Chiều 24-6, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi). Một số đại biểu đã đề cập đến vấn đề áp thuế với hàng hóa nhập khẩu qua biên giới với giá trị nhỏ đang được miễn loại thuế này.
Đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) nhìn nhận Luật thuế giá trị gia tăng được xây dựng từ 2008, qua các lần sửa đổi bổ sung, đến nay vẫn còn một số hạn chế bất cập so với sự phát triển của thực tiễn cuộc sống. Do đó, ông cho rằng việc sửa đổi lần này là rất cần thiết.
Liên quan đến việc miễn thuế đối với hàng hóa có giá trị nhỏ, đại biểu Phạm Văn Hòa đề nghị cân nhắc nội dung này. Theo ông, báo cáo hàng ngày ở cửa khẩu Trung Quốc có 4-5 triệu đơn hàng qua biên giới nước ta được miễn thuế do giá trị mỗi loại hàng hoá có giá trị nhỏ, nếu tính thuế thì mỗi gói hàng không bao nhiêu tiền, phải tốn nhân sự quản lý thu, chậm trễ thời gian. Tuy nhiên, hiện nhiều nước trên thế giới đã bỏ quy định miễn thuế hàng hoá nhập khẩu có giá trị nhỏ để tạo bình đẳng hàng hoá sản xuất trong nước.
“Tôi đề nghị có cân nhắc cho phù hợp thực tế” – ông Hòa nói.
Đại biểu Hoàng Thị Thanh Thúy (đoàn Tây Ninh) cũng đề nghị nghiên cứu bỏ nội dung miễn thuế giá trị gia tăng đối với hàng hóa nhập khẩu gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh có giá trị dưới 1 triệu đồng.
Bà cho hay việc này hiện đang được thực hiện theo Quyết định 78/2010 của Thủ tướng. Tuy nhiên, với sự bùng nổ của thương mại điện tử xuyên biên giới, xu hướng chung của các quốc gia cho thấy lượng giao dịch hàng hóa có giá trị nhỏ xuyên biên giới thời gian qua đã tăng gấp nhiều lần.
Dẫn số liệu của Tổng Công ty cổ phần Bưu chính viễn thông, đại biểu đoàn Tây Ninh cho hay tại thời điểm tháng 3-2023 đã có trung bình từ 4-5 triệu đơn hàng/ngày được vận chuyển từ Trung Quốc về Việt Nam, giá trị mỗi đơn hàng chia nhỏ từ 100.000-300.000 đồng.
“Trung bình mỗi ngày có khoảng 45-63 triệu USD, một tháng có khoảng 1,3-1,9 tỉ USD giá trị hàng hóa được luân chuyển qua các sàn Shopee, Lazada, Tiki, Tiktok…” – bà nói thêm và nhìn nhận nếu quy định như dự thảo thì ngân sách nhà nước sẽ thất thu một khoản thu khá lớn, đồng thời còn tạo điều kiện cho hàng giá rẻ tràn vào thị trường Việt Nam.
Hơn nữa theo bà Thúy, nếu quy định như dự thảo luật cũng sẽ không đảm bảo sự công bằng giữa hàng hóa trong nước với hàng hóa nhập khẩu. Bởi lẽ theo nguyên tắc, hàng hóa trong nước khi sản xuất ra vẫn bị điều tiết bởi thuế giá trị gia tăng, trong khi hàng hóa nhập khẩu lại không chịu loại thuế này trong giá bán.
Mặt khác, quy định này cũng không phù hợp với xu hướng của thế giới. “Nhiều nước trên thế giới đã bỏ quy định miễn thuế giá trị gia tăng đối với hàng nhập khẩu có giá trị nhỏ để bảo vệ nguồn thu và tạo môi trường kinh doanh bình đẳng giữa hàng hóa sản xuất trong nước và hàng xuất khẩu” – đại biểu Thúy nêu.
Theo đại biểu Phạm Đức Ấn (đoàn TP Hà Nội), nếu nói giá trị đơn hàng nhỏ nhưng tổng số tiền mà các hàng hóa được miễn thuế này “không nhỏ chút nào”. Từ số liệu thực tế như đại biểu Hoàng Thị Thanh Thúy đã nêu, ông Ấn cho rằng cần xem xét kỹ lưỡng.
“Nếu miễn thuế nhập khẩu và VAT thì chỉ nên miễn trong trường hợp hàng hóa giá trị nhỏ được mang theo người khi nhập cảnh qua cửa khẩu” – đại biểu đoàn Hà Nội đề xuất.
Giải trình sau đó, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết việc quy định về thuế đối với hàng hóa nhập khẩu hiện vẫn đang được thực hiện theo Quyết định 78/2010 của Thủ tướng để nhằm phù hợp với Hiệp định Kyoto.
“Hiện nay các nước như Liên minh châu Âu (EU) bán cho khách hàng trong EU không chịu thuế đối với đơn hàng dưới 22 Euro, hay như Thái Lan áp thuế là 7%” – ông nói và cho biết trong dự thảo luật vẫn đề xuất thu thuế đối với hàng nhập khẩu giá trị nhỏ để đại biểu yên tâm.
Tại báo cáo thẩm tra dự thảo luật, Ủy ban Tài chính - Ngân sách cho hay nhiều nước hiện đã bỏ quy định miễn thuế giá trị gia tăng đối với hàng hóa nhập khẩu có giá trị nhỏ để bảo vệ nguồn thu, tạo môi trường kinh doanh bình đẳng giữa hàng sản xuất trong nước và nhập khẩu.
Do đó, cơ quan thẩm tra dự án Luật đề nghị Chính phủ có chính sách phù hợp để mở rộng và bao quát các nguồn thu trong bối cảnh hạn chế về ngân sách hiện nay. Đồng thời giải trình cơ sở pháp lý của Quyết định 78/2010 đối với nội dung nêu trên.