫn đến việc thường xuyên xảy ra ùn tắc giao thông, gây bất tiện cho người dân. Đến tháng 12/2023, cây cầu cũ đã được tháo dỡ.

Cầu Rạch Đỉa mới khi hoàn thiện nối thẳng tuyến đường Lê Văn Lương vào Nguyễn Văn Linh là cầu nối huyết mạch, tăng tính kết nối của khu vực huyện Nhà Bè và quận 7, giúp giảm tải cho cầu Rạch Đỉa 2 trên đường Nguyễn Hữu Thọ vốn đã quá tải, thường xuyên ùn tắc vào giờ cao điểm.

"Ban Giao thông kỳ vọng hai bài học quý từ công trình xây dựng cầu Rạch Đỉa sẽ được nhân rộng, lan tỏa khắp các địa phương của TP, tạo tiền đề để Ban Giao thông sớm có được mặt bằng, đẩy nhanh tiến độ thi công các dự án giao thông khác" - ông Phúc kỳ vọng.

Sau gần 5 năm xây dựng, ngày 30-12-2024, cây cầu Phước Long nằm trên đường Phạm Hữu Lầu, huyện Nhà Bè, TP.HCM chính thức thông xe, đưa vào phục vụ người dân.

Dự án đầu tư xây dựng cầu Phước Long được khởi công phần cầu vào tháng 2-2020. Đến tháng 1-2021, công trình phải tạm dừng thi công do hết mặt bằng. Sau hơn 1 năm quyết liệt triển khai công tác bồi thường giải phóng mặt bằng cùng với sự quan tâm, chỉ đạo mạnh mẽ của Lãnh đạo Thành ủy TP.HCM, 100% mặt bằng phục vụ thi công đã được bàn giao vào tháng 11- 2023.

Sau 13 tháng tập trung thi công kể từ khi nhận được 100% mặt bằng, công trình cầu Phước Long mới đã hoàn thành và chính thức đưa vào khai thác phục vụ người dân TP đúng theo tiến độ đã đề ra trong lễ bàn giao mặt bằng.

Cầu có tổng mức đầu tư 737 tỷ đồng. Trong đó, chi phí xây lắp 168 tỷ đồng, chi phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư là 515 tỷ đồng với 4 tổ chức và 72 hộ dân trên địa bàn quận 7, huyện Nhà Bè phải tiến hành công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư phục vụ triển khai dự án.

Cầu được thiết kế với chiều dài 380m và bề rộng 10,5m, với 4 làn xe lưu thông. Đường dẫn đầu cầu có tổng chiều dài 430m, trong đó phía quận 7 dài 156m và phía Nhà Bè dài 274m.

Cây cầu Phước Long cũ hiện hữu có mặt cầu nhỏ hẹp, bắc qua kênh Rạch Đỉa đang được người dân sử dụng để lưu thông hằng ngày. Lưu lượng phương tiện lưu thông đông đúc khiến cho cây cầu trở thành “điểm đen” giao thông, thường xuyên ùn ứ kéo dài kể cả không phải giờ cao điểm.

Ngày 30-12, ngay sau lễ thông xe cầu Phước Long, nhánh Hầm HC1, dự án hầm chui Nguyễn Văn Linh - Nguyễn Hữu Thọ (quận 7, TP.HCM) cũng đã được thông xe, đưa vào khai thác phục vụ người dân, Theo đó, dự án hầm chui nút giao Nguyễn Văn Linh - Nguyễn Hữu Thọ có tổng vốn đầu tư 830 tỉ đồng, khởi công vào tháng 4-2020.

Về quy mô, dự án xây dựng mới hai hầm chui (HC1, HC2) trên đường Nguyễn Văn Linh với tổng chiều dài mỗi hầm khoảng 456m, mặt cắt ngang đảm bảo 3 làn xe /1 hầm - 1 chiều xe chạy. Tổng bề rộng 2 hầm đảm bảo 6 làn xe ô tô chạy suốt 2 chiều tải trọng nặng, kết cấu bằng bê tông cốt thép.

Trong đó, mỗi hầm có phần hầm kín dài 98m, phần hầm kín vượt metro số 4 (xử lý giao cắt với tuyến metro số 4) dài 40m, phần hầm hở phía khu chế xuất Tân Thuận dài 180m, phía quốc lộ 1 dài 178m.

Trước đó, nhánh hầm HC2 đã được thông xe vào tháng 10 và việc hoàn thành cả hai nhánh hầm sẽ giải quyết tình trạng ùn tắc tại một trong những khu vực đông đúc nhất khu Nam Sài Gòn, đặc biệt là vào dịp cuối năm khi nhu cầu di chuyển và vận chuyển hàng hóa tăng cao.

Việc đầu tư xây dựng nút giao hầm chui Nguyễn Văn Linh - Nguyễn Hữu Thọ kết hợp với các dự án khác sẽ hình thành hệ thống giao thông hoàn chỉnh, liên kết khu vực phía Nam với khu vực trung tâm TP, tăng cường năng lực giao thông cho tuyến vành đai 2, kết nối cụm cảng sông Soài Rạp, khu đô thị cảng Hiệp Phước với địa bàn vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.

Đồng thời kéo giảm tình trạng ùn tắc giao thông, góp phần cải thiện điều kiện vệ sinh môi trường, chỉnh trang đô thị và giảm tai nạn giao thông, tạo điều kiện thúc đẩy phát triển khu đô thị mới Nam Sài Gòn cũng như góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của TP.HCM.