Smartphone, máy tính... thường xuyên phải đối mặt với các mối đe dọa và những cuộc tấn công từ bên ngoài. Ngay cả khi bạn cài đặt phần mềm diệt virus, chúng chưa chắc đã hoạt động như quảng cáo. Trước khi tìm hiểu kỹ, chúng ta cần biết cách thức hoạt động của virus trên Android, và chúng khác với phần mềm độc hại như thế nào.
Virus là gì và nó khác phần mềm độc hại
như thế nào?
Virus máy tính đã xuất hiện trên các phương tiện truyền thông từ vài thập kỷ trước. Như bạn đã biết, chúng hoạt động bằng cách sao chép và ẩn mình bên trong một chương trình cụ thể, liên kết... hoặc khi bạn chạy phần mềm crack.
Trên Android, virus không hoạt động giống như trên máy tính. Chúng được thiết kế khéo léo để theo dõi, lấy cắp dữ liệu cá nhân và cuối cùng là tiền của bạn.
Chúng ta có nên cài đặt phần mềm diệt virus trên Android không?
Thông thường, thuật ngữ phần mềm độc hại và virus được sử dụng để thay thế cho nhau, tuy nhiên, trong thực tế virus chỉ là một loại phần mềm độc hại.
Nếu không chắc chắn về những ứng dụng bạn tải xuống hoặc các liên kết bạn nhấp vào, bạn có thể cài đặt phần mềm diệt virus để ngăn chặn các hoạt động đáng ngờ ở một mức độ nào đó. Tuy nhiên, giống như bất kỳ ứng dụng nào khác, phần mềm diệt virus cũng sẽ tiêu thụ tài nguyên và ngốn pin của điện thoại.
Bên cạnh đó, không phải mọi phần mềm diệt virus đều hoạt động đúng như quảng cáo. Vào năm 2019, một cuộc khảo sát của AV-Comparatives cho thấy có khá nhiều phần mềm diệt virus không phát hiện được phần mềm độc hại trên điện thoại. Các phần mềm này chỉ hiển thị một thanh tiến trình quét virus, nhưng thực chất chúng không có tác dụng.
Các bước để bảo vệ dữ liệu trên điện thoại
Việc cài đặt phần mềm diệt virus trên điện thoại không phải là giải pháp hữu hiệu. Thay vào đó, người dùng cần thận trọng khi tải xuống ứng dụng hoặc nhấp vào các liên kết không rõ ràng.
Đầu tiên, bạn chỉ nên tải xuống ứng dụng từ Google Play, không cài đặt ứng dụng (dưới dạng .apk) thông qua các cửa hàng của bên thứ ba. Tất nhiên, các ứng dụng trên Google Play không an toàn tuyệt đối 100% nhưng chúng cũng phần nào đã được kiểm tra kĩ càng.
Cách đây không lâu, các nhà nghiên cứu bảo mật đã phát hiện hơn 20 ứng dụng trên Google Play bị nhiễm phần mềm độc hại Joker, và tất nhiên đây không phải là lần đầu tiên.
Bên cạnh đó, người dùng cũng nên thường xuyên cập nhật phần mềm và hệ điều hành lên phiên bản mới nhất. Ngoài việc khắc phục lỗ hổng, các bản vá còn giúp cải thiện hiệu suất thiết bị.
Dưới đây là một số cách giúp bạn an toàn khi sử dụng điện thoại:
- Không tải xuống ứng dụng từ cửa hàng của bên thứ ba, hoặc cài đặt phần mềm crack.
- Xem xét kỹ lưỡng quyền hạn của ứng dụng khi chúng yêu cầu.
- Hạn chế nhấp vào các liên kết được đính kèm trong email hoặc tin nhắn, kể cả khi chúng được gửi từ bạn bè, người thân... Để đảm bảo an toàn, bạn nên sử dụng các dịch vụ VirusTotal để kiểm tra liên kết trước khi nhấp vào.
- Thường xuyên cập nhật các bản vá bản mật (nếu có).
