Đối thoại Shangri-La: Việt Nam yêu cầu TQ rút ngay giàn khoan

Ngày 31-5, Hội nghị an ninh châu Á lần thứ 13 (Đối thoại Shangri-La) tại Singapore bước sang ngày làm việc thứ hai. Nội dung trọng tâm là ba phiên họp toàn thể về các chủ đề: Đóng góp của Mỹ đối với ổn định khu vực; thúc đẩy hợp tác quân sự; quản lý các căng thẳng chiến lược.

Nhật kêu gọi Trung Quốc đối thoại

Mọi sự chú ý tập trung vào phản ứng và quan điểm của các nước về hành động gây hấn của Trung Quốc ở biển Hoa Đông và biển Đông, đặc biệt là hành động hạ đặt trái phép giàn khoan trong vùng biển Việt Nam.

Không khí nóng lên từ sau phát biểu khai mạc vào đêm 30-5 của Thủ tướng Nhật Shinzo Abe với ẩn ý chỉ trích Trung Quốc sử dụng vũ lực thay đổi nguyên trạng của khu vực. Sau đó, Chủ tịch Ủy ban đối ngoại Quốc hội Trung Quốc Phó Oánh đã chỉ trích ông Shinzo Abe cố tình thổi phồng mối đe dọa Trung Quốc và lấy đó làm cớ điều chỉnh chính sách an ninh.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel tiếp xúc song phương với Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam Phùng Quang Thanh. Ảnh: AP

Ngày 31-5, phát biểu trong phiên họp toàn thể thứ hai với chủ đề “Thúc đẩy hợp tác quân sự”, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Itsunori Onodera bày tỏ lo ngại về tình hình an ninh trên biển Hoa Đông và biển Đông.

Hãng tin Kyodo (Nhật) đưa tin ông Itsunori Onodera đã nhắc đến sự kiện máy bay quân sự Trung Quốc bay quá sát máy bay trinh sát Nhật trên biển Hoa Đông hồi tuần trước. Ông nói tàu bè và máy bay không nên vi phạm quy tắc hành xử và hành động nguy hiểm, thiếu chuyên nghiệp.

Ông kêu gọi thông qua các quy tắc ứng xử khi các tàu đối đầu bất ngờ trên biển. Ông kêu gọi Trung Quốc đối thoại thẳng thắn với Nhật để quản lý khủng hoảng. Ông nói Trung Quốc không nên đặt ra điều kiện để đối thoại với Nhật (Trung Quốc từ chối đối thoại với Nhật trừ phi Nhật nhìn nhận có tranh chấp ở quần đảo Senkaku/Điếu Ngư).

Ông khẳng định: “Nhật không chấp nhận bất cứ hành động đơn phương nào làm thay đổi nguyên trạng bằng vũ lực”. Ông bày tỏ mong muốn cung cấp thiết bị quốc phòng như tàu tuần tra cho các nước Đông Nam Á.

Phát biểu của Bộ trưởng Phùng Quang Thanh

Phóng viên TTXVN tại Singapore đưa tin sáng 31-5, Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam Phùng Quang Thanh đã phát biểu tại phiên họp toàn thể với chủ đề “Quản lý các căng thẳng chiến lược”. Ông nêu rõ: “Nguyện vọng chung của các quốc gia, trong đó có Việt Nam là luôn mong muốn khu vực duy trì được môi trường hòa bình, ổn định, cùng hợp tác phát triển và ngăn chặn không để xảy ra xung đột, chiến tranh”.

Ông cho rằng để quản lý nguy cơ có thể dẫn đến xung đột, các nước cần có một nhận thức chung trong việc đề cao trách nhiệm quốc tế mà đặc biệt là trách nhiệm của các cường quốc. Các nước cùng phải có trách nhiệm giữ gìn môi trường hòa bình, ổn định hợp tác cùng phát triển, phải tôn trọng luật pháp quốc tế, hiến chương LHQ, tôn trọng độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, không dùng vũ lực hoặc đe dọa dùng vũ lực để giải quyết tranh chấp, tăng cường các mặt hợp tác trên cơ sở bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau cùng có lợi, không phân biệt quốc gia lớn hay quốc gia nhỏ. 
Ông đã đề cập vụ Trung Quốc đơn phương đặt giàn khoan Hải Dương 981 trái phép trong vùng biển Việt Nam.

Sau khi tiếp tục khẳng định chủ trương của Việt Nam kiên trì giải quyết bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước LHQ về Luật Biển năm 1982, Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông, Tuyên bố sáu điểm của ASEAN về biển Đông, Bộ trưởng Phùng Quang Thanh đề nghị Trung Quốc lập tức rút giàn khoan khỏi vùng biển Việt Nam và cùng Việt Nam đàm phán.

LÊ LINH - TNL