Theo Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng), số liệu quý I-2024 từ 56/63 địa phương cho thấy tồn kho tại các dự án trong quý I-2024 đạt khoảng 23.029 sản phẩm bao gồm chung cư, nhà ở riêng lẻ và đất nền.
Nhà đất tồn kho cao hơn chung cư
Theo báo cáo, trong quý I-2024, tồn kho chung cư chỉ chiếm 3.706 căn. Hàng tồn kho nhà đất quý I-2024 đã tăng 43% so với quý IV-2023.
Trong đó, hàng tồn kho nhà ở riêng lẻ hơn 8.400 căn nhà, đất nền hơn 10.800 nền. Điều này cho thấy tồn kho chủ yếu tập trung ở phân khúc nhà liền thổ. Chung cư là phân khúc có lượng tồn kho thấp nhất trong quý I.
Theo các công ty bất động sản, nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng tồn kho tăng trong quý I là do giá nhà đất còn quá cao, thậm chí nhà đất trong những tháng đầu năm đều neo giá.
Bên cạnh đó, với phân khúc nhà ở riêng lẻ, giá cao hơn các phân khúc đất nền hay căn hộ chung cư nên lượng giao dịch ít, hàng tồn kho cao. Đối với đất nền, dù một số khu vực giá đất nền giảm giá nhưng đó là những khu vực vùng sâu, vùng xa nên rất ít người mua.
Ngược lại, dù giá căn hộ chung cư có tăng nhưng người mua có nhu cầu ở thực, nguồn cung lại ít nên tồn kho giảm. Ngoài ra, các vướng mắc về thủ tục pháp lý cũng là một nguyên nhân khiến thị trường nhà đất tiếp tục tiềm ẩn nhiều khó khăn.
Tìm đầu ra cho nhà đất tồn kho
PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, chuyên gia kinh tế, cho hay bất động sản hoàn thiện tồn kho mới đáng lo ngại, cần ưu tiên giải quyết trước.
Theo đó, hàng tồn kho thành phẩm là sản phẩm hoàn thiện như căn hộ, nhà ở đưa ra thị trường nhưng không được giao dịch, làm mất tính thanh khoản của doanh nghiệp, trở thành cục nợ.
Theo ông Thịnh, hàng tồn chủ yếu là nhà đất với mức giá quá cao, không phù hợp với túi tiền của đại đa số người dân. Như các dự án bất động sản du lịch nghỉ dưỡng, các sản phẩm nhà phố, shophouse… giá cao, thanh khoản kém.
Bên cạnh đó, với những sản phẩm nhà đất các dự án chậm triển khai do vướng mắc về thể chế, quy định pháp luật, cần phải có văn bản hướng dẫn để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Từ đó, đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện những dự án đang bị tạm dừng, nhằm giảm số lượng hàng hóa tồn kho của các dự án bất động sản.
Các chuyên gia cho rằng để giải quyết vấn đề hàng tồn kho nhà đất, các doanh nghiệp cần tiếp tục chủ động đa dạng hóa nguồn vốn như phát hành trái phiếu, cổ phiếu, quỹ đầu tư, thuê tài chính.
Ngoài ra, việc tăng cường hợp tác với các đối tác nước ngoài cũng có thể mở ra cơ hội mới cho thị trường bất động sản. Doanh nghiệp cần tìm kiếm các cơ hội hợp tác với các nhà đầu tư nước ngoài để thu hút vốn đầu tư và kỹ thuật mới.
Cuối cùng, việc tập trung vào phát triển các dự án nhà ở xã hội và nhà ở giá rẻ cũng sẽ giúp giảm tồn kho và đáp ứng nhu cầu nhà ở của người dân. Doanh nghiệp cần tìm kiếm các cơ hội để phát triển dự án nhà ở giá rẻ và nhà ở xã hội, đặc biệt là trong các khu vực có nhu cầu nhà ở cao.